Şanlıurfa’nın Suruç ilçesine bağlı Aligör Mahallesinde geçtiğimiz hafta meydana gelen 4.8 büyüklüğündeki Malatya depremi sonrası oluşan dev obruk, görenleri şaşkına çevirdi. Mahallede bulunan bir mısır tarlasının ortasında oluşan obruk, çiftçileri korkuttu. İddiaya göre, İlhami Bilgin, tarlada sulama yaparken bir anda suyun dev bir çukura yöneldiğini fark etti. Çiftçi Bilgin, çukura doğru yöneldiğinde ise karşısında dev bir obruğu gördüğünü dile getirdi. Korktuğunu ve köydeki akrabalarına bilgi verdiğini aktaran Bilgin, daha sonra obruğun geçmişte kullanılan yeraltı sulama kanallarına ait 4 ile 6 metre derinliğindeki havalandırma sistemi olduğunu öğrendiğini söyledi. 2 metre genişliğinde ve 2 metre derinliğinde oluşan obruğun incelenmesi için çiftçiler, gerekli başvuruyu yapacaklarını belirtti.
‘Eski uygarlıklardan kanal sulama sistemi’
Obruk sonrası bir inceleme yapan Aligörlü Ziraat Mühendisi Mehmet Bilgin, “Abim olayla ilgili fotoğraf attıktan sonra ben buraya intikal ettim. Bende geldiğimde burada suyun çekildiğini gördüm. Araştırdık, eski uygarlıklardan kalan sulama kanallarından olduğunu şüphelendik. Tabi biraz kurumsal araştırmalarda yaptık. Bunların Türkçe ismi kerhiz olarak biliniyor, İran’da kanaat, bu bölgede de kına adı veriliyor. Bunun eski sulama sistemleri olduğunu gördük ve zamanla kullanılmadıkları için tıkanmış. Artık o Malatya depreminden sonrada hafifçe sarsılıp çukurun oluştuğunu gördük. Yerinde tespit ettik. Bunların korunması gerekiyor, bunların ne şekilde ne olduğu bilinmesi, korunması gerekiyor. Biz bunları yetkililere bildireceğiz, gerekli dilekçelerimizi ilgili birimlere aktaracağız. Onlarda zaten ne gerekiyorsa ilgileneceklerini düşünüyoruz” dedi.
Olayı yaşayan çiftçi İlhami Bilgin ise, “Malatya depreminde bir sarsıntı olduğunu ben de tarlada hissettim. Ben mısır sulaması yapıyordum. Sıraları kontrol etmeye gelirken bir baktım ki 3-4 sırada suyun kaybolduğunu gördüm. Sıradan akmıyor, girdap dediğimiz, obruk dediğimiz çukurda suyun, kaybolduğunu gördüm. Hemen etrafını kürekle kapattım. Kürekle kontrol ettim. Küreği içine batırdım kürek tamamıyla kayboldu. Derindi, çukurun içerisinde su dönüyordu. O alanın ne olduğunu bilmiyorum. Geldim durumu yaşlı amcalarıma anlattım. Onun eski çağlardan kalma yer altı sulama sisteminin olduğunu söylediler. Su ihtiyaçlarını gidermekte kullandıkları bir sistem, eski uygarlıklar zamanında yaptıkları bir havalandırma çukurunun olduğunu ve 5 metre derinlikte, bir buçuk metre genişliğinde kanalların olduğunu söylediler. Buda onlardan olabilir dediler” ifadelerini kullandı.
Ahmet Kolsuz - Bekir Şeyhanlı
