Türkiye ve ABD vatandaşı Aziz Sancar’ın ödülünün ardından yapılan haber ve yorumları bu coğrafyanın kültürel, tarihsel arka planını göz önünde tutarak değerlendiren sosyolog İsmail Öz, ırkçılığın kökenlerini aktardı: “Osmanlı İmparatorluğu’na baktığımızda çok kültürlü çok inançlı bir yapıdan gelen toplum olarak bu yaşam biçimimizi bir yerlerde kaybettik. Bu da Cumhuriyet tarihi içindeki bazı çatlaklarda gizleniyor” dedi.
“ELEKTRİK KULLANIRKEN EDİSON’UN KÖKENİNİ SORGULAMIYORUZ”
Türk bilim insanının Nobel ödülü alışının tadını çıkaramadan acaba Türk müdür, Kürt müdür, Arap mıdır şeklinde köken araştırmasını gidildiğini anlatan İsmail Öz, Sancar’ın bir röportajında köken sorusunu Türkçe konuşuyorum, ben Türk’üm diye yanıtladığını ifade etti. Öz, “Bu ülkenin her şeyini sahiplenmiş, bu ülkeye çok sıcak mesajlar göndermiş, kendisinden sonra yetişecek bilim insanlarına iyi bir rol model olmasını göz önünde bulundurmamız gerekirken bu kötü alışkanlığımız ortaya çıkıyor” dedi. Öz, yapılanın sonuçları itibariyle ele alınması gerektiğini söyledi ve Edison’un inancı ve düşüncesini sorgulayarak elektrik tüketmediğimizi anımsattı.
“TOPLUMA VERDİĞİ ROL MODELE BAKMAK LAZIM”
Bilimin evrenselliğine vurgu yapan zamanın ötesine taşındığını belirten İsmail Öz, “Bu ödülün getirdiği başarıya gölge düşürülemez. Bu sığ tartışmaların içinden çıkılarak topluma verdiği rol model üzerine bakmamız gerekiyor. Kötü bir ses olarak ötekileştirmeyi ortaya çıkaran ve öteleyici, üstünlük üzerine kurulu taassup anlayışının hastalıklı bir hal aldığını söyleyen Öz, bu anlayışı kırmaya çalışan güçlü bir irade oluştuğunu belirtti.
“BİLİM İNSANLARININ ÇABALARI HEPİMİZİ ETKİLEYECEK”
Bu kötü seslerin gayreti olan insanları da yıldırmaması gerektiğini belirten Öz, ödül sahibi Sancar’ın bu tartışmalara dahil olmayacağını, çalışmalarını insanlığın ortak paydasında birleştirici bir unsur olarak ortaya çıkacağının bilincinde olduğunu düşündüğünü ekledi. Öz, “Dünyanın bizi parti parti, bölge bölge, insan insan böldüğü ve parçaladığı dönemde bunun ne kadar önemli olduğunu anlamamız lazım. Nobel Ödülü alan insanların, bilimsel alana katkı yapan insanların çabaları da hepimizi etkileyecek” dedi.
BÜŞRA AKMAN
