Trabzon İnşaatçılar ve Emlakçılar Odası Başkanı Ayhan Taflan, pandemi sürecinin her sektörü etkilediği gibi kendilerini de etkilediğini söyledi. Taflan, "İnşaat ve emlak sektörünü dikkate aldığımız zaman malum dünya genelindeki yaşadığımız pandemi süreci bizleri de etkiledi. Piyasalara baktığımız zamanda her sektörde sıkıntılar yaşandı. Fakat stokta olan konutlara baktığımız zaman pandemi öncesinde de bir durağan dönem yaşıyorduk. Hükümetimiz 0.64 ve 0.74 kredi kampanyası yaptı. Stoktaki konutların satılması ve bunların önünün açılması anlamında baktığımız zaman neredeyse stoktaki gayrimenkuller tüketildi. Bu durum fiyatlara da yansıdı. Pandemi öncesine geldiğimiz zaman inşaat sektöründe artışlar vardı. İşin içine bir de pandemi girince durağanlık yaşandı. Daha sonraki sürece bakıldığı zaman faiz oranları 1.40 ve 1.50 vardı. Geçmiş dönemlerde piyasalar 2.75'de gördü. 2.75'leri gördüğü zaman biz 1.40 ve 1.50'yi uygun şekilde bakar hale geldik. Vatandaşlarımız 0.64 ve 0.74'ü gördüğü için kredi kampanyasında ona odaklanmış beklediler. Gönlümüz arzu ediyor ama böyle bir şey olması artık uzak bir ihtimal. Bu nedenlerle piyasalarda bir sakinlik yaşandı ama 1-2 ay sonra piyasalarda bir hareketliliğini olacağı kanaatindeyim. Çünkü 1 yıldır yatmış olan bir piyasa var. Konut almak isteyenler iyi bir fırsat ortaya çıktığında piyasaya girip konut alımı yapacaklardır" dedi.
İnsanlar artık kalabalıklardan kaçıyor
Pandemi öncesine bakıldığından taleplerin sosyal alanları ve donatıları olan sitelerin tercih edildiğini belirten Taflan, "Pandemi sonrasına baktığımız zaman ise insanlar kalabalıktan kaçma uğraşı içerisinde oldular. Sağlıklarını düşündükleri için kimseyle iç içe yaşamak istemiyorlar. Arsa alımlarını yöneldiler. 2-3 katlı dubleks müstakil konut talepleri oldu vatandaşlarımızın. Şu anda bu taleplerde devam etmektedir. Yaz döneminde arsa ve arazi satışlarında bölgemize baktığımız zaman ileriye doğru gideceğini tahmin ediyoruz. Beklentilerimiz bu yönde. Çünkü arsaya, araziye talepler var. Vatandaşlar müstakil alanlı gayrimenkul düşünüyorlar. Pandemi nedeniyle hem kendini hem de çevresini koruma altına alma düşüncesiyle bütçeleri doğrultusunda müstakil alanlı bir villa da yaşamak istiyorlar" diye konuştu.
Yabancı yatırımcı yok denecek kadar az
Pandemi nedeniyle yabancı yatırımcının da beklemede olduğunu belirten Taflan, "Pandemi herkesi etkiledi. Biz annemize-babamıza gidemez hale geldik. Yabancı yatırımcının da ülkesinde bu anlamda başka bir ülkeye gitme imkanı olmadı. Pandemi yaşadığımız süreç boyunca pek gayrimenkul alımları Türkiye'de olmadığı gibi Trabzon'da olmadı. Yabancı yatırımcılara göre proje üreten firmalar burada oluşmuştu. Onların sıkıntıları oldu. Yabancılar için üretilen kampanyaları yerli tüketiciler değerlendirdi. Eğer bu süreç biter ve her şey iyimserliğe dönerse tabi ki onlardan da bir beklentimiz var. Piyasaya baktığımız zaman yabancı yatırımcı yok denecek kadar az "ifadeleri kullandı.
Konut fiyatlarında eski fiyatlar geri gelmeyecek
Yöre insanının kiralık evde kalmayı çok sevmediğini ve ev sahibi olmayı daha çok tercih ettiğini kaydeden Taflan, açıklamalarını şöyle sürdürdü:
"Vatandaşlarımız şartları zorlayıp konut sahibi olmak istiyorlar. Bir sene öncesinden 300-350 Bin TL taban fiyat olan gayrimenkuller şu an 500 Bin TL'den başlayıp yukarıya doğru çıkabiliyor. İnşaat maliyetlerini de dikkate aldığımız zaman 150 metre kare bir dairenin ortalama maliyeti 280 Bin TL maliyeti var. Kat karşılığı ve arsa maliyetini hesap ettiğimiz 100 Bin TL'de üstüne koyarsanız bir dairenin maliyeti 380- 400 Bin TL gibi bir fiyat çıkıyor ortaya, yapıcı firmalarda kar marjını ortaya koymak zorunda. Bu nedenle fiyatlar 500 Bin TL şeklinde oluştu. Eski fiyatlar kesinlikle geri gelmeyecek. Gelmesi de asla mümkün değil. Maliyetleri göz önünde bulundurulmak zorunda. Tüketiciye benim tavsiyem uygun buldukları , bütçelerine uygun buldukları konutları değerlendirsinler. Kredi kampanyalarını kullanacakları zaman kesinlikle gelir-gider bilançolarını analiz etsinler. Bütçe durumlarına göre hareket etsinler. Eğer bütçelerinde uygunsuzluk var ise biraz daha kira da oturmaya devam etsinler ne zaman uygun bütçeye kavuşurlarsa o zaman konut almalarını tavsiye ediyorum."
Durağan dönemler alımlar için bir fırsat olabilir
Ayhan Taflan, pandemi süreci nedeniyle piyasalarda sıkıntı varsa da bunun birileri için de fırsat olabileceğinin altını çizerek "Piyasalarda olumsuz etkileri düşündüğümüz kadar olumlu etkileri de olabilir. Durağan bir süreçte konut almak her zaman iyidir. Ben 40 yıllık meslek hayatımda şunu gördüm. Yaz döneminde Türkiye'de gayrimenkul alımları tavan yapar. Bu arz-talep meselesidir. Çok talep olduğu zaman fiyatlarda bir artış olur. Durağan dönemlerde arsa veya konut alımlarına girildiği zaman daha uygun bir fiyat alımıyla karşı karşıya kalınabiliyor. Pazarlık marjlarda tüketici lehine daha olumlu bir şekilde sonuçlanabiliyor. Bölgesel olarak bakıldığı zaman bizim il dışından veya yurt dışında gurbetçimiz çoktur. Geldikleri zaman kalacak yerimi olsun düşüncesi vardır. Kiracılar, kirada kalmaktan mutlu olmadığı gibi ev sahibi olmak istiyorlar. Bizim burada gayrimenkule eğilim fazladır. Yapılan projeler elde kalır mı? diye sorulduğu zaman günü geldiğinde her evde bir ışık yanıyor" ifadelerini kullandı.
Gökmen Şahin - Ozan Köse
