22 yaşında iken Parkinson hastalığına yakalanan ve gençlik yıllarının en güzel zamanlarında Parkinson ile savaşan Dastonbek Sultanov’un hayatı bir anda değişti. Öğretmen olan Dastonbek, hastalık bulguları zaman geçtikçe ilerlemeye başlamıştı; titremeleri yüzünden yazı bile yazamayacak noktaya gelince mesleğini bırakmak zorunda kaldı. Üç çocuğu olan Sultanov, hem doya doya kucaklayamadığı, oyunlar oynayamadığı çocukları hem de kendisi için Parkinson ile mücadele etmeye karar verdi ve tedavi için Özbekistan’dan İstanbul’a geldi. Medipol Üniversitesi Parkinson Hastalığı ve Hareket Bozuklukları Merkezinde (PARMER) Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Ali Zırh tarafından başarı ile gerçekleştirilen beyin pili takılması ameliyatı ile eski hayatına yeniden “merhaba” dedi. Sultanov, şimdilerde yıllardır kucaklayamadığı çocuklarına ilk defa bir Babalar Günü’nde doya doya sarılabilecek olmanın heyecanını yaşıyor.
Kişilerin sosyal hayatına darbe vuran ve genellikle ileri yaş hastalığı olarak bilinen Parkinson günümüzde gençlerde de görülmekte. Parkinson hastalığının beyinde “dopamin” adı verilen bir maddenin eksilmesiyle ortaya çıktığını ifade eden Doç. Dr. Ali Zırh, “Vücudun bir tarafında daha ön planda olmak üzere ellerde ‘para sayar’ tarzda titreme, hareketlerde yavaşlama, kolların vücut salınımına iştirak etmemesi ve vücuda yapışık olarak yürünmesi; bakışlarda donuklaşma ve yüz mimiklerinde azalma ile birlikte ‘maske yüz’ diye ifade edilebilen yüz hali, küçük adımlarla ve öne eğilerek yürüme gibi belirtileri bulunmaktadır. Parkinson hastalığı bir ileri yaş hastalığı olup, genellikle 60 yaş üzeri kişilerde görülmektedir. Hastaların yüzde 10 ila 15’inde ise hastalık başlangıç yaşı 20 ile 50 arasındadır” dedi.
“İlk defa bir Babalar Günü benim için çok farklı geçecek”
Özbekistan’da yaşayan Dastonbek Sultanov, 22 yaşında Parkinson ile tanıştı. Şimdi 29 yaşında olan bilişim teknolojileri öğretmeni Sultanov, Parkinson ile değişen hayatını şu sözlerle anlattı:
“Üniversite yıllarımda not almakta çok zorlanıyordum. O zamanlar hastalık ilk sinyallerini vermişti ve bir süre sonra Parkinson olduğumu öğrendim. Sevgili eşim ile üniversite zamanında tanışmıştık. Hastalığımı bilmesine rağmen benimle evlendi. Onun sayesinde birçok şey başardım. Bilişim teknolojileri öğretmeniyim. Bir şeyler anlatmak için yüksek sesle konuşmak ve dinamik olmak benim için çok önemli. Mesleğimi sadece iki yıl gerçekleştirebildim. Bir müddet sonra ise bırakmak zorunda kaldım; çünkü kendimi çok halsiz hissediyordum, sesim bile yeterince çıkmıyordu. Konuşmam değişmişti, kendimi iyi ifade edemez hale gelmiştim ve yazı yazamıyordum. Zaman ilerledikçe titremelerim de başladı. Okul idaresi ayrılmam gerektiğini söyledi. Hayatımın en zor dönemlerinden biriydi. Üç tane çocuğum var. Hepsi de Parkinson olduğumu biliyordu. Onlarla yeterince ilgilenemedim, oyun oynayamadım ve kucaklayamadım. İlk defa bir Babalar Günü benim için çok farklı geçecek, onlara doya doya sarılmak için sabırsızlanıyorum.”
“Eski hayatıma geri dönecek bir biletim var artık”
Tedavi için İstanbul’a gelen Sultanov, “Parkinson yüzünden hayatım karma karışıktı. Tedavi için İstanbul’a geldim. Doktorum ile görüştük ve kendisi gerekli değerlendirmeler sonucu beyin pili için uygun bir hasta olduğumu söyledi ve ameliyat sürecim böylelikle başlamış oldu. Ameliyat sonrası kendimi çok iyi hissettim. Şimdi her şeyi rayına sokmak istiyorum. Çocuklarımı kucaklamak ve oyunlar oynamak istiyorum. Moralim ve motivasyonum yerinde, eski hayatıma geri dönecek bir biletim var artık. Başta doktorum Ali Bey’e ve tüm ekibe teşekkür ederim. Onlar iyi ki varlar” diye konuştu.
Beyin pili takılması ameliyatı esnasında ilk iyileşme başlıyor
Beyin pili ameliyatlarının hasta uyanık iken ve konuşa konuşa yapıldığını dile getiren Doç. Dr. Zırh, “Beyin pilleri insan beyni içerisinde herhangi bir noktaya elektrik akımı verebilmeyi, böylelikle elektrik akımı verilen bölgedeki beyin hücrelerindeki elektriksel aktiviteyi uyarmayı ya da baskılayabilmeyi sağlayan cihazlardır. Yaklaşık 3-3,5 saat süren beyin pili takılması ameliyatı hastanın bilinci açık şekilde ‘konuşa konuşa ameliyat’ prensibiyle gerçekleştirilmektedir. Ameliyatta hastayı uyanık tutmamızın amacı hastalıktan sorumlu hücreleri ve etrafındaki anatomik oluşumların yerini bulmak. Bunun için de ameliyatı, hastayı uyanık tutarak, konuşa konuşa yapıyoruz. Bu, beyinde ulaşılmak istenen bölgenin fizyolojik haritasının tespitini oldukça kolaylaştırıyor. Beyin pili elektrotlarının beyine yerleştirilmesi sırasında hastaların hissettiği ilk iyilik, iyi hissetme anı da işte o zaman başlıyor. Özbekistan’dan gelen Dastonbek Sultanov, çok genç yaşta Parkinson ile tanışmış bir hastamızdı. Kendisini görüp değerlendirdiğimizde medikal tedaviden yeterli yanıt alamadık ve beyin pili takılması ameliyatı uyguladık. Ameliyattan sonra yaklaşık 2-3 hafta süren pil programlama sürecinin ardından ise hastamızı mezun ettik. Çocukları ile birlikte özlem duyduğu günlere kavuşabilecek olması hepimizi çok mutlu etti. Kendisinin ve tüm babaların Babalar Günü’nü kutluyorum” şeklinde konuştu.
