DÜNYA - 21 Ekim 2009 Çarşamba 09:57

Piri Reis ve Katip Çelebi Amerika'yı keşfediyor

A
A
A
Piri Reis ve Katip Çelebi Amerika'yı keşfediyor

Bahçeşehir Üniversitesi bünyesinde faaliyet gösteren Medeniyet Araştırmaları Merkezi MEDAM, Katip Çelebi'nin 400'üncü doğum yıldönümü kutlamaları çerçevesinde "Piri Reis'ten Kâtip Çelebi'ye Osmanlı'nın Dünyaya Bakışı" konulu sergisini ABD'nin Kaliforniya Eyaleti'nde açtı.

JUDY AUGSBURGER/LOS ANGELES

Bahçeşehir Üniversitesi Medeniyet Araştırmaları Merkezi'nin ortak çalışması ve Kaliforniya San Bernardino Eyalet Üniversitesi'nin işbirliğiyle hazırlanan serginin açılışını, Türkiye Los Angeles Başkonsolosu R. Hakan Tekin, Bahçeşehir Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Enver Yücel ve San Bernardino Eyalet Üniversitesi Rektörü Albert R. Karnig yaptı.

19-31 Ekim tarihleri arasında Kaliforniya Eyaleti Antropoloji Müzesi'nde ziyaretçilere açık olacağı açıklanan serginin açılışında yaptığı konuşmasında San Bernardino Eyalet Üniversitesi Rektörü Albert R. Karnig, karşıt kültürlerin güç ve değerlerini gösteren serginin diplomatik önemine dikkat çekerken, Enver Yücel ise, "Geçmişteki bu tür bilim insanları tüm dünyaya tanıtmamız gerekiyor.

Bize düşen görev sürdürülebilir barış için elimizden geleni yapmak" dedi. Konuşmasında, iki üniversite arasındaki işbirliğine dikkat çeken Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Hakan Tekin de, üniversiteler arasındaki işbirliği sayesinde serginin ABD'de açıldığını söyledi.
Açılış töreninde Albert R. Karnig'e Türk kahvesi takımı hediye eden Enver Yücel, 'Bir fincan kahvenin 40 yıl hatırı olduğunu' hatırlattı. Karnig ise bu hediye için çok doğru bir insan olduğunu, çünkü eskiden anne ve babasına yemekten sonra kahve pişirdiğini, Amerika'da Türk kahvesi pişirmeyi bilen sayılı kişilerden birisi olduğunu söyledi.

Daha önce İstanbul ve Ankara'da Türk tarihseverlerle buluşan şimdi de ABD'nin Kaliforniya Eyaleti'ne giden sergiye, Kültür ve Turizm Bakanlığı da destek veriyor. Piri Reis'ten Kâtip Çelebi'ye uzanan ve 16 ile 17'inci yüzyılları kapsayan süreçteki haritalardan yola çıkılarak hazırlanan sergi kapsamında, dijital resimleme yöntemiyle yeniden tasarlanan haritalar, geniş kitlelerin dikkatini çekecek bir şekilde, sergi mekânıyla uyum içinde sunuluyor. Ağırlıklı olarak Osmanlı dönemi haritalarının ele alındığı sergide, daha önceki döneme ait geleneksel haritalara da yer verilirken, Osmanlının haritacılık ve coğrafyadaki gelişmelerinin karşılaştırılması sağlanmaya çalışıldığı ifade edildi. Müslüman coğrafyacıların haritalarından ve daha öncesinde Batlamyus coğrafyasından bazı örneklerle Osmanlı zamanına kadarki gelişmenin de belirginleştirilmeye çalışıldığı sergide Suud el-Niksarî, Gelibolulu Mustafa Ali, Ali Macar Reis, Ebubekir Behram Dimaşki gibi coğrafyacıların bazı eserlerine de yer verildiği belirtildi.

Serginin birçok açıdan çok önem taşıdığını söyleyen Türkiye Los Angeles Başkonsolosu R. Hakan Tekin, "Sergi, Osmanlı İmparatorluğunun 14-15'inci yüzyıldan 17'inci yüzyıla kadar olan dönemde dünyaya bakışını Kaliforniya'daki Amerikan toplumuna yansıtması bakımından önem taşıyor. 2009 yılı UNESCO tarafından Katip Çelebi yılı ilan edildi. Bu serginin ana teması da Katip Çelebi. 17'inci yüzyılın bir Osmanlı düşünürü bir Osmanlı yazarı olarak hem doğudaki fikirleri batılı bilim adamlarının entelektüellerin dikkatine getirmesi çünkü Katip Çelebi'nin o zaman yazdığı birçok kitap batı dillerine çevrilmişti, hem de batının birçok entelektüel açısından temel taş sayılabilecek eserlerini ya da batının kaydettiği ilerlemeleri aşamaları Osmanlı toplumunun ya da genel olarak doğu toplumunun bilgisine getirmesi o açıdan bu sergi o bakımdan onu tekrar hatırlatmak açısından bu anlamlı yılda büyük önem taşıyor" diye konuştu.

Bahçeşehir Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Enver Yücel ise "Bu sergi tabii ki çok önemli. 2009 UNESCO tarafından Katip Çelebi yılı ilan edildi. O yüzden bu sergiyi Türkiye olarak, bir Türkiye Üniversitesi olarak bütün dünyaya tanıtmak arzusundayız. Onun için de sergi açmaya ilk Kaliforniya'dan başladık. Daha sonra da Amerika'nın çeşitli bölgelerinde Bostan'da, New York'ta, Washington'da, Chicago Üniversitesi'nde çeşitli yerlerde 20 noktada bu sergiyi yapmayı düşünüyoruz.

Çünkü Katip Çelebi 17'inci yüzyılda yaşamış bir Türk bilim adamı olarak sadece harita ve coğrafya konusunda değil, tarihten tıbba, coğrafyadan uzay bilimlerine kadar çeşitli alanlarda araştırmalar yapan, hatta gittiği seyahatlerde bilgiden bilgi üretiminden hiç kopmayan kitapları toplayan önemli bir bilim insanı. Bu bilim insanının dünyaya tanıtılmasında çok büyük yarar olduğu düşüncesiyle ve kültürlerin daha fazla öğrenilmesi münasebetiyle biz Bahçeşehir Üniversitesi olarak, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin Dışişleri Bakanlığı olarak bu hizmeti başlattık ve sürdürdük. Önümüzdeki yıl da Avrupa'daki başkentlerde de yapmayı arzu ediyoruz" ifadelerini kullandı.

Bu serginin birçok açıdan önemli olduğunu ifade eden San Bernardino Eyalet Üniversitesi Rektörü Albert R. Karnig ise serginin çok farklı düzeylerde önemli olduğunu belirterek, sergi sayesinde Katip Çelebi'nin muhteşem yaratıcılığını, bilimi sanatla buluşturan tarihi kaligrafisini sunma şansı elde ettiklerini belirtti. Karnig, "İkinci önemli olan nokta ise, Bahçeşehir Üniversitesiyle geliştirdiğimiz mükemmel işbirliği yer verilirken, Osmanlının . Sergi, iki üniversite arasında öğrenci değişimi, fakülte değişimi, ortak film projeleri ve konferanslar konusunda da bir adım oldu" diyerek, en önemli noktanın bu tür sergilerin Türkiye ile Amerika arasındaki ilişkileri güçlendirdiğini söyledi.

400'üncü doğum yıldönümünde Kâtip Çelebi'nin 1648'de hazırladığı coğrafya konusundaki Cihannüma (Dünya'ya bakış) adlı eserinin, 1732 yılında İbrahim Müteferrika tarafından ilavelerle yayınlanan versiyonunda yer alan haritaların dijital resimleme tekniğiyle sunulduğu serginin, Piri Reis'ten Kâtip Çelebi'ye Osmanlı'nın Dünyaya Bakışı konusunda geniş kitleleri bilgilendirmeye yönelik bir amaca odaklandığı ifade ediliyor.

UNESCO tarafından 2009 yılı Uluslararası Katip Çelebi yılı olarak kabul edilirken, bu çerçevede Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın desteğiyle MEDAM işbirliğiyle bir dizi etkinlik düzenlendiği belirildi. Prof. Dr. Bekir Karlığa ve Prof. Dr. Mustafa Kaçar'ın koordinasyonunda hazırlanan etkinlikler arasında, 400. Doğum Yılında Kâtip Sempozyumu; Kâtip Çelebi Külliyatı Toplu Yayımı; Kâtip Çelebi Armağanı; Pîrî Reis'ten Kâtip Çelebi'ye Osmanlı'nın Dünyaya Bakışı Harita Sergisi ve çeşitli kurumlarda halkı bilgilendirmek ve bilinçlendirmek amacıyla düzenlenen halk konferanslarının bulunduğu kaydedildi.

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Manisa Sarıgöl’de asırlık gelenek yaşatılıyor Sarıgöl’ün Çavuşlar Mahallesi’nde asırlardır sürdürülen gelenek kapsamında, Ramazan ve Kurban Bayramları’nın arife günleri ile üç ayların başlangıcında olmak üzere yılda üç kez sabah namazının ardından çocuklara tatlı ikram edilerek yüzler güldürülüyor. Manisa’nın Sarıgöl ilçesine bağlı Çavuşlar Mahallesi’nde asırlardır sürdürülen gelenek kapsamında, yılda üç kez sabah namazının ardından çocuklara şeker, pasta, kurabiye, lokum ve pamuk şeker gibi ikramlar dağıtılıyor. Ramazan ve Kurban Bayramları’nın arife günleri ile üç ayların başlangıcında gerçekleştirilen bu anlamlı gelenek, günümüzde de aynı heyecanla yaşatılıyor. Çavuşlar Mahallesi’nde sabah namazının bitimiyle birlikte cami önünde toplanan çocuklar, sıraya girerek büyüklerin verdiği tatlıları alıyor. Mahalle sakinleri, geleneğin yılda üç kez düzenli olarak sürdürüldüğünü belirterek, bu kültürü yaşatmaktan mutluluk duyduklarını ifade etti. Mahalle sakinleri, "Ramazan ve Kurban Bayramları’nın arife günlerinde ve üç ayların başlangıcında çocuklarımızı sevindiriyoruz. Bu gelenek bizim için çok kıymetli ve gelecek nesillere aktarılmasını istiyoruz" dedi. Sabah namazı çıkışında ikramlarını alan çocuklar, büyüklerine teşekkür ederek evlerine dönerken, mahallede bayram havası yaşandı. Çavuşlar Mahallesi’nde nesilden nesile aktarılan bu gelenek, birlik ve beraberliğin güzel bir örneği olarak dikkat çekiyor.