Sivas'a 133 kilometre uzaklıktaki İmranlı ilçesine bağlı Arık köyünde bulunan taş mezarlar ilginç şekilleri ve üzerindeki işlemeler ile dikkat çekiyor. Köy sakinleri, geçmişte mermer temini güç olduğu için taş ustalarının murç ve çekiç kullanarak taşları işleyip bu mezarları ortaya çıkarttığını düşünüyor. Mezar taşlarının üzerindeki desenler ise mezarın bir erkeğe mi yoksa kadına mı ait olduğunu gösteriyor. Mezar taşları üzerilerinde çaydanlık, örgü gibi motifler bulunuyorsa o mezarın bir kadına, silah, kılıç, saz veya murç gibi figürlerin olması ise o mezarın bir erkeğe ait olduğunu ifade ediyor. Ayrıca mezarların üzerindeki figürler de ölen kişinin mesleğini simgeliyor.
Arık köyü sakinlerinden 67 yaşındaki İsmail Yıldırım, geçmişte mermerin olmadığını ve mezarların taştan yapıldığını belirterek, “Bizim buradaki ustalarda taşları bu hale getirirlerdi.
Taş eskiden bir meslekti. Bu zaten Türkiye’nin her tarafında var. Bizim bu yörenin her tarafında bu mezarları bulabilirsiniz. Mezar taşlarının üzerlerinde murç ve çekiç vardır. Mesela ölen örgü ören birisiyse mezar taşında örgü motifleri vardır. Ölen birisi çalgı falan çalıyorsa mezar taşında çalgının figürü vardır. Şurada duran bayan mezarı, onun üzerinde figür var. Bu figür eskiden kadınların yün sardığı bir şey. O figürün olması ise kadın mezarı olduğunu gösteriyor. Erkeklerin mezarlarında ise çekiç, murç, saz, kılıç ve tabanca vardır” şeklinde konuştu.
39 yaşındaki Murat Çakmak ise, “Her mezar ustasının farklı bir tasarımı var. Mezarlar ustalarına göre değişiyor. Günümüzde mezarlar mermerden yapılıyor. Mezar taşlarında bulunan desenler de genelde örgü desenleri bayan mezarları üzerine yapılıyor. Ustalarda kılıç, tabanca ve bıçak gibi desenleri de erkek mezarlarına yapıyor. Bilenlerin dikkatini çekmiyor ama bilmeyenlerin hiç görmediği için dikkatini çekiyor. Yoksa başka bir özelliği yok" şeklinde konuştu.
Onur Erden - Veysel Korkmaz
