İzmir Kavram Meslek Yüksekokulu Bilgisayar Programcılığı Programı Dr. Öğr. Üyesi Zeliha Kartal Yıldız, giderek yaygınlaşan veri hırsızlığında en çok kullanılan yöntemler ve bu duruma karşı alınabilecek tedbirlerle ilgili vatandaşlara önemli tavsiyeler aktardı. Pandemi sürecinde sosyal medya ile birlikte pek çok kişisel veri içeren dijital platformların kullanımında ciddi oranda artış gözlemlendiğini hatırlatan Yıldız, bu durumun veri hırsızlığındaki artışı da beraberinde getirdiğini belirtti.
Yıldız, dijital hırsızların, veri çalmada 4 yöntemi sıklıkla kullandığının altını çizerek bu yöntemleri açıkladı:
“Keylogger: Bilgisayara yerleştirilen ufak çaplı bir virüs sayesinde her tıklamayı kayıt edip virüs içeriğine enjekte edilen mail adresine belirli aralıkla rapor gönderen yazılım çeşididir.
Trojan: Keyloggere oranla daha detaylı olan bu virüs çeşidi, bilgisayarda olup biten her türlü bilgiyi, ekran alıntısı, video kaydı çekimi, uzaktan bağlanmaya kadar son derece tehlikeli işlemler yapabilir.
Sosyal Mühendislik: Kullanıcıların zaaflarından faydalanarak kullanıcının bilgilerine erişmek veya virüs göndermek için kullanılan yöntemdir. Bilinmeyen kişilerden gönderilen maillerin altına bırakılan linkler ve ‘şanslı’ olduğunuzu söyleyen tuzak siteler ile yapılır. Linkin açılmasıyla bilgisayara virüs yüklenir.
Oltalama Tekniği: Hazırlanan sahte web siteleri ile kullanıcıların kişisel bilgilerini (telefon, mail, kredi kartı vb.) ele geçirme yöntemidir.”
‘‘Önce düşünüp sonra paylaşın’’
Yıldız, veri hırsızlığının engellemesi için alınabilecek tedbirleri de aktardı. ‘‘Sosyal medyada önce düşünüp sonra paylaşmalıyız’’ diyen Yıldız, kendimizin, ailemizin, çocuklarımızın, yakınlarımızın stratejik önem taşıyan bilgilerini, toplantılarını, seyahatlerini vb. kamuya açık olmayan bilgileri paylaşmaktan kaçınmamız gerektiğini belirterek, ‘‘Örneğin iki hafta sonra tatile gideceğimiz uçak biletini paylaştığımız durumda, hırsızlara evde yokuz demiş olabileceğimizi unutmamamız gerekir. Ayrıca; sosyal medyayı mail ya da SMS gibi kullanmamalıyız. Bu kanallar üzerinden kişisel mesajlar yazmamalıyız’’ uyarısında bulundu.
‘‘Uygulama izni verirken dikkat’’
Her indirilen uygulamaya, tüm izinlerin verilmemesi gerektiğini ve bu aşamada dikkatli olunması gerektiğini ifade eden Yıldız, ‘‘Özellikle konum, galeri, mikrofon, kameraya izinleri verilen ve güvenilir olmayan bir uygulama sahiplerinin tüm verilerimizi saklayıp aynı zamanda kullanabileceğini de düşünerek hareket etmeliyiz’’ dedi.
‘‘Mail ve SMS ile gelen her linke tıklamayın’’
Yıldız, son zamanlarda en çok kullanılan yöntemin, mail ve SMS üzerinden kullanıcılara gönderilen linkler olduğunun altını çizerek, ‘‘Bu linklere kesinlikle tıklamamalıyız. Mutlaka gelen içeriği kontrol etmeliyiz. En basit kontrollerden biri http’nin sonunda ‘s’ takısı olduğuna dikkat edilmesidir. Ayrıca sosyal medya hesaplarının sadece parola sıfırlamak için güvenli bir bağlantı e-postası göndereceğini asla sizden mailinizin parolasını istemeyeceğini de göz önünde bulundurmalıyız’’ diye konuştu.
‘‘Antivirüs programı kullanın’’
Bilgisayar ve telefonlarda güncel bir antivirüs programı bulundurmanın da önemli bir kalkan işlevi görebileceğini söyleyen Yıldız, ‘‘Hatta mümkün olduğunca bu antivirüs programı internet security versiyonunda kullanılmalıdır’’ tavsiyesinde bulundu.
Yıldız, veri hırsızlığına karşı çocukları da bilinçlendirmenin önemine vurgu yaparak, ‘‘Her aileden en az bir kişinin sosyal medya okuryazarlığı konusunda bilgisinin olup bunu çocuklara da aktarabilmesi gerekir. Çünkü sosyal medya okuryazarlığının bize öğretebileceği en temel şey, sosyal medyadaki gönderinin amacını ve doğruluğunu değerlendirebilme yetisidir’’ ifadelerini kullandı.
