Dünyayı etkisi altına alan korona virüs tedavisine yönelik oluşturulan KOVİD-19 Türkiye Platformu aşı ve ilaç çalışmalarını sürdürüyor. 29 üniversite, 8 firmamız, 9 araştırma kurumunun yer aldığı çalışmalarda 17 farklı proje yürütülüyor. Kocaeli’nin Gebze ilçesinde bulunan TÜBİTAK Gen Mühendislik Biyoteknoloji Enstitüsü’nde kurulan laboratuvarda aşı ve ilaç çalışmaları sürdürülürken, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, son gelişmelerle ilgili açıklamalarda bulundu.
“17 tane aşı ve ilaç projesi yürütülüyor”
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal yaptığı açıklamada, “Öncelikle şunu çok bazen kamuoyunda karıştırılan bir konu olabiliyor. İlaç ne işe yarıyor yani nedir, aşı nedir? Bazen bu ikisi birbirinin alternatifi olarak gözüküyor. İki çalışma eş zamanlı yürüyor. İlaçtan kastımız bu hastalıkla ne yazık ki buluşmuş ve bir tedavi aşamasında olan hastalarımıza vatandaşlarımıza yönelik. Aşı ise şuan bulaşmamış gelecekte hangi aşamada bulaşacağı bu birinci aşama, ikinci dalga, üçüncü dalga deniliyor. Yani dolayısıyla henüz bağışıklık kazanmamışsa kalıcı bir çözüm oluşturmak için kullanılan bir teknoloji. Yani dolayısıyla hem ilaç için hem de aşı için ihtiyacımız olan bir durum. İlaçla ilgili olarak daha önceki kamuoyuyla paylaşmış olduğumuz bilgilerde öncelikle 17 tane bizim aşı ve ilaçla ilgili projemiz yürütülüyor” dedi.
“Haziran ayında bir müjdeyi paylaşmak istiyoruz”
260’ın üzerinde araştırmacının gece-gündüz çalıştığını ifade eden Prof. Dr. Mandal, “Bu 17 projede bizim 29 tane üniversitemiz, 8 tane firmamız, 9 tanede araştırma kurumumuz yer alıyor. 260’ın üzerinde de araştırmacı şuan bulunduğunuz yerler gibi gece-gündüz hafta sonları da dâhil bu süreçte en hızlı ve en etkin bir şekilde çözüm üretmeye çalışıyorlar. İlaçla ilgili olarak şunu söylemiştik. İnşallah yaz aylarında bununla ilgili önemli bir aşamaya geleceğiz. Yani ilaç sunma noktasında. Bununla ilgili inşallah daha erkene de gerçekleştirme durumumuz var. Haziran ayında bununla ilgili kamuoyu ile bir müjdeyi paylaşmak isteyeceğiz, istiyoruz. Araştırmacılarımız bunun için çalışıyorlar. Bu platformdaki araştırmacılar” ifadelerini kullandı.
“8 farklı teknoloji de çalışılıyor”
8 tane farklı teknoloji ile aşı geliştirmeye çalıştıklarını ifade eden Prof. Dr. Mandal, “İlaçta hem kimyasal hem de biyoteklojik olarak çalışıyoruz. Aşıda da 8 tane farklı teknoloji ile aşı geliştirme çalışması içerisindeyiz. Bunlar birbirinin tekrarı olan yöntemler, teknolojiler değil. Hepsi birbirinden farklı. Dolayısıyla bizim aşı noktasında tüm dünyada hangi tip yöntemlerle, teknolojilerle aşı geliştirilmeye çalışılıyorsa TÜBİTAK platformu altında, KOVİD-19 platformu altında gerçekleştirilen çalışmalar da tamamen dünyadakinin kesinlikle eksiği olan değil aynısı, hatta bazı alanlarda bazı kullandığımız teknolojilerde dünyaya da örnek olabilecek nitelikte. Yani sadece burada tabi ki bizim için en önemli olmazsa olmaz ihtiyaç gündem aşının bulunması. Ama aynı zamanda araştırmacılarımız bunun yanında gelecekte bunu patentlenebilecekleri şekilde yeni bir yöntemle de aşı geliştirmeye çalışıyorlar” şeklinde konuştu.
“Birinde hayvan deneyleri aşamasındayız”
Çalışmaların birinde hayvan deneyleri aşamasına gelindiğinin altını çizen TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, “Burada biz yıl sonunda klinik öncesi dediğimiz çok önemli bir aşamanın tamamlanmasını öngörmüştük. Bu takvimimizde aynen devam ediyoruz. 8 teknolojinin bazılarında da daha erken aşamada sonuçlar alabileceğimizi düşünüyoruz. En azından birinde hayvan deneyleri aşamasındayız. Diğer iki teknoloji de yani aşı geliştirme teknolojisinde haftalar içerisinde yine hayvan deneyleri aşamasına geleceğiz. Dolayısıyla biz kamuoyunda paylaşmış olduğumuz, halkımızın, dinleyicilerimizin, Türk bilim insanları ve araştırmacılarının hem ilaç hem de aşı geliştirme noktasında Türkiye’nin yetkinlikleriyle bu işin yapılabileceğine, sadece takip eden değil, takip etme noktasında da gece-gündüz araştırmacılarımız çalışıyorlar. TÜBİTAK’ta bu sürecin koordinasyonunda katkı veriyor. Yoksa tüm araştırmaların tamamı TÜBİTAK’ta yapılmıyor. Bunun için de biraz önce de ifade etmiş olduğum gibi 46 tane kurum, ki bunun içinde TÜBİTAK şuan içerisinde bulunduğumuz Gen Mühendislik Biyoteknoloji Enstitümüzde dahil olmak üzere araştırmacılarımızın da gerçekleştirdiği gerçekten övünç duyacağımız çalışmalar” dedi.
“Hayvan deneylerimiz devam ediyor”
Hayvan deneylerinin uzun bir süreç olduğunun altını çizen Prof. Dr. Mandal, “Hayvan deneyleri çok uzun bir süreç. Ve değişik aşamalarda gerçekleşecek. O yüzden şuan için başarılı noktasında net bir ifade kullanmak doğru olmaz. Ama en azından başarısız noktasını söylemiyoruz. Yani bir sonraki aşamaya devam edecek şekilde hayvan deneylerimiz devam ediyor” ifadelerine yer verdi.
Samet Kahraman
