Elektrikli araçlar mobilitenin yakın gelecekteki dönüşümünde ve ulaşımdan kaynaklı karbon salımının azaltılmasında anahtar rol oynayacak. Madeni yağ şirketlerinden Castrol, geçen yıl sekiz ülkede yapılan global araştırmasına Türkiye’yi de ekleyerek, Türkiye’de elektrikli araçların yaygınlaşmasına etki eden kritik faktörleri araştırdı. Hem tüketicilere hem de filo yöneticileri ve sektör profesyonellerine, elektrikli araçların yaygınlaşmasında hangi faktörlerin önemli olduğu soruldu. Çalışma bu anlamda, Türkiye’de bu ölçüde yapılmış ilk araştırmalardan biri olma özelliği taşıyor.
Araştırmanın diğer önemli bir kısmı olan filo ve otomotiv sektörü profesyonellerinin görüşleri için de Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği (TOKKDER), Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) ve Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) ile iş birliği yaptı. Şirket bu araştırmayı paylaşarak, sektöre ve elektrifikasyon sürecinde sektör paydaşlarının yol haritalarına da yardımcı olmayı amaçlıyor.
Türkiye’deki tüketiciler 2025 diyor
Araştırmaya göre, Türkiye’deki tüketiciler ortalamada; benzinli bir araca kıyasla elektrikli bir araca ortalama yüzde 19 daha fazla ödeyebileceklerini söylüyor. Aynı zamanda ortalama şarj süresi beklentilerini 28 dakika ve ortalama menzil beklentilerinin 406 kilometre olduğunu ifade ediyorlar. Sekiz ülkede yapılan araştırmada ise, tüketiciler için şarj süresi beklentisi 31 dakika ve 469 kilometre menzil olarak ifade edilmişti. Şirketin global araştırmasında önemli teknolojik gelişmelere rağmen, tüketiciler; elektrikli araçların pahalı olduğuna, şarj edilmesinin uzun sürdüğüne ve kısa menzile sahip olduğuna inanıyor. Buna rağmen Türkiye’de tüketicilerin yüzde 58’i ortalamada 2025 yılında elektrikli araç almaya olumlu bakıyor. Bu tüketicilerin yüzde 68’i ise elektrikli araçları önümüzdeki 5 yıl içinde alabileceklerini düşünüyor.
Türkiye en çok aracın fiyatına bakıyor
Aracın fiyatı, tüketicilerin elektrikli araca geçişinde ilk sıradaki kritik faktör. Tüketicilerde araç fiyatı kritik faktör sıralamasında yüzde 31, filo yöneticilerinde yüzde 48 ile ilk sırada ve otomotiv sektörü profesyonellerinde yüzde 27 oranıyla ikinci sırada yer alıyor. Araç fiyatı global araştırmada da tüketiciler için yüzde 38 ile ilk sırada yer alıyor. Sektör profesyonelleri için ilk kritik faktör yüzde 31 oranıyla menzil. Ortalama menzil beklentisi sektör profesyonellerinde, tüketici beklentisinin üzerinde 508 km olarak ifade ediliyor.
Türkiye’deki tüketiciler, elektrikli araç sahipliğinde yüzde 21 ile en önemli ikinci faktörün aracın marka ve modeli olduğunu düşünüyor. Global tüketiciler için bu oran yalnızca yüzde 4 olarak göze çarpıyor. Türkiye'de tüketicilerin yüzde 68'i, AVM'ler, benzin istasyonları, bakım ve onarım servisleri gibi alanlarda sürüş alışkanlıklarını destekleyen uygun şarj altyapısından emin olması durumunda elektrikli araç satın almayı düşünebileceklerini belirtiyor.
Türkiye’deki sektör profesyonelleri ve filo yöneticileri de şarj altyapısının elektrikli araçların yaygınlaşmasını etkileyen ilk üç sıradaki faktörlerden olduğunu ifade ediyor. Sektör profesyonelleri ayrıca, elektrikli araçların yaygınlaşmasında hibe ve teşviklerle beraber; araç üreticilerinin yeterli bütçeler ayırmasının önemli faktörlerden biri olarak ön sıraya koyuyor. Filo yöneticilerinin yarısı, yüzde 30 civarında teşvik veya vergi muafiyeti olması halinde filosuna elektrikli araçlar katabileceğini söylüyor.
