Robotik cerrahi sistemlerinin kullanıldığı alanlarında biri de üroloji. Medicana Ataşehir Hastanesi Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Cemil Uygur, üroloji ameliyatlarında Da Vinci Robotik Cerrahi’nin kullanımını, avantaj ve konforunun neler olduğunu açıkladı.
''Robotik cerrahi en sık ürolojide kullanılmaktadır''
Robotik cerrahinin, ABD ve Avrupa dahil tüm dünyada en sık ürolojide kullanıldığını belirten Prof. Dr. Cemil Uygur, ''İlk yapılan robotik cerrahilerden biri ve halen en sık yapılan ‘radikal prostatektomi’ ameliyatıdır. Üroloji, tanısal ve girişimsel endoskopiyi ilk kullanan cerrahi disiplindir. Teknolojik yeniliklere hep açık bir bölüm olmuştur. Hatta birçok yeniliğin cerrahide kullanılmasına öncülük etmiştir. Prostat, erkeklerde en sık görülen kanserdir. Erken evrede saptanan prostat kanserinde en etkili tedavide radikal prostatektomi ameliyatıdır. Radikal prostatektomi sadece kanserli organın çıkarılması, yani kanser kontrolü ile sınırlı bir cerrahi girişim değildir. Operasyon sonrası fonksiyonel sonuçlar da çok önemlidir. İdrar kanalı bütünlüğün sağlanması, hastanın idrarını kontrol edebilir olması ve cinsel hayatını sürdürmesi aynı derecede önemlidir. Bunlar da ancak kanserin titiz kontrolü ve başarılı bir rekonstrüksiyon ile mümkün olabilir. Robotik cerrahinin bu olanağı sağladığı ortaya çıkınca önce ABD ve Avrupa’da, ardından tüm dünyada prostat kanseri cerrahisinde ilk tercih edilen yöntem oldu. Ürologlar bu deneyim birikimi ile diğer cerrahi işlemlerinde de Da Vinci Robotik sistemi kullanmakta gecikmediler'' dedi.
Ürolojide daha çok tercih edilen ameliyatlar
Prof. Dr. Uygur, ürolojide robotik cerrahinin en sık uygulandığı operasyonları şöyle açıkladı:
''Radikal prostatektomi (prostat kanseri cerrahisi). Parsiyelnefrektomi (organ koruyucu böbrek kanser cerrahisi). Radikal nefrektomi (organı korumanın uygun ve mümkün olmadığı büyük kanserlerde böbreğin tamamının alınması). Radikal sistektomi (idrar torbası kanserinde organın alınması) ve bağırsaktan yeni mesane yapılması. Retropitoneal lenf bezi diseksiyonu (karın arka duvarı ve büyük damarların çevresindeki lenf bezlerinin temizlenmesi). Adrenalektomi (sürrenal - böbrek üstü bezinin alınması). Kanser operasyonları dışında robotik cerrahi birçok rekonstrüktif - plastik ürolojik cerrahide de kullanılır. Şöyle ki: Pyeloplasti (böbrek havuzunun çıkımındaki darlıkların düzeltilmesi). İdrarı mesaneye taşıyan üretr adı verilen ince kanalın darlık ve diğer bozukluklarının düzeltilmesi. Ureteroneosistostomi (üreterin mesaneye açıldığı yerdeki darlık veya geri idrar kaçırma bozukluklarının düzeltilmesi). Sakrokolpopeksi (kadın genital organları sarkmalarının düzeltilmesi- asılması). Veziko-vajinal fistül onarımı (mesane ile vajen arası idrar kaçışına neden olan deliklerin kapatılması''.
''Üç boyutlu kamera, görüntüyü 12-14 kat büyütüyor''
''Robotik sistem ile kanama riski ve yara enfeksiyonu daha az yatış süresi daha kısadır'' diyen Prof. Dr. Uygur, ''Sanılanın aksine Da Vinci Robotik sistem kendi başına operasyon yapmaz. Ancak deneyimli ve robotik sisteme adapte olmuş ve onunla bütünleşmiş bir cerrahın elinde harika sonuçlar verir. Robotik Cerrahi’de, operasyon bölgesine çok küçük delikler aracılığı ile ulaşılır. Genel olarak 5 adet delikten yararlanılarak operasyon gerçekleştirilir. Bu deliklerden 4 tanesi Robotik sisteme aittir. Diğeri asistan kanalı olarak adlandırılır ve operasyonda gerekli malzemelerin operasyon sahasına iletilmesi ve geri alınmasında kullanılır. Robotik kollardan bir tanesi kamera için kullanılır. Kamera yüksek çözünürlüklü, 3 boyutlu (3DHD), 12-14 kez büyütülmüş ve gerçek derinlik hissini de yaşatan bir görüntü sunar. Kameranın sağladığı görüntü, cerraha, operasyon sahasında kesilmesi veya korunması gereken dokuların tanımlanmasında büyük bir avantaj sağlar. Diğer 3 kol, cerrahi enstrümanlar için kullanılır. Robotun kolları hastaya yerleştirildikten ve enstrüman bağlantıları yapıldıktan sonra cerrah konsola oturarak operasyonu gerçekleştirir'' açıklamasında bulundu.
Da Vinci’nin hastaya sağladığı konfor hakkında bilgi veren Prof. Dr. Uygur, ''Hassas ve estetik. Da Vinci’nin hastaya sağladığı konfor hakkında bilgi verir misiniz? Her şeyden önce daha hassas, daha esnek ve daha kontrollü bir cerrahi olanağı sağlar. İster kanser olsun ister rekonstrüktif cerrahi olsun açık cerrahiden ve laparoskopiden daha üstün sonuçlar sunduğunu gösteren birçok kanıt ve bilimsel yayın mevcuttur. Kesi olmadığı için daha az ağrı olur. Ağrı kesici ilaç gereksinimi çok azalır ya da hiç gerekmez. Kanama riski azalır. Yara enfeksiyonu daha az görülür. Hastanede yatış süresi çok kısalır. İyileşme daha hızlı olur. Günlük yaşama dönüş daha erken olur. Çok daha erken iş başı yapar. Estetik görüntü daha iyidir. Çok daha az/küçük yara izi olur'' açıklamasında bulundu.
Da Vinci Robotik Cerrahi’yi kullanmak için nasıl bir eğitim alındığını açıklayan Prof. Dr. Uygur,
''Bir cerrah için robotik cerrahi bir dönüşüm ve adaptasyon sürecidir. Öncelikle robotik sistem ile tanışmak, onun yeteneklerini öğrenmek, sindirmek ve robot ile bütünleşmek gerekir. Bu süreç, özel eğitim merkezlerinde denek hayvanları üzerinde başlar. Bu ilk aşama tamamlandıktan sonra deneyimli bir Robotik Cerrah’ın gözetim ve himayesinde aşamalı olarak ameliyatlara başlanabilir. Robotik Cerrahi’ye dönüşümde cerrahın açık veya laparoskopik cerrahide belirli bir deneyim sahibi olması sürece katkı sağlar. Robotik sistem, deneyimli bir cerrahın elinde hastalar için olumlu sonuçlar oluşturan bir enstrümana dönüşür. Ancak, deneyimi oturmamış ellerde son derece tehlikeli olabilir'' şeklinde konuştu.
