SAĞLIK - 11 Ocak 2018 Perşembe 03:12

Uyku bozukluğu depresyona yol açabiliyor

A
A
A
Uyku bozukluğu depresyona yol açabiliyor

Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahi Uzmanı Op.Dr. Bahadır Baykal, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde hızla artmaya devam eden uyku apnesinin bir çok hastalığa neden olmakla birlikte yaşam kalitesini de olumsuz etkilediğini söyledi.

Özellikle orta ve şiddetli apne varlığında depresyonun sık görülen bir belirti olduğunu dile getiren Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahi Uzmanı Op.Dr. Bahadır Baykal, “Kalp Hastalığından reflüye, cinsel fonksiyon bozukluğundan beyin kanamasına pek çok hastalığa neden olan uyku apnesine bağlı gelişen ölüm oranı tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de hızla artmaktadır. Tedavisi yapılmış uyku apneli hastalarının sosyal hayatlarında ve yaşam kalitelerindeki düzelme bizleri bu hastalığı, nedenlerini, sonuçlarını ve tedavisini daha fazla araştırmaya itiyor” dedi.

Bazı hastalıklar son yıllarda bir anda hayatımıza girdiğini uyku apnesinin de bunlardan biri olduğunu kaydeden Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahi Uzmanı Op.Dr. Bahadır Baykal, “Uykuda nefes kesilmesi olarak tarif edilebilir, solunum ani olarak durur ve bir süre öyle kalır. Sonra büyük bir eforla tekrar nefes alma çabasına girer kişi. Bu durum uykuda o kadar sık tekrarlanır ki; kişinin uykusu sürekli bölündüğünden ertesi gün yorgun kalkar. Yani sıkıntılı bir uyku durumu var öyle mi? Öncelikle şunun altını çizelim; iyi bir gece uykusu bir lüks değil, zorunluluktur. Keşke uyku apnesi sadece sıkıntılı bir uyku durumu olsa, ama yapılan araştırmalar, bu hastalığın hayatı tehdit eden bir duruma geldiğini göstermektedir” diye konuştu.

Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahi Uzmanı Op.Dr.Bahadır Baykal, gece nefes alamayan hastada oksijen düzeyi düşerken karbondioksid düzeyi yükseldiğini, beyin adrenalin salgıladığını ve zamanla tansiyon yükseldiğini anlatarak, “Kalp de bu durumdan etkilenir ve ritm bozukluğu gelişebilir, bir müddet sonra kalp yetersizliği gelişir. Akciğer genişlemesi sonrasında meydana gelen reflü de günlük hayatta sık karşılaştığımız bir sorun. Dengesiz hormon salgılanması beyin kanamasına, damar tıkanıklığına yol açabilir. Felç ve kalp krizi riski artar. Bu kişiler uyku bölünmesi yaşadığından yorgun uyanırlar. Gün içinde buldukları her an uyumak isterler, özellikle iş yerinde ve direksiyon başında uyumamak için mücadele veriyorsanız hemen uyku apnesi ile ilgilenen bir doktora başvurun. Bunun dışında dikkat bozukluğu, unutkanlık ve konsantrasyon güçlüğü başlamıştır. Özellikle orta ve şiddetli apne varlığında depresyon sık görülen bir belirtidir” şeklinde konuştu.
Direksiyon başında uyumaktan dolayı trafik kazaları riskini iki katına çıkardığını ifade eden Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahi Uzmanı Op.Dr.Bahadır Baykal, açıklamasını şöyle sürdürdü:

“Yaklaşık 28 milyon uyku apneli kişinin olduğu ABD’de bazı eyaletlerde tedavi edilmemiş şiddetli apnesi olan şoförlerin trafiğe çıkmaları yasaklanmış ve bu konuda ağır müeyyideler getirilmiştir. Özellikle erkeklerde cinsel performansı olumsuz etkiler. Hem testosteron seviyesini düşürüyor hem de uykusuzluktan dolayı kişiyi güçsüz ve bitkin bırakıyor. Bunların dışında son zamanlarda diabet ve obezite ile uyku apnesi arasında ciddi bir ilişki olduğunun da ortaya çıkarıldığını belirtmek isterim. Yani her yönüyle hayatı tehdit eden bir hastalık. Aslında beklenen ömür süresini dörtte bir oranında kısaltan bir hastalık uyku apnesi. Tedavi edilmeyen şiddetli uyku apnesi hastalarında ise beklenen yaşam süresi 10-15 senedir. Ölüm uyku apnesine bağlı ortaya çıkan komplikasyonlardan dolayı, kalp krizi, beyin kanaması vb. olmaktadır.”

Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahi Uzmanı Op.Dr.Bahadır Baykal, uyku apnesi tedavisi konusunda ise şunları söyledi: “Kişinin uyku testi sonrasında ortaya çıkan sonuçlarına göre tedaviyi yönlendirmek gerekir. Çok ağır olgularda sadece cihaz (CPAP) verebiliyoruz ama bu cihaza uyum da sandığımız kadar kolay olmuyor. Hasta her gittiği yere cihazı taşımak zorunda kalıyor, özellikle genç çiftlerde cihazla uyuma alışkanlığı cinsel hayatı da etkileyebiliyor. Bir süre sonra çiftler arasında soğukluğa sebep olabiliyor. Ayrıntılı muayene yaptığımız hastalarda burun kemiği eğriliği, burun et büyümesi ya da bademciklerin iriliği gibi durumlar varsa cihaz verilecek olsa bile öncelikle bu sorunların halledilmesi gerekir. Özellikle burun kemiği eğriliği cihaz kullanımını zorlaştıran bir nedendir, mutlaka ameliyatla bu sorun giderilmelidir. Bir kısım hastada ise yumuşak damak ve dil köküne yönelik germe-açma cerrahileri ile pasajı genişletmeye çalışıyoruz.

Şöyle diyelim, alkol ve sigara kullanımını uyku apnesinin şiddetini artırır dolayısıyla kullanmamak gerekir, özellikle obez hastalarda kilo verme ciddi fayda sağlar, son yıllarda fiziksel egzersizle ilgili kayda değer gelişmeler de mevcut. Mesela uyku apnesi tedavisinde oldukça basit bir alternatif boğazımızdaki kasları güçlendirmek için yapılan egzersizlerdir. Havayolu etrafındaki kasları güçlendirmek horlama ve uyku apnesinin şiddetini azaltabilir. Konuyla ilgili ABD’de yapılan bir araştırma The American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine dergisinde yayınlandı. Bu çalışma, dilin damağın önünde yerleştirilerek her gün otuz dakika yapılan boğaz ve nefes egzersizinin yüzde 39 oranında horlamayı azalttığını ve apne şiddetini olumlu yönde etkilediğini göstermiştir.” 

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Kastamonu 2024 yılı Tarımda Verimlilik ve Katma Değerin Artırılması Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı, 2024 Yılı Tarımda Verimlilik ve Katma Değerin Artırılması Teknik Destek Programı’nı ilan etti. Program kapsamında bölgede tarımsal alt yapı, örgütlenme, pazarlama, tanıtım ve sürdürülebilirlik başlıklarında uygulanacak projelere toplamda 2 milyon lira destek sağlanacak. 2024 Yılı Tarımda Verimlilik ve Katma Değerin Artırılması Teknik Destek Programı kapsamında Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı (KUZKA) tarafından sağlanacak destek ile tarımsal üretimde kurumsal alt yapının güçlendirilmesi ve tarımsal örgütlenmenin geliştirilmesi, TR82 Bölgesi’ndeki üretici örgütlerin pazarlama ve tanıtım alanlarında güçlendirilmesi ve sürdürülebilir tarımsal üretim ve sanayi yönetiminin sağlanması amaçlanıyor. TR82 Bölge illeri Kastamonu, Çankırı ve Sinop’ta faaliyet göstermekte olan kurum ve kuruluşlara yönelik uygulanacak program kapsamında yapılacak proje başvuruları 2 Mayıs 2024 tarihi itibariyle kabul edilecek. Tarımda Verimlilik ve Katma Değerin Artırılması Sonuç Odaklı Programı’nın özel amaçları çerçevesinde hazırlanan programa potansiyel başvuru sahiplerini proje hazırlamaya çağıran KUZKA, 2024 Yılı Tarımda Verimlilik ve Katma Değerin Artırılması Teknik Destek Programı ile tarım sektörüne toplamda 2 milyon TL büyüklüğünde destek sağlayacak. TR82 Bölgesi’nde güçlü, yenilikçi ve sürdürülebilir bir tarım sektörü oluşturulmasını önceleyen programdan, Kastamonu, Çankırı, Sinop illerindeki Ticaret ve Sanayi Odalarına kayıtlı tarımsal üretim yapan işletmeler, il özel idareleri, üniversiteler, köylere hizmet götürme birlikleri, il ve ilçe tarım ve orman müdürlükleri, belediyeler, meslek odaları ve üst birlikleri, tarımsal amaçlı kooperatifler ve üst kuruluşları ile tarımsal amaçlı üretici ve yetiştirici birlikleri yararlanabilecek. Programa yapılacak proje başvurularının TR82 Bölgesi’ndeki ihtiyaç duyulan alanlarda kurumsal yönetim ve hizmet kalitesinin artırılması ile pazarlama ve üretim kapasitesinin geliştirilmesini amaçlayan eğitim ve danışmanlık gibi kurumsal nitelikli ve kapasite geliştirici faaliyetlere yönelik hazırlanması gerekiyor. Programdan destek almaya hak kazanan kurum ve kuruluşlara KUZKA tarafından, kurumsal yönetim ve hizmet kalitesinin artırılması, pazarlama kapasitelerinin geliştirilmesi, ürün miktar ve kalitesinin artırılması, üretilen ürünlerin belgelendirilmesi ve sertifikasyon çalışmaları için eğitim ve danışmanlık destekleri sağlanacak. Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı tarafından Mayıs ve Aralık aylarını kapsayacak şekilde 4 ayrı dönemde uygulanacak programın proje başvuruları Kalkınma Ajansları Yönetim Sistemi (KAYS) üzerinden alınacak. İlk dönem yapılacak proje başvuruları KAYS web sitesi üzerinden üzerinden 28 Haziran 2024 tarihi saat 23.59’a kadar kabul edilecek. Taahhütnamelerin ise en geç 5 Temmuz 2024 tarihinde saat 18.00’e kadar e-imzalı veya ıslak imzalı olarak elden veya posta yolu ile Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı’na teslim edilmesi gerekiyor. Programa belirtilen tarihlerden sonra yapılacak proje başvuruları ve geç teslim edilen taahhütnamelerin KUZKA tarafından değerlendirmeye alınmayacağı belirtildi.
Amasya 230 bin ilmek atarak dokudu, halısına 100 bin lira değer biçti Amasya’da ebatları 40 ile 45 santim olmasına rağmen dokunması 9 ayı aşan yüzde yüz el yapımı 2 Hereke ipek halı toplam 230 bin ilmek atılarak oluşturuldu. Halk Eğitimi Merkezi, emekli kursiyer Müzeyyen Ulavur’un dokuduğu halıların tezgahtan kesimi için tören düzenledi. İpek halı sanatının değerine işaret eden 61 yaşındaki kursiyerin, el emeği ve göz nuru eserlerinin tanesini değer biçtiği 100 bin liradan satabileceğini açıkladı. Yüzde yüz el yapımı halı Amasya Şehit Mehmet Gök Halk Eğitimi Merkezi’nin geleneksel el sanatlarının yaşatılması için düzenlediği kurslardan Hereke ipek halı kursu özellikle de emeklilerin ilgisini çekiyor. Hereke halısını diğer halılardan ayıran özellikler arasında çift düğüm tekniği kullanılması, ince ve kalın çift atkı tekniğiyle örülmesi ile kesiminin el makasıyla yapılıyor olması yer alıyor. Ayrıca Hereke halıların en önemli özelliği yüzde yüz el yapımı olması. Dokunması yıllar alabilen Hereke halı, dünyanın en ince ve en sağlam halısı olarak biliniyor. Yapımında, çözgüsünde birinci sınıf ipek ip kullanılıyor. “İpek halının değeri maalesef bilinmiyor” Çiçek ve canlı motiflerinden esinlenerek halılarını dokuyan memur emeklisi Müzeyyen Ulavur, “İpek halının değeri maalesef bilinmiyor. Tanesini 100 bin liradan aşağı satmam. Biri beş aylık emek. Asgari ücretten hesaplandığında 100 bin lira tutuyor” dedi. “Terapi gibi geliyor” Merkezdeki farklı kurslarda eğitim almasının ardından usta öğretici Fehmiye Bozkurt’un düzenlediği Hereke ipek halı kursuna katılıp bu sanatın inceliklerini öğrenen Ulavur, “4 ayda yaptığım pano halıya 100 bin ilmek, 5 aydan fazla sürene ise 130 bin ilmek atarak dokudum. Çok sabır ve emek istiyor ama çok keyifli. Motifin ilmeğini, rengini düşünüyorsun. Stres kalmıyor. Bedava terapi gibi geliyor” diye konuştu. Şehit Mehmet Gök Halk Eğitimi Merkezi yöneticileri, emektar kursiyerlerinin eserinin tezgahtan kesimi için özel tören düzenledi. Törene, Amasya Milli Eğitim Müdürlüğü’nden Şube Müdürü Hayriye Tüfekçi ve Şehit Mehmet Gök Halk Eğitimi Merkezi Müdürü İbrahim Özarslan da katıldı.
Antalya Hayali araca 90 bin TL yatırdı, ruhsattaki plakaya bakınca şoke oldu Antalya’da internetten gördüğü kazalı ve trafikten men aracı 90 bin TL’ye almak isteyen araç boyacısı Cumali Orhan, adına düzenlenen ruhsata güvenip ücreti peşin yatırınca 1,5 yıllık birikiminden oldu. Satın aldığını zannettiği aracın satılık olmadığını, hatta başkasına ait olduğunu öğrenen Orhan, düzenlenen ruhsattaki plakanın tek harfinin farklı olduğunu görünce dolandırıldığını anladı. Orhan, “Hayali bir aracı satın almışım. 1,5 senelik birikimimi adam 15 dakikada aldı” dedi. Antalya’da sanayide araç boyamacılığı ile uğraşan 2 çocuk babası Cumali Orhan (40), internetten 105 bin TL’den satışa konulan kazalı bir aracı satın almak için A.S. ile iletişime geçti. Taraflar 90 bin TL’ye anlaşırken, Orhan Kırşehir’deki araca bakmaları için kuzenlerini belirtilen adrese yönlendirdi. Kuzenlerinin araçları görmesi üzerine satış işlemlerine başlanırken, A.S.’nin bulduğu şahsa vekalet veren Orhan, kendi adına düzenlenen ruhsata güvenip 90 bin TL’yi karşı tarafa gönderdi. Ruhsattaki harfi görünce şoke oldu Ardından aracı almak için oto servisi arayan Orhan, aracın satılık olmadığını ve ruhsat sahibinin başka kişiye ait olduğunu öğrenince şoke oldu. Ruhsatı kontrol eden Orhan, ilandaki aracın plakasıyla adına düzenlenen ruhsattaki plakada tek bir harfin farklı olduğunu görünce dolandırıldığının farkına vardı. Bir yandan karşı tarafa ulaşamayan Orhan, sahte ruhsattaki plakayı sorgulattı ve belirtilen plakada trafiğe kayıtlı bir araç olmadığını öğrenince soluğu polis merkezinde aldı. "Plakadaki tek farkı kaçırdım" Yaşadıklarını anlatan Cumali Orhan, "Benim adıma hazırlanan sahte bir sahte ruhsat, noter huzurunda imza atıyormuş gibi sahte bir sözleşme. Biz de adama güvendik. Aracın plakası ile bizim almak istediğimiz aracın plakası arasında tek bir fark var. Biz bunu kaçırdık. Gördüğüm aracın plakasında EH, bizimkinde EM yazmışlar. Tek harfi değiştirmiş, bunu ben fark etmedim” dedi. "1,5 senelik birikimimi adam 15 dakikada aldı" Parayı yatırdıktan sonra servisi aradığını ancak aldığı yanıtla şok geçirdiğini ifade eden Orhan, “Aracı satın aldığımı söyledim, sahibinin aranmasını istedim. Sahibi ne vekalet vermiş ne satış vermiş. Yani sahibi başkası çıkıyor. Yani ben hayali bir aracı satın almışım. Vekalet ücretleri, doları bozdurmamdaki zararla birlikte 100 bin TL param gitti. Bizim yatırdığımız hesaptan parayı çekmiş, hemen bankadan o hesabı kapattırmış. Sonra hiç onlara ulaşamadım. Çok mağdurum. 1,5 senelik birikimimi adam 15 dakikada aldı” diye konuştu. "İnsan değildir, hayvandan da sayılmaz" Orhan, kendisini dolandıran kişiye de seslenip, "Bu işi yaptığına göre onun çoluğu çocuğu yok, vicdanı da yoktur. Benim iyi niyetimi kullanıp bana zarar veriyorsa insan değildir, hayvandan da sayılmaz. Vidanı varsa benim paramı ödesin. Hakkımı helal etmiyorum. Bu dünyada olmazsa bile öbür dünyada illaki karşılaşacağız" ifadelerini kullandı.
Antalya Antalyasporlu milli yüzücülerden Bulgaristan’da 4 madalya Bulgaristan’ın Karadeniz kıyı şeridinde yer alan Burgaz kentinde gerçekleştirilen 11. Swimming Talent Cup’a katılan Antalyasporlu sporculardan Mevlüt Efe Güler ve Muhammed Eyüp Oya, Bulgaristan’dan 4 madalya ile ayrıldı. Bulgaristan Yüzme Federasyonu öncülüğünde çeşitli ülkelerin katılımı ile düzenlenen 11. Swimming Talent Cup, 26-28 Nisan 2024 tarihleri arasında Bulgaristan’ın Karadeniz kıyı şeridinde yer alan Burgaz kentinde gerçekleşti. Kupaya katılan milli takımda yer alan Antalyasporlu sporculardan Mevlüt Efe Güler ve Muhammed Eyüp Oya, Bulgaristan’dan 4 madalya ile ayrıldı. Ev sahibi Bulgaristan’ın yanı sıra Romanya, Litvanya, Sırbistan gibi çeşitli ülkelerin sporcularının da süre mücadelesi ettiği organizasyona katılan milli takımda Antalyaspor’un takım antrenörü Özkan Cantürk ile birlikte akreplerin milli yüzücüleri Boran Atasoy, Mevlüt Efe Güler, Abdülaziz Oruç, Muhammed Eyüp Oya, Deniz Keskin ve Bengisu Gürbüz yer aldı. Doğum yılı 2008 olan ve 15-16 yaş grubunda yarışan kırmızı beyazlıların başarılı milli yüzücüsü Mevlüt Efe Güler, 800 metre serbest yarışını 8:26:55 ile tamamlayarak birinci oldu. Aynı yarışı 8:33:27’lik derece ile Mevlüt Efe’nin hemen ardından tamamlayan bir diğer Antalyaspor’lu yüzücü Muhammed Eyüp Oya ise ikinci olarak gümüş madalyayı kazandı ve böylelikle ilk iki sırayı rakiplerine kapattı. Öte yandan 800 metrenin birincisi olan Mevlüt Efe, 400 metre serbest yarışını da 4:05:29 ile tamamlayarak ikinci oldu ve bir de gümüş madalya kazandı. Yine 400 metre mesafeye sahip olan ancak karışık stilde yüzülen yarışı 4:43:30 ile tamamlayan Muhammed Eyüp ise üçüncü sırayı elde ederek takım arkadaşı Mevlüt Efe gibi madalya sayısını 2’ye yükseltti.