Türkiye’de yıllardır Go Kart pistlerinde meydana gelen kazalar sonucu pek çok yaralanma ve hatta ölümle sonuçlanan kazalar meydana geldi. Bu durum çoğaldıkça akla ilk gelen: ‘İşletmeler bir cana ne kadar değer veriyor, sorumluluğunu yeterince yerine getiriyor mu ve ne kadar denetleniyor’ soruları oldu.
Go Kart işinin uzmanı 25 yıldır Carting sporuyla uğraşan ve takımının şampiyonlukları olan Team Manager ve Dynamic Racing Team pistinin kurucusu Bestanbey Yüzbaşıoğulları, bu tip kazaların yaşanmasının en büyük sebebinin vurdumduymazlık olduğunu söyledi.
Her yaş grubundan insanların 10-20 dakika araç kullandığı pistelere değinen Yüzbaşıoğulları, "Vurdumduymazlık var. Basit sebeplerden, denetim eksikliğinden, 20- 30 TL alacakları paraya bakıp insan hayatını hiçe sayabilen yerler var. Bazıları kask kullanmıyor, denetimleri yapılmıyor. Bu yerlerde asıl iş belediyelere düşüyor. Pist açılırken ruhsatı belediye veriyor. Pistlerden uygunluk belgesi isteniyor. Bunu da Türkiye Otomobil Sporları Federasyonu'na (TOSFED) veriyor. Bir heyet gönderiyor, pist inceleniyor. Kask var mı, uyarı tabelaları var mı, araçların güvenlik ekipmanı tam mı lastik bariyerler doğru yer de mi diye bakılıyor ve uygunluk belgesi veriliyor. Aslında bu lisans her yıl yenilenmeli. Yenilemeyen işletmeler de var ama denetlenmiyor. Asıl denetleme işini belediyeler yapmalıdır. Federasyon daha çok spor bölümüyle ilgilendiği için spordaki güvenlikle ilgileniyor” diye konuştu.
“Bayan sürücüler daha dikkatli olmalı”
Uzun saç, aksesuarlar, saçaklı elbise, bol kıyafetler, atkı, flor bunların carting pistinde tehlike saçtığının altını dikkatle çizen Yüzbaşıoğulları, kendi pistlerinde alınan güvenlik önlemlerinin her pistte uygulanması gerektiğini belirterek şu tavsiyelerde bulundu:
“ Uzun saçlı bayanlar bazen erkekler de oluyor. Biz saçlarını toplatıp bone taktıktan sonra, kaskı takarak sürüşe izin veriyoruz. Aşırı uzun saçlı müşterileri ikna ederek araca binmesine müsaade etmiyoruz. Pardösü giymesi, düğmelerini kapamaması, kemerin sallanması, çok bol kıyafet ve uçuşan kıyafetler aksa ve zincire takılarak kazaya neden olabiliyor. Kapalı bayanlara eşarplarını çıkarmalarını rica ediyoruz. Bone ve kaskı veriyoruz kendileri içeride çıkarıp geliyorlar. Kurala uymazlarsa asla bindirmiyoruz.”
“Formula pistlerindeki vidalı lastik bariyerlerden yaptık”
Türkiye’de Carting pistlerinde çarpmalar sonucu yaralanmanın önüne geçebilmek için lastikleri vidalı sistem yardımıyla iyi bir bariyer yaptıklarını vurgulayan Yüzbaşıoğulları bu işte en iyi sistemin kendilerinde olduklarını söyleyerek, tüm işletmelerin buna dikkat etmesi gerektiğini belirterek şunları kaydetti: “Formula pistlerindeki vidalama sisteminde olduğu gibi yaklaşık 4 bin 500 lastiği birbirine vidalayarak bariyer şeklinde kullanıyoruz. İnsan hayatı çok önemli. Para kazanma amacından sıyrılarak işleri güvenli hale getirmek gerekir. İnsanları güvenli ortamda eğlendirmek işletme sahiplerinin en önemli ilkesi olmalıdır.”
“Denetimler sıklaştırılmalı”
İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Tahsin Aykan Kepekli ana güvenlik önlemlerinden bahsederek işletme sahiplerine şu önerilerde bulundu: “ İşletme sahipleri özellikle kazaya neden olan atkı, eşarp, bol kıyafetler uzun giysilerle sürüş yapmak isteyenlere izin vermeyerek sürüşü başlatmamalıdır. Kıyafetler haricinde bayanlar için uzun saç çok önemli bir ayrıntı.”
Kayış, kasnak gibi dönen ve hareketli parçaların olduğu yerlerde parçaların üzerinin kapanması gerektiğine dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Tahsin Aykan Kepekli, tekerlek, aks gibi kısımların da kapatılması gerektiğini söyledi. Belediyeler tarafından ruhsatı verilen Go Kart pistlerinin denetimlerinin de sık sık yapılması gerektiğinin üzerinde duran Kepekli, Türkiye Otomobil Sporları Federasyonu Derneği’nin (TOSFED) işletmelere görüş bildirdiğini, işletmelerin bu görüşleri dikkate almasının kendileri açısından fayda sağlayacağını ifade ederek sözlerini şöyle sürdürdü: “Yasal olarak denetim yetkisinin kimde olduğu belirlenmeli. Denetimler sıklaştırılmalı. Şu an bu görevi zabıta yapıyor. Ama zabıta evrak üzerinden denetim yapıyor. Teknik denetim yapmak şart. Esas yetki ve sorumluluk işletme sahibinde olduğu için Go Karta binmeye gelen gençler uyarıları dinlemezse ve işletme de buna müsaade ettiyse bu durumda suçlu olur. Bu nedenle kazaların önüne geçmek için normlara uymayanlar araçtan indirilmelidir.”
“8 yaşındaki bir çocukla 18 yaşındaki yetişkinin araçları farklı olmalı”
Yaş gruplarına göre Go Kart araçlarının mevcut olduğunu genellikle 8 yaşındaki bir çocukla 18 yaşındaki yetişkinin aynı aracı kullanmaması gerektiğini söyleyen Tuzla Motorsporları Kulübü Başkanı Namık Kemal Yüzbaşıoğulları, “Kiralanan araçlarda yaş grubuna göre özellikleri olanların seçimine dikkat edilmelidir. Eğer yetişkinlerin bindiği bir araca çocukları bindirirseniz boyu yetmez fren yapması gereken yerde yapamaz ve kaza meydana gelebilir. Mini kategori için 8 yaştan başlar 1.50 boya göre fren mesafesi olan arabalar var. İşletme sahipleri ve ebeveynler bu farklılıkları göz ardı etmemelidir” diye konuştu.
NİHAN KAYRAK- MEHMET BAL
