Pandemiden en çok etkilenen perakende sektöründe markalar, farklı kira uygulamalarında şikayet ediyor. Mağaza kiralarında her AVM’nin farklı kira indirimi ve ortak alan giderleri olarak alınan aidatlar bir çok firmayı zora sokuyor. BMD Başkanı Sinan Öncel, "Kira indirimleri yapıldı ancak bir standart yoktu, birtakım haksızlıklar oluştu. Özellikle cadde mağazaların kiralarına üst sınır getirilerek yüzde 50 olarak alınsın demiştik. Geri kalan yüzde 50’lik kısmını ise mülk sahibinin veya AVM yatırımcısının sonraki yıllarda gelir vergisinden mahsup edilmesini öneriyoruz" dedi.
Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, perakende sektörü ve alışveriş merkezlerinin kira uygulamalarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Öncel, geçen yıl kapalı kalınan dönemde yatırımcıların önemli bir kısmının kira almadıklarını hatırlatarak, "Geçen yıl Mayıs sonuna geldiğimizde Türkiye’deki alışveriş merkezlerinin tamamı kapalı kalınan sürede kira almadılar. Haziran ayı ile beraber yeniden açılan AVM’lerin uyguladığı politikalar farklılaştı. Çünkü AVM’ler yapılan ciroya göre birtakım indirimler yaptı. Bu indirimlerde sektöre nefes aldırdı. Ancak herhangi bir standardı yoktu, birtakım haksızlıklar oluştu. Bu duruma çözüm olarak gerek cadde mağazaları gerekse alışveriş merkezleri konusunda pandeminin ilk döneminden itibaren çalışmalar yürüttük. Özellikle cadde mağazaların kiralarına üst sınır getirilerek yüzde 50 olarak alınsın demiştik. Geri kalan yüzde 50’lik kısmını ise mülk sahibinin veya AVM yatırımcısının sonraki yıllarda gelir vergisinden mahsup edilmesini söylemiştik" ifadelerini kullandı.
"Perakende ciroları yüzde 40 arttı"
Cumartesi günlerinin açılmasıyla cirolarının ciddi oranda etkilendiğini belirten Öncel, "Yapmış olduğumuz anketlerde perakende ciroları bir önceki aya göre yüzde 30 ila 40 artış gözlemlendi. Cumartesi ve Pazar günlerinin kapalı olduğu şu dönemde, kiralamalar konusunda kesinlikle bir yasal düzenleme getirilmesi gerekir. Kazan kazan dediğimiz ciro kirası uygulaması yıllardır yapılıyor. Pek çok AVM ve markalarda yapılan bir uygulama, birçok mağaza bunu uyguluyor" şeklinde konuştu.
"Bazı üyelerimiz cirolarının yüzde 40’ını e-ticaretten yapıyor"
E-ticaret oranlarının toplam ciro içindeki payının artığına işaret eden Öncel, "Bu oranlar yüzde 20-25 oranında gerçekleşti. Hatta bazı üyelerimiz cirolarının yüzde 40’ını e-ticaretten yapıyor. Burada toplam cirodaki düşüşün de etkisi var. E-ticaret nakit akışı sağlıyor ama arama motorlarına ve sosyal medyaya reklam verme zorunluluğu bulunuyor" dedi.
Öncel, pandemi başlangıcından bu yana perakendecinin verimsiz mağazasını kapatmak durumunda kaldığını vurgulayarak, "Açık alanları olan alışveriş merkezlerinde ve caddelerde mağaza açmaya başlandı. Bununla birlikte pandemi döneminde e-ticarete büyük yatırımlar yapılmaya başlandı. Birçok firma lojistik depolarını yeniledi" diye konuştu.
Perakendecinin gündemindeki en önemli sorunlardan bir tanesinin ortak alan işletme giderleri olduğuna dikkat çeken Öncel, sözlerini şöyle tamamladı: "Alışveriş merkezlerindeki bu aidatların kesinlikle bir düzenlemeye girmesi gerekiyor. Ticaret Bakanlığının bir düzenlemesi var ancak AVM’ler kat mülkiyet kanununa tabii olmadığı için kiracının detaylı denetime kapalıdır. Yapılan harcamaların detaylarını kiracılar göremiyorlar. Mağazalar ayın 10 günü kapalı olmasına rağmen, mağazalara ayın 30 günü açıkmışçasına genel gider aidatı çıkabiliyor. Biz bunun kiraya dahil edilmesini ve tamamen yönetiminin de alışveriş merkezleri tarafından yapılmasını talep ediyoruz".
