İTO’nun ’İstanbul Ekonomisinin 100’ü’ araştırmasına göre, milli gelire 68 şehrin toplamı kadar katkı yapan İstanbul, 2022’de vergi gelirlerinin yüzde 48.2’sini, toplam dış ticaretin yüzde 48.7’sini üretti.
İstanbul Ticaret Odası (İTO), ’İstanbul Ekonomisinin 100’ü’ adlı araştırmasında, 2022 yılında İstanbul’un Türkiye ekonomisindeki payını yüzdelik oranlar halinde inceledi. İTO’dan yapılan yazılı açıklamada, tek başına 68 şehrin toplamından daha fazla milli gelir üreten İstanbul ekonomisinin 2022’de, bugüne kadar belli olan verileriyle, vergi gelirlerinin yüzde 48.2’sini, toplam dış ticaretin yüzde 48.7’sini ürettiği kaydedildi. Yabancılara konut satışlarının yüzde 40’a yakını İstanbul’da gerçekleşirken, yabancı sermayeli şirketlerin yüzde 62’sinin adresi İstanbul oldu.
Açıklamada görüşlerine yer verilen İTO Başkanı Şekib Avdagiç, “İstanbul’u katma değerli üretimin merkezi olarak konumlayan bir strateji, diğer illerdeki tamamlayıcı sektörlerin de gelişimine çok büyük katkı verecektir” ifadesini kullandı.
Avdagiç, İstanbul’un teşvik edilmesi için 3 öneride bulundu. İstanbul’a özel bir teşvik paketi hazırlanması gerektiğini belirten Şekib Avdagiç, “İstanbul’da var olan sanayi tesislerinin teknoloji geliştirme, katma değer artırma, kapasite büyütme, yeşil mutabakata uyum sağlama, çevreye duyarlı ve sürdürülebilirlik temalı yatırımlarının yoğun şekilde desteklenmesi amacıyla ‘İstanbul’a özel bir teşvik paketi’ çok yerinde olur. Çünkü İstanbul’u teşvik etmek, Türkiye’yi teşvik etmektir” dedi.
“İstanbul’da alım gücünü korumak gerek”
İkinci önerilerinin ‘bölgesel asgari ücret’ olduğunu belirten Avdagiç, şöyle konuştu: “Nasıl Türkiye yatırım teşvikleri konusunda bölgelere ayrılmışsa, asgari ücretin de bölgesel belirlenmesi gerektiğine inanıyoruz. İstanbul’daki asgari ücretle, 5-6’ncı teşvik bölgesindeki asgari ücret aynı olmamalı. Zira yerli ve yabancı nüfusun yoğunluğu ile birlikte talebin bu denli yüksek olduğu bir şehirde çalışanın alım gücünü, şirketlerimizin rekabetçiliğini korumak gerek. Özellikle barınma ve iki-üç vasıta ile sağlanan ulaşım gibi hususlar asgari ücretlinin yükünü artırıyor.”
Avdagiç, üçüncü olarak da İstanbullu işletmelere KGF destekli kredi talebinde bulundu. Avdagiç, “Kira destek paketi, personel destek paketi, işletme destek paketi gibi farklı başlıklarda KGF destekli İstanbul bölgesine özel bir kredi çalışması yapılması fayda getirir. Ayrıca İstanbul’daki yüksek kira bedelleri de dikkate alınarak bölgesel kira stopaj oranı uygulamasına geçilmesi ve İstanbul’da bu oranda bir indirim getirilmesi fayda sağlayacaktır.”
“İstanbul önemli bir döviz kazandırıcı şehir”
Yabancılara yapılan konut satışlarının yüzde 40’a yakınının İstanbul’da gerçekleştiğini hatırlatan Avdagiç, “Yabancı sermayeli şirketlerin yüzde 62’sinin adresi İstanbul. Bu veriler şunu ispatlıyor ki, İstanbul önemli bir ‘döviz kazandırıcı şehir’ işlevi görüyor” dedi.
Şekib Avdagiç, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Yatırım Teşvik İstatistiklerine bakıldığında 2001-2021 yılları arasında Türkiye genelinde 82 adet stratejik yatırım için yatırım teşvik belgesi düzenlenirken, bunların 13 adedinin tek başına İstanbul için düzenlendiğini kaydetti.
Avdagiç, şöyle devam etti: “Tüm bu özellikleriyle Türkiye’nin hedeflediği ihracat ve cari fazla hedefinde İstanbul’un rolü tartışmasız ki son derece stratejiktir. Aynı şekilde inovasyonun en önemli göstergelerinden biri olan patent sayısına bakıldığında da İstanbul, Türkiye’nin açık ara lider şehri. 2021’de yapılan 8 bin 439 patent başvurusunun yüzde 42’si İstanbul’dan gerçekleştirildi. Dolayısıyla kısa ve orta vadede yüksek teknolojiye dayalı ihracatı artırabilecek altyapı İstanbul’da bulunuyor.”
2022’de İstanbul’un Türkiye ekonomisindeki payı
İTO’dan ’İstanbul Ekonomisinin 100’ü’ araştırmasında 2022 yılına ilişkin veriler şu şekilde sıralandı:
Türkiye 100 kişi olsaydı, 19 kişi İstanbul’da yaşıyor olurdu.
Türkiye’ye gelen 100 yabancı turistten 35’i İstanbul’u tercih etti.
Türkiye’de üretilen her 100 liralık milli gelirin 30 lirası İstanbul’da oluştu (2021).
Her 100 dolarlık dış ticaretin 49 dolarını İstanbullu firmalar yaptı.
İş dünyasının ödediği 100 liralık vergi gelirinin 48 lirası İstanbul’da tahsil edildi.
Türkiye’deki her 100 kurumlar vergisi mükellefinin 38’i İstanbul’da bulunuyor.
Her 100 sigortalı çalışanın 24’ü İstanbul’da istihdam edildi.
100 konuttan 18’i İstanbul’da satıldı. 100 yabancının 38’i konut tercihini İstanbul’dan yana koydu.
100 liralık banka kredisinin 40’ı İstanbul’da kullandırıldı. Yine her 100 liralık mevduatın 41 lirası bankaların İstanbul şubelerinde bulunuyor.
Her 100 şirketten 41’i İstanbul’da kuruldu. Yabancı sermayeli 100 şirketten ise 62’si İstanbul’u tercih etti.
100 motorlu kara taşıtının 19’u İstanbul plakası taşıyor.
Her 100 yolcudan 50’si İstanbul’daki havalimanlarından yolculuk etti.
