TEPAV, Şubat 2016’dan bu yana aralıksız negatifte bulunan perakende güveninin-20,2 ile son 99 ayın en düşük seviyesini gördüğünü bildirdi. Perakende güveni artan tek sektör ’Mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri’ sektörü oldu.
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) Perakende Güven Endeksinin (TEPE) 88. sayısını yayımladı. Nisan sayısında Şubat 2016’dan bu yana aralıksız negatifte bulunan perakende güveninin -20,2 ile son 99 ayın en düşük seviyesini gördüğü bildirildi. TEPE benzer bir seviye ile en son 2008-2009 küresel kriz döneminde karşılaştığı kaydedilirken, hem bir önceki yılın aynı ayına, hem de önceki aya göre yaşanan düşüşte geçen 3 ayda işlerin gelişimi ve önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentilerindeki düşüş etkili olduğu açıklandı. ’Mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri’ sektörünün Nisan ayında perakende güveninde artış gösteren tek sektör olduğu, bu artış Şubat ayında yürürlüğe giren vergi indiriminin sektör üzerindeki etkisine işaret ettiği kaydedildi. Ancak aynı kapsama giren ’elektrikli ev aletleri’ sektöründe bu etkiye rastlanamadığı bildirildi. AB-28 ve Euro Bölgesi ile karşılaştırıldığında ise Türkiye’nin performansı hem geçen yıla hem de geçen aya göre kötüleştiğinin altı çizildi.
Perakende güveni hem geçen aya hem de geçen yıla kıyasla azaldı
Nisan ayında -20,2 puan değerini alan TEPE, geçen yılın aynı dönemine göre 14,5 puan, geçen aya göre ise 4,3 puan azaldığı açıklanırken, TEPE değerinin geçen yıla ve geçen aya göre azalmasında, geçtiğimiz 3 ayda işlerin gelişimi ve önümüzdeki 3 ayda satış beklentisi göstergelerindeki düşüş etkili olduğu kaydedildi.
Satış beklentilerinde Mart ayında yaşanan iyileşme devam etmedi
Vakıf, önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentilerinin denge değeri Nisan 2017’de -19,5 puan olduğunu, buna göre de önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentileri, bir önceki aya göre 6,9 puan; bir önceki yılın aynı ayına göre 27,4 puan azaldığı açıklandı. Mart 2017’de TEPE anketi katılımcılarının yüzde 33’ü önümüzdeki 3 ayda işlerinde iyileşme beklerken, yüzde 33,8’i işlerinde kötüleşme beklediğini belirtti. İşlerinde bir değişiklik beklemeyenlerin oranı ise, yüzde 33,2 oldu.
İşlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumu kötüleşti
İşlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumu, Nisan 2017’de -38,6 puan değerini alarak, Mart 2017’ye göre 2,7 puan artarken, Nisan 2016’ya göre 25,0 puan azaldı. Nisan 2017’de TEPE anketi katılımcılarının yüzde 18,8’i geçen yılın aynı dönemine göre işlerinde artış olduğunu belirtilirken, işlerinde düşüş olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 57,4 olarak belirlendi. Geçen yıla göre işlerinde bir değişiklik olmadığını belirtenlerin oranı ise, yüzde 23,8 oldu.
’Mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri’ sektörü perakende güveni artan tek sektör
Perakende güvenine alt sektörler itibarıyla bakıldığında Nisan 2017’de, geçen yılın aynı dönemine göre artış yalnızca ’mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri’ sektöründe gerçekleşti. Endeks alt bileşenlerine bakıldığında mobilya sektöründeki perakende güveni artışının geçmiş 3 aydaki satışların artışından kaynaklandığı görüldü. Bu durum da Şubat ayında yürürlüğe giren KDV indirimlerinin sektör satışlarındaki etkisine işaret etti. Aynı etki indirim kapsamına giren elektrikli ev aletleri sektöründe ise görülemedi. Vergi indirimlerinin Eylül ayının sonuna kadar süreceği 10 Nisan’da açıklanmış olsa da, her iki sektörün önümüzdeki döneme ilişkin satış beklentileri henüz bir iyileşme göstermedi. ’Tekstil, hazır giyim ve ayakkabı’, ’yiyecek, içecek ve tütün ürünleri’, ’diğer (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, züccaciye, kırtasiye, vb.)’, ’motorlu taşıtlar’, ’birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar’ ve ’elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar’ sektörlerinde düşüş gözlendi. ’Mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri’ ve ’tekstil, hazır giyim ve ayakkabı’ sektörleri ortalamanın üzerinde değer aldı. En fazla düşüş ’elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar’ sektöründe gerçekleşti.
Perakendede geleceğe yönelik beklentiler kötüleşiyor
TEPE anketine soru bazında bakıldığında Nisan 2017’de, ’geçtiğimiz 3 ayda işlerin durumu’, ’önümüzdeki 3 ayda tedarikçilerden sipariş, satış ve istihdam beklentisi’ ve ’gelecek yıl mağaza sayısı beklentisi’ göstergeleri hem Nisan 2016’ya hem de Mart 2017’ye göre azalış, ’önümüzdeki 3 ayda satış fiyatı beklentisi’ göstergesi ise artış gösterdi. ’İşlerin geçen yıla göre durumu’ göstergesi Nisan 2016’ya göre azalırken, Mart 2017’ye göre arttı.
AB’de perakende güveni arttı
AB-28 Perakende Güven Endeksi, Nisan 2017’de 5,1 değerini aldı. AB-28’de perakende güveni bir önceki aya göre 1,0 puan, geçen yılın aynı dönemine göre 3,1 puan arttı. Türkiye, hem geçen yılın aynı dönemine hem de geçen aya kıyasla AB-28 ve Euro Bölgesi’nden daha kötü performans sergiledi.
Perakende güveninde Türkiye, AB-28 ve Euro Bölgesi’nden daha kötü performans sergiledi
AB-28 ülkeleri ve Türkiye’nin Perakende Güven Endeksi değerlerine bakıldığında Finlandiya, Nisan ayında da geçen yıla göre en fazla artış yaşayan ülke oldu. Finlandiya’yı İngiltere, Romanya ve İtalya takip etti. Endeks değeri geçen yıla göre en fazla düşen ülkeler ise sırasıyla Malta, Türkiye ve İsveç oldu. Bir önceki aya göre en fazla artış Romanya’da yaşandı. Perakende Güven Endeksinde, Nisan 2016’ya göre değişim AB-28’de 3,1 puan, Euro Bölgesi’nde 1,9 puan oldu. Mart 2017’ye göre değişim incelendiğinde ise Türkiye’nin, AB-28 ve Euro Bölgesi ortalamasından daha kötü performans sergilediği görüldü.
Konya’da perakende güveni azaldı
TEPAV ve Konya Ticaret Odası (KTO) işbirliğinde gerçekleştirilen Konya Perakende Güven Endeksi (KOPE) kapsamında, Şubat 2012’den bu yana Konya’da faaliyet gösteren 300 perakendeci ile her ay yüz yüze anketler yapılırken, Nisan ayında TEPE, -20,2 puan değerini aldı. KOPE de -3,7 puan değerini alırken, geçen yılın aynı dönemine göre 2,0 puan, TEPE 14,5 puan azaldı. KOPE değeri bir önceki aya göre ise 3,6 puan azaldı. Konya perakendesi, Nisan ayında AB-28’in gerisinde kalırken, Türkiye genelinden daha iyi performans sergiledi.
