GÜNDEM - 10 Ocak 2025 Cuma 13:23

TAV Havalimanları 25 yaşında

A
A
A
TAV Havalimanları 25 yaşında

Havalimanı işletmeciliği sektörünün öncüsü TAV Havalimanları çeyrek yüzyılı geride bıraktı. Şirketin İstanbul’da 9 milyon yolcuyla başlayan tarihçesi bu yıl 107 milyon yolcu ve sekiz ülkede 15 havalimanından oluşan bir portföye ulaştı.


Havalimanı işletmeciliğinde Türkiye’nin dünyadaki lider markası TAV Havalimanları bu yıl kuruluşunun 25. yılını kutluyor. 10 Ocak 2000’de Atatürk Havalimanı yeni dış hatlar terminalini açarak ilk yolcularını karşılayan TAV Havalimanları, çeyrek yüzyılda 1,5 milyar yolcuya hizmet verdi.


TAV Havalimanları İcra Kurulu Başkanı Serkan Kaptan, “TAV Havalimanları günümüze kıyasla çok farklı bir dünyada başlayan yolculuğunda küresel bir markaya dönüştü. Kurucularımız Tepe ve Akfen’in vizyonuyla doğan TAV Havalimanları, 2007’de halka açılarak ve ilk 10 yılında 10 havalimanından oluşan bir portföy oluşturarak büyüdü. 2012’den bu yana ana hissedarımız Groupe ADP ile dünyanın en geniş havalimanı işletmeciliği platformunun bir parçası olarak yola devam ediyor” dedi.


“Bugün sekiz ülkede 15 havalimanı işletiyoruz. Servis şirketlerimiz ATÜ Duty-Free, BTA, Havaş, TAV İşletme Hizmetleri, TAV Technologies ve TAV Güvenlik’le birlikte küresel ayak izimiz 30’dan fazla ülkede 100’den fazla havalimanına ulaşıyor. İlk yılımızda 9 milyon yolcumuz vardı; 2024’te 107 milyon yolcuya hizmet verdik. İştiraklerle birlikte 44 bin çalışanımız ve geçen yıl 3,2 milyar dolara kadar çıkan piyasa değerimizle Türkiye’den çıkıp dünyanın sayılı havalimanı işletmecileri arasında yerimizi aldık.


“Son üç yılda 2,5 milyar avroya ulaşan tarihimizin en büyük yatırım programını hayata geçirdik. TAV Havalimanları’nın ikinci 25 yılını güvence altına aldık ve küresel ölçekte büyümemizi sürdürmek üzere güçlü bir zemin oluşturduk. Bu program kapsamında Almatı’daki yeni terminali 2024’te açtık. Antalya ve Ankara’daki yatırımlarımızı da bu yılın ilk yarısında tamamlayacağız. Önümüzdeki üç dört yıl içinde Almatı’da 150 ila 300 milyon avro yeni yatırım yapacağız. Karadağ ve Kuveyt’te devam eden ihalelerin yanı sıra dünyanın her yerinde yeni fırsatları değerlendirmeyi sürdüreceğiz.


“TAV Havalimanları’na önemli katkılar sunmuş, bugün aramızda olmayan çok sayıda yöneticimiz ve çalışma arkadaşımız var. Kaybettiklerimizi saygı ve sevgiyle anıyor, TAV Havalimanları’nın bugüne gelmesinde emeği olan herkesi şükranla hatırlıyoruz. Buradan yetişen birçok isim sektörün farklı noktalarında başarıyla görev yapıyor ve bununla gurur duyuyoruz. İkinci 25 yılımızda da yolcularımıza en iyi seyahat deneyimini sunmak, paydaşlarımız için en yüksek faydayı oluşturmak üzere çalışmayı sürdüreceğiz” dedi.


TAV Havalimanları kilometre taşları


2000 - İstanbul Atatürk Havalimanı YİD ihalesiyle kurulan TAV Havalimanları yeni terminali tamamlayarak operasyona başladı ve ilk yolcularını karşıladı.


2005 - TAV Technologies kuruldu.


2006 - Ankara Esenboğa iç ve dış hat terminalinin yapım ve işletmesini üstlendi. İzmir Adnan Menderes portföye eklendi. HAVAŞ’ın %60 hissesini satın aldı. TAV Güvenlik kuruldu.


2007 - Tiflis’te yeni terminal ve Batum havalimanı açıldı.


2007 - Halka arz gerçekleşti. HAVAŞ’ın tamamı TAV Havalimanları’nın oldu.


2008 - Monastir Havalimanı açıldı.


2009 - Alanya-Gazipaşa faaliyete başladı. Enfidha Havalimanında operasyona başlandı. Havaş TGS’ye yüzde 50 ortak oldu.


2010 - Kuzey Makedonya’da Üsküp ve Ohrid havalimanlarını işletmeye başladı.


2011 - Üsküp’te yeni terminalin yapımı ve Ohrid Havalimanı modernizasyon çalışmaları tamamlandı. Letonya Riga’da ticari alanların işletmesini üstlendi.


2012 - Kurucu ortaklar Tepe ve Akfen’in yüzde 38 hissesini Groupe ADP aldı. Konsorsiyum ortaklarıyla Suudi Arabistan’ın Medine Havalimanı’nı işletmeye başladı.


2013 - Hırvatistan’ın Zagreb Havalimanı portföye eklendi.


2014 - Milas Bodrum Havalimanı iç hatlar terminalinde faaliyete başlandı. İzmir iç hatlar terminali açıldı.


2015 - Medine’de yeni terminal açıldı. Milas Bodrum Havalimanı dış hatlar terminalini işletmeye başladı.


2017 - Akfen kalan yüzde 8 hissesini de Groupe ADP’ye sattı. Zagreb’de yeni terminal açıldı.


2018 - Antalya Havalimanı’nda Fraport’la eşit ortak oldu.


2019 - Atatürk Havalimanı kapandı. Havaş, BTA ve ATÜ Duty-Free İstanbul Havalimanı’nda faaliyete başladı.


2021 - Kazakistan Almatı Havalimanı’nı satın alarak işletmeye başladı. Fraport ile ortak olarak Antalya’daki işletme süresini 2052’ye uzattı.


2022 - Ankara Esenboğa’da işletme süresini 2050’ye uzattı.


2024 - Almatı’da yeni dış hatlar terminalini açtı.



TAV Havalimanları 25 yaşında

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Denizli Girişimci Kadınlar ve El Emeği Festivali dolu dolu geçti Merkezefendi Belediyesi tarafından düzenlenen ve üç gün süren Girişimci Kadınlar ve El Emeği Festivali, Denizlililerin yoğun ilgisiyle birlikte sona erdi. Merkezefendi Belediye Başkanı Şeniz Doğan, "Gerçekleştirmekten büyük mutluluk ve heyecan duyduğumuz Girişimci Kadınlar ve El Emeği Festivali’miz üç gün boyunca üretimin, emeğin ve dayanışmanın en güzel örneklerine ev sahipliği yaptı" dedi. Merkezefendi Belediyesi, girişimci kadınlara destek olmak amacıyla başlattığı ve sonrasında geleneksel hale getirdiği Girişimci Kadınlar ve El Emeği Festivali, Merkezefendi Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. Denizlililerin sahiplendiği ve yoğun katılım gösterdiği üç günlük festivalde, sevilen sanatçı Cem Belevi, darbuka gösterisiyle Ceren Özdemir, şarkıcı Güvenç Yıldırım, Suna Dumankaya, Psikolojik Danışman ve Aile Danışmanı Kevser İrdem, Uzman Doktor Betül Yılmaz ve Ritmin Melekleri sevenleri ve dinleyicileri ile buluştu. Festivalde kadın girişimcilerin el emeği ürünlerinin satışa sunulduğu stantlar üç gün boyunca saat 22.00’ye kadar açık kaldı. Denizlililer el emeği, göz nuru ürünlere büyük ilgi göstererek alışveriş yaptı. Hem kadın girişimciler hem de vatandaşlar festivalden duydukları memnuniyeti dile getirdi. Festivale, Cumhuriyet Halk Partisi Denizli İl Başkanı Ali Osman Horzum, Denizli Büyükşehir Belediye Başkanı Bülent Nuri Çavuşoğlu, Bozkurt Belediye Başkanı Birsen Çelik, Tavas Belediye Başkanı Kadir Tatık, Denizli Büyükşehir Belediye Meclisi Başkan Vekili Ali Marım, Cumhuriyet Halk Partisi Merkezefendi İlçe Başkanı Müjdat İlhan, Denizli Büyükşehir Belediye Başkanı Bülent Nuri Çavuşoğlu’nun eşi Nilgün Çavuşoğlu, Merkezefendi Belediyesi Girişimci Kadınlar Mentörlüğü’nü üstlenen Sevda Karaali, Merkezefendi Belediye Başkan Yardımcıları, muhtarlar, meclis üyeleri ve çok sayıda vatandaş katıldı. "Kadınlarımız burada çok güzel dostluklar oluşturuyor" Merkezefendi’de kadınların ayrıcalığının olmasını belirten Merkezefendi Belediye Başkanı Şeniz Doğan, "2019’da başlayan bu süreçte, artık kadınlarımızın biraz daha sesinin çıkması gerekiyor, biraz daha kendine güvenmeleri gerekiyor, biraz daha özgürlüklerini eline alması gerekiyor dedik. Birçok kadının desteğiyle bugüne geldik. Ürünlere baktığımda birbirinden güzel, el emeği olan hayal dünyasını gerçekleştiren, hayalleri için adım atan birçok kadını görüyorum. Geçmişte de bu festivale katılıp da kendini ihracata adayan ya da dükkân açan birçok kadın ile yol arkadaşlığı yaptık. Hem el emeği üreten kadınlarımızın ürünlerini göreceğiz. Hem onları ziyaret edeceğiz. Kadınlarımız burada çok güzel dostluklar oluşturuyor. Üç gün boyunca hem eğleneceğiz hem güleceğiz hem de girişimci kadınlara destek olacağız. Merkezefendi’de sizlerle birlikte değişimi, dönüşümü gerçekleştiriyoruz. Bizim için buranın en önemli kısmı yıllardır emek veren kadınların ürünlerini göstermek ve onların satışında yardımcı olmak" dedi. "Kadınların emeğine sağlık" Kadının olduğu her yerin mutlu ve huzurlu olduğunu belirten Tavas Belediye Başkanı Kadir Tatık, "Bütün kadınlara saygılarımı sunuyorum. Umarım güzel bir festival olur. Her şey düşünülmüş her şey güzel bir şekilde ayarlanmış. El emeği üretip festivale gelen kadınlarımızın ellerine sağlık. Başta Merkezefendi Belediye Başkanı Şeniz Doğan olmak üzere bütün hanımefendilere saygılarımı sunuyorum" diye konuştu.
Antalya Başkan Ali Çandır: "Tarım girdi maliyetleri ortalamanın altında arttı" Antalya Ticaret Borsası ve Antalya Tarım Konseyi Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, TÜİK’in açıkladığı Ekim ayı Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi verilerine göre tarımsal girdi maliyetlerindeki artışın hem aylık hem de yıllık bazda uzun dönem ortalamalarının altında gerçekleştiğini, Ekim ayında üretici lehine bir tablo oluştuğunu söyledi. Antalya Ticaret Borsası (ATB) ve Antalya Tarım Konseyi (ATAK) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı Ekim ayı Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi’ni (Tarım-GFE) değerlendirdi. Tarım-GFE’nin Ekim ayında aylık yüzde 2,04 ilan edildiğini belirten Çandır, "Bu rakam, endeksin ölçülmeye başlandığı 2015 yılından itibaren Ekim ayları ortalamasının (2,31) yüzde 15 altında ilan edilmiştir. Böylece son 5 aydır sürekli artış gösteren aylık girdi fiyatları, Ekim ayında ortalama altı yükseliş göstermiştir" dedi. Tarım-GFE’nin Ekim ayında yıllık yüzde 33,66 arttığını kaydeden Çandır, "Bu yıllık rakam, son 10 yılın Ekim ayları ortalamasının (34,22) altında kalmıştır. Son 7 ayda ise Ağustos ayı hariç yükseliş gösteren yıllık enflasyon Ekim ayında ortalama altı artmıştır. TÜİK tarafından Ekim ayı için açıklanan tarımsal girdi fiyatları maliyetleri enflasyonu, 10 yıllık Ekim ayı ortalamalarına göre aylıkta ve yıllıkta ortalamanın altında artış göstermiştir" değerlendirmesinde bulundu. Ekim’de en yüksek artış veteriner hizmetlerinde Ekim ayı Tarım-GFE’nin alt kalemlerine bakıldığında, tarımda kullanılan mal ve hizmetlerin fiyatlarında aylık yüzde 2,12, yıllık yüzde 34,79 artış olduğunu belirten Çandır, "Ekim ayları itibariyle bu rakamlar, aylıkta ve yıllıkta 2022 yılından sonraki en yüksek rakamlar olmuştur" dedi. Çandır, Ekim ayı Tarım-GFE’nin aylıkta tohumda yüzde 4,71, enerjide yüzde 0,09, gübrede yüzde -0,60, ilaçta yüzde 2,26, veteriner hizmetlerinde yüzde 5,61, yemde yüzde 3,19 ve diğer kalemlerde ise yüzde 0,51 değişim gösterdiğini kaydederken, yıllık ise tohumda yüzde 36,86, enerjide yüzde 22,30, gübrede yüzde 47,39, ilaçta yüzde 18,91, veteriner hizmetlerinde yüzde 64,33, yemde yüzde 35,53 ve diğer kalemlerde ise yüzde 38.69 artış olduğunu belirtti. Çandır, "Tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetlerin fiyatlarında ise aylık yüzde 1,57 ve yıllık yüzde 27,19’luk artış ilan edilmiştir" dedi. Üretici lehine seyrediyor TÜİK tarafından Ekim ayı tarımsal üretici fiyat endeksi Tarım-ÜFE’nin, aylık yüzde 4 arttığını, bu rakamın 10 yıllık Ekim ortalamasının (2,56) üzerinde olduğuna dikkat çeken Çandır, yıllıkta ise yüzde 45,40 ile 10 yıllık ortalamanın (25,29) üzerinde ilan edildiğini kaydetti. Çandır, "Tarımsal faaliyetlerde bulunanlar açısından son bir yıllık eğilim, genel olarak üretici aleyhine seyretmiştir. Ancak Mayıs, Haziran ve Eylül aylarında olduğu gibi Ekim ayında da üretici lehine gerçekleşmeler ilan edilmiştir. Bu 4 ay dışında yıllık gerçekleşmeler üretici aleyhinde olmaya devam etmiştir" dedi. Yurtiçi ve yurtdışı üretici enflasyonlarının tarım sektörünü dolaylı olarak etkilediğini belirten Çandır, yurtdışı üretici enflasyonu YD-ÜFE’nin Ekim’de aylık yüzde 0,90 ve yıllık yüzde 28,75 arttığını kaydetti. Yurtiçi üretici enflasyonu Yİ-ÜFE’nin aylık yüzde 1,63 ve yıllık yüzde 27 arttığını kaydeden Çandır, "Üretici düzeyindeki gıda kalemi ise aylık yüzde 2,87 ve yıllık yüzde 35,73 artmıştı. Bu durum, Ekim ayında da tarıma dayalı imalat sanayiindeki enflasyonun, tarımdan daha yüksek seyrettiğini göstermektedir" dedi. Manşet enflasyon yüksek Ekim ayında üretici kesimdeki bu enflasyonlara karşılık tüketici enflasyonu TÜFE’nin aylık yüzde 2,55 ve yıllık yüzde 32,87 arttığına dikkat çeken Ali Çandır, "Son 20 yıllık Ekim ayı ortalamalarının aylıkta yüzde 2,24 ve yıllıkta yüzde 18,53 olduğu hatırlanırsa manşet enflasyonun hala ne kadar yüksek seyrettiği daha iyi anlaşılır" dedi. Makas daraldı Tüketici gıda enflasyonunun Ekim ayında aylık yüzde 3,41, yıllık yüzde 34,87 arttığını belirten Başkan Ali Çandır, "İşlenmemiş gıda enflasyonu ise Ekim’de aylık yüzde 4,52 ve yıllık yüzde 34,66 düzeyinde ilan edilmişti. Yaş meyve sebze enflasyonu ise aylık yüzde 5,49, yıllık yüzde 35,84 artmıştır. Tüketici taraftaki bu rakamlar, üreticilerin maruz kaldığı yıllık enflasyon civarında bir tüketici enflasyonu olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla aradaki makas daralmaya başlamıştır. Yani yıllık olarak yüzde 33,66 düzeyindeki tarımsal girdi maliyet artışına karşılık yüzde 45,40’lık tarım üretici fiyat artışı ve yüzde 32,87’lik tüketici fiyat artışı söz konusu olmuştur. Ekim ayında tarımsal üreticiler, aylıkta ve yıllıkta lehte rakamlarla karşılamışlardır" dedi.