İzmir Seferihisar’da yetiştirilen Satsuma mandalinalarının yüzde 50’si, hava sıcaklarının kasım ayında yüksek seyretmesi sebebiyle dallarında bozuldu. Bu yıl bol ürün elde ettikleri için ihracatta rekor kırmayı beklerken büyük bir kayba uğrayan üreticiler, kredi borçlarının bir yıl ertelenmesini talep etti.
Satsuma mandalinanın ihracat merkezi olan İzmir Seferihisar’da verim bir önceki yıla göre oldukça yüksek tahmin edildi. Geçtiğimiz yıl Satsuma mandalinanın rekolte tahmini 23 bin 923 ton olarak kaydedilirken, bu yılki rekolte tahmini 46 bin 650 ton oldu ve bunun önemli bir kısmının da ihracata uygun olduğu belirtildi. Ancak üreticiler son günlerde kara kara düşünmeye başladı. Kasım ayında hava sıcaklıklarının yüksek seyretmesi nedeniyle mahsullerinin yüzde 50’sinin bozulduğunu belirten üreticiler, kalite kaybı nedeniyle ürünlerini iç ve dış piyasaya satmakta güçlük çektiklerini kaydetti. Dünyanın en kaliteli mandalinası olan Satsuma mandalinaları, bir ay öncesine kadar dallarında altın gibi parlarken, şimdilerde küflü ve yer yer siyah halde dallarından dökülüyor.
“Yüzde 50 zayiatımız ve kalite kaybımız var”
Aynı zamanda Seferihisar Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı olan Seferihisarlı mandalina üreticisi Ahmet Sayarer, kasım ayında hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin 5 derece üzerinde seyrettiğini ve geceleri çiğ yağdığını belirterek, ürünlerinin yarısının bozulduğunu söyledi. Sayarer, “Bol ürün olmasına rağmen hava sıcaklıklarının kasım ayında yüksek olması ciddi sıkıntıya sebep oldu. Ürünlerde siyahlaşma, çürüme ve dökülme meydana geldi. Üretici olarak yüzde 50 zayiatımız ve kalite kaybımız var” dedi.
“Turnayı gözünden vurduk sanırken darbe aldık”
Seferihisar ve çevresindeki ürünlerin henüz yüzde 40’ının satıldığını, yüzde 60’ının müşteri beklediğini kaydeden Sayarer, “Ne yapacağımızı bilmiyoruz. Bu sene ürün çok boldu. Güzel bir yıl olacak, turnayı gözünden vurduk sanırken öyle bir darbe aldık ki turnayı tersten vurduk. Ürünümüz fazlaydı ama şimdi kalite bozulmasından dolayı ne iç piyasaya ne de dış piyasaya ürün satabiliyoruz” diye konuştu.
“Kredi borçlarımızın bir yıl ertelenmesini istiyoruz”
Üretici olarak giderlerinin fazla olduğunu ifade eden Sayarer, “Biz kimseden hibe istemiyoruz. Örneğin ilaç paraları her yıl katlanıyor. Fakat 10 yıldır mandalina fiyatları aynı. Ancak bize para vermesinler, destek istemiyoruz. Sadece Ziraat Bankasındaki kredi borçlarımızın bir yıl ertelenmesini istiyoruz” ifadelerini kullandı.
Kimi küflü, kimi yer yer siyah
Üreticilerin elleriyle dallarından koparması gereken ürünler, şimdilerde bozulma nedeniyle ağaç diplerine düşüyor. Bu durumun, mahsulün bozulduğunu net bir şekilde gösterdiğini belirten Sayarer, şöyle konuştu:
“Ağacı silkelediğimizde ürünler yerlere düşüyor. Çünkü dallarında bozuldu. Normal şartlarda dökülmemesi lazım. Dökülen mahsulün bir kısmı küflenmiş, bir kısmı siyahlaşmış. Hava şartları iyi gitseydi, ürünler ocak ayının 15’ine kadar bozulmadan dallarında toplanılmayı beklerdi. Havalar yeni yeni soğumaya başladı ama bu sefer de ürün berbat oldu. Şimdi biz yandık, ne yapacağımızı bilmiyoruz.”
“Hangi kapıyı çalacağımızı bilmiyoruz”
Bir diğer mandalina üreticisi Kadri Damcı da, arazisindeki ürünlerin yarısının bozulduğunu dile getirerek şunları söyledi: “Daha ne kadarı bozulur bilmiyoruz. İşçi parası var, traktör parası var. Ne yapacağımızı şaşırmış vaziyetteyiz. Bazı afet durumlarında kredi borçları erteleniyor. Seferihisar İlçe Tarım Müdürlüğü gereken ilgiyi gösteriyor ancak bizim şu an yaşadığımız durum, kararnamedeki maddelere uymuyor. Maddelerde ‘güneş yanıklığı’ ifadesi var ama ‘ürünlerinizdeki durum güneş yanığına uymuyor’ diyorlar. ‘Kasım ayında ısı yüksekti’ diyoruz, bu sefer de ‘meteorolojinin verdiği rapora göre ısı aşırı yüksek değil’ diyorlar. Hangi kapıyı çalacağımızı, durumumuzun hangi maddeye uyduğunu bilmiyoruz. Küresel ısınma var. Buna uygun bir madde olsa kararnameden faydalanacağız. Tarım Bakanımız mümkünse bize yardımcı olsun, banka kredilerimiz bir yıl ertelensin."
