Kars’ta “Kars Antlaşması’nın Tarihteki Önemi” konulu Uluslararası Konferansı düzenlendi.
Kars Belediyesi’ne ait Aynalı Köşk Konferans Salonu’nda Azerbaycan Başkonsolosluğu, Nahçıvan Devlet Üniversitesi ve Kafkas Üniversitesi’nce ortaklaşa düzenlenen konferans her iki ülkenin Milli Marşlarının okunmasıyla başladı. Konferansın açılış konuşmasını Azerbaycan Kars Başkonsolosu Nuri Guliyev yaptı. Nahçıvan Devlet Üniversitesi Rektörü Doç. Dr. Elburs İsayev ve KAÜ Rektörü Prof. Dr. Hüsnü Kapu da birer konuşma yaptı.
Son olarak söz alan Kars Valisi/Belediye Başkan Vekili Türker Öksüz, “135 günlük Rus kuşatması sonrasında Kars halkının kahramanca savunması sonucunda 29 Eylül 1855 günü Kars Zaferi’nin kazanılması nedeniyle Sultan Abdülmecid tarafından Kars’a Gazilik Madalyası verilişinin 166’ncı yılını kutluyor, bir kez daha tüm şehitlerimizi rahmet, minnet ve saygıyla anıyorum. Anadolu’nun Kafkaslara açılan kapısı serhat şehrimiz Kars; sahip olduğu jeopolitik ve stratejik önem nedeniyle tarihi boyunca birçok kültür ve medeniyete beşiklik etmiş, bu medeniyetlere ait birçok tarihi ve kültürel eserlerin yanında bünyesinde barındırdığı eşsiz doğal güzellikleri ile adeta açık hava müzesi konumundadır” dedi.
Öksüz, “Kars, sahip olduğu ekonomik, kültürel, siyasi, stratejik değerlerinin yanı sıra, tarih içinde üstlendiği rollerle ülkemizin en önemli bölgelerinden biri olmuştur. Tarihi sayısız destanlarla bezeli Anadolu coğrafyası, dünyanın en pahalı topraklarıdır. Asya steplerinden yola çıkılarak, Ani’nin fethi ve Malazgirt Zaferi’nden bu yana binlerce yıldır her karışı için ağır bedeller ödenmiş bu topraklar, kan verilerek, can verilerek vatan yapılmıştır. 43 yıl Rus işgalinde kalan Kars, Doğu Cephesi komutanı Kazım Karabekir Paşa’nın emrindeki kuvvetlerin 28 Ekim 1920’de harekete geçmesi ve 9’uncu Kafkas Tümeni’nin şehre girmesiyle, 30 Ekim 1920’de düşman işgalinden kurtarılmıştır. Kars’ın kurtuluşu, düşmana karşı top-yekün mücadele veren Türk halkına büyük moral olmuştur. Milli mücadele döneminin ilk zaferlerinden olan Kars’ın düşman işgalinden kurtuluşu, cumhuriyetimizin temellerinin atılmasındaki en büyük etkenlerden de birisi olmuştur. Kars, Birinci Cihan Harbinin Kuzey Kafkas cephesidir ve bu nedenle dağlarında, platolarında, bu kutsal topraklarda on binlerce şehidimiz yatmaktadır. 1.Dünya Savaşı’ndan sonra Osmanlı Devleti tamamen yıkılma sürecine girmiş, bu süreçte Osmanlı Devleti bünyesinde bulunan milletlerin çoğu Osmanlı Devleti’nden ayrılarak kendi devletlerini kurmuştur. Bu süreçte 1918 -1921 yılları arasında Anadolu topraklarına yeni bir oluşum başlamış, Türkiye Cumhuriyeti’nin temelleri atılmaya başlanmıştır. Bu geçiş sürecinde birçok devlet TBMM ile anlaşmalar yapmıştır. Bu anlaşmaların bir tanesi Kafkas devletleri ile yapılan Kars Antlaşması’dır” diye konuştu.
Öksüz, “1921 Türkiye ile Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan Arasında Dostluk Antlaşması” başlığını taşıyan ve 13 Ekim 1920’de, bugün Valilik binası olarak kullandığımız binada imzalanan Kars Antlaşması, özellikle yeni kurulacak olan Türkiye Cumhuriyeti için çevresindeki devletleri birbirine yakınlaştıran ve Türkiye’nin doğu sınırını korunmasında oldukça etkili olan bir antlaşmadır. Antlaşmaya göre Türkiye’nin doğu sınırı çizilmiş Doğu cephesi kapanmış, doğu sınırı ile ilgili herhangi bir sıkıntı kalmamıştır. TBMM’yi Doğu Cephesi’nde en çok uğraştıran Ermeni sorunu da ortadan kaldırılmıştır. Birbiriyle bağlantılı bir süreç sonunda imzalanan Gümrü, Moskova ve Kars Antlaşmalarının, bugün “Ermeni Sorunu” ve bu çerçevede dillendirilen iddialarının cevaplandırması bakımından başvurulması gereken en temel hukuki kaynaklar olduğunu söyleyebiliriz. Şanlı bayrağımızı 101 yıl önce Kars Kalesi burçlarına diken yiğit ecdadımızın emaneti, emin ellerdedir ve biz Karslılar, ecdadın bırakmış olduğu kutsal mirasın yılmaz bekçileriyiz. Bağımsızlık ateşini 30 Ekim’de yakan hürriyet sevdalısı şehitlerimiz, Kars’ı vatan topraklarına katan kahramanlarımız emin olsunlar ki! Kars’ın kalesindeki ay-yıldız, dünya durdukça Türkiye’ye güneş gibi doğmaya devam edecektir. Vatanımızın selameti ve bekası için gazi olmuş, şehitlik mertebesine erişmiş kahraman vatan evlatları, aziz milletimizin gönlünde ve dualarında daima yaşayacaktır. Sözlerime son verirken Kars Antlaşması’nın 100’üncü yılı münasebetiyle Azerbaycan Kars Başkonsolosluğu, Kafkas Üniversitesi ve Nahçivan Devlet Üniversitesi’nin ortaklaşa düzenlediği bu konferansın hayırlara vesile olmasını diliyorum” şeklinde konuştu.
Konferans daha sonra oturumlarla devam etti. Konferans Nahçıvan Üniveristesi’nin Kars Antlaşmasının 100. Yılı dolayısıyla hazırlanan video gösterisiyle son buldu.
