Binlerce hayvanlarıyla birlikte yollara koyulan göçerler, baharda çıktıkları Artvin ve Ardahan illeri arasındaki güzergahlarda soğuk havaya aldırış etmeden hayvanlarını otlatarak kilometrelerce yol kat ederek Iğdır’a zorlu dönüş yolculuklarına başladı. Hayvancılığa adanmış yaşamlarının büyük bir bölümü yollarda geçen göçerler, sadece kendi güvenlikleri için değil, aynı zamanda sürülerini de bölgenin zorlu coğrafyasında yaban hayvanlarından korumak için büyük bir mücadele veriyor. Göçerlerin zorlu yolculuktaki en büyük destekleri ise yanlarında bulunan çoban köpekleri oluyor.
Kasım ayının ortalarına gelinmesiyle hava sıcaklıklarının gece saatlerinde eksi derecelere düştüğü Kars’ta, yüksek kesimlere erken yağan kar, göçerlerin işini daha da zorlaştırıyor. Yaklaşık 15-20 gün süren bu çileli dönüş yolculuğunda, göçerler sadece soğukla değil, aynı zamanda hayvanlarına otlak bulma ve yaban hayvanlarının, özellikle kurtların saldırı tehdidiyle de mücadele ediyor. Sürülerini korumak için çoban köpeklerinden destek alan göçerler, kilometrelerce yol kat ederek Iğdır’da kışlak olarak kullandıkları köylerine ulaşmayı hedefliyor. Göçerlerin ve hayvanların kilometrelerce süren yolculuğu, binlerce küçükbaş hayvanın arazilere yayılması bölgenin kültürel ve doğal yaşamının vazgeçilmez bir parçası olarak havadan görüntülendi.
"Artvin’den Iğdır’a gidiyoruz"
Göçebe çoban olduğunu ifade eden Emrah Kıydın, "Biz göçebe çobanız, ilkbaharda Ağrı dağına çıkıyoruz. Farklı farklı şehirlere geçiyoruz. Çünkü Iğdır’da otlağımız olmadığı için ilk başlarda Ağrı ve Van taraflarını gidiyoruz. Yazın hayvanların sağımı oluyor. Sağım sezonu bitirdiğimizde Erzurum, Karlıova, Artvin, Ardahan, Kars ve Erzurum’a geçiyoruz. Her gün bir yerdeyiz. Kışa yaklaşınca Iğdır’a doğru yol alıyoruz. Bizim de tabii ki belirli günlerimiz var. Biz 12’inci ayın sonuna kadar burada barınmamız gerekiyor. Hava şartlarına bağlıdır, hava şartları güzel oldu mu 1’inci aya kadar hayvanlarımızı otlatıyoruz. Hava şartları kötü oldu mu 11’inci ayın sonlarına doğru Iğdır’a gidiyoruz. Iğdır’a gittiğimizde herkes kendi hayvanına sahip çıkıyor. Biz çobanız kendi hayvanımız da var. Yanına başkalarının hayvanlarını alıyoruz, otlatıyoruz ve yolumuza gidiyoruz" dedi.
Işık Çapanoğlu - Serkan Erkoç
