SAĞLIK - 10 Ağustos 2018 Cuma 16:26

Sıcak yaz günlerinde sıvı tüketimi konusuna dikkat

A
A
A
Sıcak yaz günlerinde sıvı tüketimi konusuna dikkat

Sıcak yaz aylarında beslenme ve sıvı tüketimi konusunda önerilerde bulunan Diyetisyen İrem Yıldıran, sıcak yaz günlerinde bol sıvı tüketerek kilo kontrolünün sağlanabileceğini söyledi.

Sıcak yaz aylarında beslenme ve sıvı tüketimi konusunda önerilerde bulunan Diyetisyen İrem Yıldıran, sıcak yaz günlerinde bol sıvı tüketerek kilo kontrolünün sağlanabileceğini söyledi.



Özel Kastamonu Anadolu Hastanesi Diyetisyeni İrem Yıldıran, yaz sıcaklarında kilo almamak ve sağlıklı beslenebilmek için yapılması gerekenler hakkında bilgiler verdi. İlk olarak sıcak havalarda bol sıvı tüketilmesi gerektiğini ifade eden Yıldıran, “Yaz dönemi beslenmesinde en önemli noktalar bol sıvı almak ve az yağlı gıdaları tercih etmektir. Daha çok sindirimi kolay olan hafif, bol su içeren gıdaların yenilmesi önemlidir. Isınan havalar vücudumuzda su ve mineral kaybına neden olur. Bu nedenle bol bol sıvı ve sıvı gıdaların tüketimi yaz döneminde büyük önem taşır. Alkollü ve asitli içeceklerden yaz aylarında sakınmak gerekir. Bunun yerine soda, ayran, su, limonata içilmelidir. Bu mevsimde özellikle çorbalar, sebze yemekleri, yoğurt, cacık, komposto, sütlü tatlı, salata ve benzeri gıdalar yazın bol bol tüketilmelidir” dedi.



“Öğün atlamayın, ara öğün ekleyin”


Yaz döneminde öğünlerin arttırılması gerektiğini belirten Diyetisyen Yıldıran, “Yaz dönemi beslenmesinin önemli ayrıntılardan biri de ara öğünlerin artırılmasıdır. Bol bol meyve, meyve suları, pişmiş ve çiğ sebzeler tüketilmelidir. Ancak bu ara öğün gıdaları, ana öğün tüketimini engelleyecek şekilde fazla yağlı, abur cubur olmamalıdır” diye konuştu.



“Fazla yağlı yemeyin”


Yağlı besinlerden yaz mevsiminde özellikle kaçınılması gerektiğine işaret eden Yıldıran, “Sucuk, sosis salam, yağlı etler gibi katı doymuş yağları içeren besinler yazın mümkün olduğunca azaltılmalıdır. Fazla yağdan kaçınmak için pişirme şeklide çok önemlidir. Örneğin etli sebze yemekleri pişirirken, herhangi bir yağ ilavesine gerek yoktur. Çünkü et grubu besinlerde görünmeyen yağlar vardır. Etsiz sebze yemekleri pişirirken öncelikle zeytinyağı tercih edilmelidir. Yaz aylarında özellikle kızartma türü istenen ve aranılan bir yemek çeşididir. Kızartmaları hayvansal ve bitkisel yağlarla yapmak yerine, mangal ya da ızgara sebze şeklinde tüketerek alınan yağ oranı azaltılmalıdır. Hazır işlenmiş gıdaların kesinlikle yazın taze olarak yenilmesi gerekir. Sebze-meyve gibi yiyeceklerin, yaz aylarında çiğ ve suyu sıkılmamış (posalı) olarak yenilmesi vücuda lifli gıdalar alınması bakımında çok önemlidir” ifadelerini kullandı.



“Şeker ve arıtılmış karbonhidratları yenilmemeli”


Şeker ve arıtılmış karbonhidratların hiç yenilmemesi gerektiğini belirten Yıldıran, şöyle konuştu: “Şeker ve arıtılmış karbonhidratlar az yemeli veya hiç yememelidir. Bu gruba giren tatlılardan yaz aylarında sık kullanılan dondurmayı ölçülü yemek gerekir. Tatlı ihtiyacı kavun karpuz kiraz gibi meyvelerle karşılanabilir. Rafine edilmiş un ve unlu mamuller az tüketilmeli, onun yerine kepekli un veya işlenmemiş undan yapılmış ekmek tercih edilmelidir”

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Aydın Aydın’da turunçgilde unlu bit mücadelesi başladı Aydın İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından turunçgil bahçelerinde unlu bit zararlısına mücadele çalışmalarının başladığını duyurarak kültürel, biyolojik ve kimyasal mücadele yöntemlerini açıkladı. Turunçgil ağaçlarının kapladığı 43 bin 889 dekar alan ve 162 bin 172 ton üretimi ile yaş meyve ve sebze ihracatında gelişme potansiyeline sahip illerden olan Aydın’da, turunçgil bahçelerinde kontroller devam ediyor. Bu çerçevede harekete geçen Aydın İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ekipleri, turunçgil alanlarında yürütülen Entegre ve Kontrollü Ürün Yönetimi (EKÜY) projesi kapsamında kontrollerini aralıksız sürdürürken, tespit edilen unlu bit zararlısının mücadele gerektirecek düzeyde olduğunu belirledi. Üreticilere çağrıda bulunan İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, mücadele çalışmalarının başladığını duyurdu. Konu ile ilgili Aydın İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada “İlimiz turunçgil alanlarında yürütülen Entegre ve Kontrollü Ürün Yönetimi (EKÜY) projesi kapsamında, yapılan bahçe kontrollerinde unlu bitin ekonomik olarak mücadeleyi gerektirecek düzeyde olduğu görülmüştür. Mücadele zamanı gelen ve yayılma eğiliminde olan Turunçgil Unlu Biti (Planococcus citri) zararlısının tüm üreticiler tarafından tanınıp, yoğunluğunun izlenmesi ve bahçelerde mücadelenin uygulanması ilimiz turunçgil yetiştiriciliği için büyük önem taşımaktadır. Turunçgil unlu bitinin ergin dişileri, uzunca oval biçimde, beyaz ve unlu gibi bir görünümdedir. Ortalama uzunluğu 3,7 mm, eni ise 1.8 mm’dir. Vücudun her tarafı beyaz ince mumlu iplikçiklerden oluşmuş bir örtü ile kaplıdır. Bazen tek başına, çoğunlukla da koloni halinde yumakçıklar şeklinde görülürler. Bir dişi 300-400 adet yumurta bırakır. Yumurtadan çıkan larvalar yumakçıklar içerisinde kısa bir süre kaldıktan sonra dışarı çıkarlar. Bu dönemde larvalar oldukça hareketlidir. Yıllara ve bölge koşullarına göre değişmekle birlikte yılda 3-4 döl verirler. Turunçgil unlu biti emgi yaparak doğrudan, ballımsı madde salgılayarak fumajine neden olmasıyla da dolaylı yoldan bitkilere zarar verirler. Popülasyon yoğunluğunun yüksek olduğu zamanlarda turunçgillerde aşırı meyve dökümüne ve fumajine neden olurlar. Esas konukçuları turunçgil tür ve çeşitleri olup, incir , asma, nar, sera ve süs bitkilerinde de zarar yaparlar. Kışı çoğunlukla yumurta ve yumurtalı ergin olarak ağacın gövde çatlakları arasında, yumurtasız ergin ve larva olarak da sürgün uçları arasında beslenerek geçirirler. Yumurtalar ilkbahar aylarında havaların ısınması ile birlikte açılır ve çıkan larvalar öncelikle yapraklarda ve sürgünlerde özellikle de iki bitki organının birbirine değdiği yerde beslenir. Yeni meyvelerin teşekkülü ile meyvelerin sapla birleştiği çanak yaprakları ve meyvelerin birbiriyle temas ettiği yerlerde, göbekli portakalların göbek kısmında emgi yaparak meyve kalitesini düşürür ve sap dipleri zayıflayan meyvelerin dökülmesine neden olurlar. Bu zararlının bulunduğu yerlere harnup ve portakal güveleri de yumurta bırakır. Zararlının çıkardığı tatlı maddeler bu güvelerin larvalarının besin kaynağı olur. Orantılı nemi yüksek gölgeli sıcak yerler unlu bitin gelişmesine uygundur. Yaz sonuna doğru bu belirtilen yerlerden gövde ve dallara dağılırlar” ifadeleri yer aldı. “Avcı böcekler salınmalı” Mücadele yöntemlerine ilişkin yapılan açıklamanın devamında ise “Kültürel mücadele çerçevesinde bahçede yabancı ot temizliğine dikkat edilmeli, sürümler tavında yapılmalı, budama yaparken ağaç taçları hiçbir zaman birbirine kavuşmamalıdır. Güneşlenme ve hava akımı sağlanmalıdır. Biyolojik mücadele ise ülkemizde kitle üretimi yapılan ve bahçelere salınan, bölge şartlarında kışı geçiremeyen Cryptolaemus montrouzieri Muls. (Col.:Coccinellidae) avcı böceği ve Leptomastix dactiilopii How. (Hym.:Encyrtidae) parazitoidi en önemli doğal düşmanlarıdır. Bu yararlı böcekler unlu bitle bulaşık bahçelere salınarak başarılı bir şekilde biyolojik mücadele yapılmaktadır. Bu şekilde biyolojik mücadele yapan üreticilerimiz ayrıca Bakanlığımızın biyolojik mücadele destek ödemesinden de yararlanabilmektedirler. Bunlar dışında ülkemizde doğal dengenin bozulmadığı bahçelerde unlu bitin çok sayıda yerli doğal düşmanları da vardır. Bahçe, Nisan ayı ortasından itibaren 15 gün ara ile kontrol edilir. Yeni meyvelerin oluşmasından meyvelerin çanak yapraklarının kapanmasına kadar olan devrede ağacın gövde dal ve sürgün uçları, bu devreden Haziran ayının son yarısına kadar meyve çanak yaprağı arası, Temmuz ayından itibaren ise bitişik meyveler ve yaprağa temas eden meyveler kontrol edilir. Mayıs ayı sonuna kadar yüzde 5 ağaç ve Haziran ayı sonuna kadar yüzde 8 ağaç veya meyve bulaşıklığı saptanırsa ağaç başına 2-3 adet predatör C. montrouzieri ile 10 adet parazitoit L. dactylopii salınması gerekir. Ağustos ayında gerek ağaç ve gerekse meyve bulaşıklığı yüzde 15 olursa ağaç başına 4-5 adet predatör ile 10 adet parazitoit verilir. Bu devrede meyve bulaşıklığı daha yüksek oranda tespit edilir ve koloni teşekkülü görülürse 5-10 adet veya daha çok sayıda predatör ile bu miktarın 2 katı parazitoit salınır. Eylül ayında yüzde 20 ağaç ve meyve bulaşıklığı bulunan bahçeye iklim durumuna göre Kasım sonuna kadar ağaç başına 10 adet predatör ve 20 adet parazitoit salımına devam edilir. Karınca faaliyeti olan bahçelerde yararlı böcek salımlarından önce ağaçların kök boğazları daire şeklinde karınca öldürücü toz bir ilaçla ilaçlanmalıdır. Ayrıca ağaçların toprakla temas eden dal uçları budanarak karınca faaliyeti önlenmelidir. Kimyasal mücadele de unlu bitin olduğu belirlenen bahçelerde biyolojik mücadele yapılmıyor ise meyveler fındık iriliğinde iken ruhsatlı olan ilaçlarla kimyasal mücadele yapılmalıdır. Ancak yüksek popülasyonlu bahçelerde biyolojik mücadele uygulamasından önce popülasyonu düşürmek ve dökümü kısmen önlemek bakımından da yine kimyasal mücadele yapılmaktadır. Arı ölümlerini önlemek için ilaçlamalardan önce çevrenizdeki arıcıları bilgilendiriniz” ifadelerine yer verildi.