Anne adaylarının, konforlu ve kaliteli bir gebelik süreci ile sağlıklı bir doğum için bazı önerilere kulak vermesi gerekiyor. Bu süreçte önemli hale gelen yaşam tarzı değişiklikleri, sağlıklı beslenme kuralları ve yeterli oranda fiziksel aktivite, hem anne hem de bebek sağlığı için önem taşıyor. Memorial Kayseri Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Özgüç Altun, anne adaylarına sağlıklı bir gebelik dönemi için 8 uyarıda bulundu
1. Kilo alımına dikkat edilmeli
Gebelik döneminde dikkat edilmesi gereken en önemli konuların başında, kilo kontrolü gelmektedir. Normal kiloya sahip anne adaylarının, gebelik süresince ortalama 9-13 kilo alması gerekir. Düşük kilo ağırlığı ile gebe kalmış anne adayları için ise tolere edilebilecek en yüksek değer, 18 kilodur. Aşırı kilolu kişilerin ise gebelikte alacağı kilo, 9 kilogramın altında olmalıdır.
2. Bulantıyı önleyici yeme alışkanlıkları kazanılmalı
Anne adaylarının yarıdan fazlasında bulantı, kusma ve kokulara hassasiyet sık görülen şikayetlerdendir. Gebeliğin ilk 3 ayında bu hassasiyetler daha fazla yaşanmaktadır. Yatağın kenarında bulundurulacak tuzlu krakerler, sabah uyanır uyanmaz atıştırmalık olarak tüketilebilir. Bunun yanında yataktan yavaş hareketlerle kalkmak, sık sık ancak küçük porsiyonlar halinde öğünleri tamamlamak, çay ve kahve tüketimini azaltmak, geceleri hafif proteinli gıdalar tercih etmek bu sorunu azaltacaktır.
3. Düzenli egzersiz yapılmalı
Düzenli egzersiz yapan anne adaylarında; gebelik zehirlenmesi, diyabet ile bel ve sırt ağrısı riskinin azaldığı gösteren çalışmalar bulunmaktadır. Gebeliğin son aylarında, yorucu olmayan ve 30 dakikayı geçmeyen egzersizler, doğum sürecinin daha konforlu bir şekilde tamamlanması açısından yararlı olacaktır. Yorucu fiziksel egzersizler, uzun süre ayakta kalma ve yoğun iş temposundan ise kaçınılmalıdır. Hafif egzersizlerle sırt kaslarının desteklenmesi ve sıvı alımının arttırılması, ağrıların azaltılması açısından önemlidir.
4. Uzun süre oturarak hareketsiz kalmamalı
Otomobil veya uçakla seyahat edecek olan anne adayları, uzun süre oturur pozisyonda vakit geçirmemelidir. Günlük en fazla 6 saatlik yolculuk yapılmalı, yolculuk sırasında her 2 saatte bir mola verilmeli, kan dolaşımını hızlandırmak için 10 dakika adım atmalıdır. Anne adaylarının daha kolay hareket imkanı sağlayacak giysiler tercih etmesi de önemlidir. Düz ve topuklu olmayan ayakkabılar kullanılması, hem sağlık hem de konfor açısından daha faydalıdır.
5. Sigara kullanılmamalı ve sigara içilen ortamlardan uzak durulmalıdır
Sigara, kordon damarlarında daralmaya yol açarak bebeğe gidecek kan akımını azaltacak ve bebekte gelişme geriliğine neden olacaktır. Alkol ise gebelik sırasında fazla miktarda tüketildiğinde, bebekte fiziksel ve zihinsel bozukluklara neden olabilmektedir. Bu nedenle anne adaylarının bu tür zararlı alışkanlıklardan, gebelikleri sırasında ve sonrasında uzak durmaları gerekmektedir.
6. İlaç kullanımı ve radyolojik tetkikler doktor önerisi ile yapılmalı
Anne adayları, gebeliğin özellikle ilk üç ayında olmak üzere doktor önerisi dışında ilaç kullanmamalıdır. Bilinçsizce ilaç alımı, anne ve bebekte geri dönüşü olmayan problemlere yol açabilir. Gerekli durumlarda gebelere de aşı uygulanabilmekte ve bunlar, hayat kurtarıcı olabilmektedir. Çok zorunlu değilse, anne adaylarının radyasyon içeren işlemlerden de uzak durması önerilir. Ancak diş tedavisi ve tanı amaçlı çekimler yaptırmak durumunda kalındığında ise işlemin, bebeğe zararı minimuma indirmek için annenin karın bölgesi korunarak yapılması gerekmektedir. Radyasyon miktarı da gebelere uygun dozda planlanacağından, anne adayları bu süreçten endişe etmemelidir.
7. Burun ve diş eti kanamaları ile mide yanmasına karşı önlem alınmalı
Gebelikteki hormonların etkisiyle mide ve yemek borusu kaslarında gevşeme meydana gelmekte, özellikle gebeliğin son aylarında mide yanması gibi şikayetler ortaya çıkmaktadır. Bu sorunun önlenmesi için diyet değişikleri ve medikal tedavi yararlı olacaktır. Ayrıca gebeliğin ilk 4 ayından sonra yine hormonların etkisiyle diş eti ve burun kanamaları görülebilir. Yemek sonrası dişler fırçalanmalı, diş etlerinde iltihap oluşursa tuzlu, limonlu su ile gargara yapılmalıdır.
8. Kabızlık ve hemoroid sorununa karşı lifli gıdalar tüketilmeli
Gebelikte bağırsak hareketlerinin yavaşlaması, alınan bazı ilaçlar nedeniyle kabızlık ve hemoroid gibi sorunlar görülmektedir. Bu iki sorun, gebelik sora erdikten sonra genellikle kendiliğinden ortadan kalkmaktadır. Önlem olarak bol lifli gıdalar tüketilmeli ve sıvı alımına özen gösterilmeli, uzun süre oturur pozisyonda kalmaktan kaçınılmalıdır. Gebeliğin ilk aylarında büyümeye başlayan rahim, idrar kesesine baskı yapar ve son üç ayda da bebeğin başının büyümesi nedeniyle idrar kaçırma sorunu ortaya çıkabilir. Bu sorun söz konusuysa, anne adaylarına doktor kontrolünde medikal ve sıvı tedavileri verilmelidir.
