Omuz çıkığı özellikle 18-30 yaş arası gençlerde ve sporcularda sık görülen bir sorun. Acıbadem Kayseri Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Fatih Karaaslan gençlerde ve sporcularda sık görülen ve tekrarlayan omuz çıkıkları ve tedavi yöntemi hakkında bilgi verdi.
Omuz çıkması, spor yaparken ya da basit kazalar sonucunda ortaya çıkan bir sorun. Ancak vücudun hareket sınırı en fazla olan yani kollarımıza neredeyse 270 derece dönme kabiliyeti sağlayan omuz eklemi söz konusu olunca, tedavisi kadar tekrar oluşmaması da önemli hale geliyor. Omuzun gün içinde en fazla kullandığımız eklemlerden biri olduğunu söyleyen Acıbadem Kayseri Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Fatih Karaaslan, “Omuz, kolumuzla gövdemizin birleşim yeridir. Gün içinde en fazla kullandığımız kısımlardan birisidir. Yüzeylerin birbiriyle uyumu hemen hemen hiç yoktur. Bu da eklemin bir arada durmasını çevreleyen esnek yapıdaki yumuşak dokular sağlar. Bu yumuşak dokuların esnekliği hareketin üst sınırlarında, özellikle fırlatma hareketinde ya da arkaya uzanıp bir şey almaya çalıştığımızda eklemi bir arada tutmaya yetmez ve omuz eklemi yerinden çıkar. En sık genç yaş grubunda, özellikle spor aktiviteleri sırasında ve basit kazalar sonucunda çıkıklar oluşur" dedi.
Şiddetli ağrı oluşturur
Omuz eklemi çok güçlü kas ve yumuşak dokularla çevrelenmiş olmasına rağmen sıklıkla düşme, çarpma gibi travmaya bağlı olarak çıkık oluştuğunu söyleyen Doç. Dr. Fatih Karaaslan, zorlanma sırasında bağların ve dokuların yırtıldığını ve eklemin yuvasından çıktığını belirtti.
Omuz çıktığında çok ciddi bir şekil bozukluğu ve ağrı oluşturuyor. Yerine oturtulduğunda ise bu sorunlar ortadan kalkıyor. Ancak omzu yerinde tutan contaya benzer bir yapı, omuz ilk çıktığı anda zarar görüyor. Bir kısmı yırtılıyor ve yerinde durması zorlaşıyor. İşte bu durumda da omuz çıkıklarının tekrarlaması neredeyse kaçınılmaz oluyor. Omuz çıkıkları, en sık 18-30 yaşları arasında görülüyor. Bu yaş grubu içinde; bir yaralanma ya da zorlanma nedeniyle omuz bir kez çıktığında, tekrarlama riski, yüzde 80.
Artroskopik (kapalı) ameliyat tercih ediliyor
Omuzun çıkık sayısı arttıkça omuz eklemi ve çevresinde yapmış olduğu tahribat artıyor. Bu nedenle çıkık tekrarlayıcı düzeye geldiğinde mutlaka bir ortopediste başvurmak gerekiyor. Zira bu durumda ameliyat bir tedavi seçeneği haline geliyor. Omuzdaki hasarın derecesine göre farklı tipte ameliyatlar yapılıyor.
Tekrarlayan omuz çıkıklarında artroskopik (kapalı) ameliyat yöntemleri tercih ediliyor. Omuz çıkığına özel yapılan artroskopik ameiiyata ise “Bankart Ameliyatı” ismi veriliyor. Bu yöntemde eklem bir kamera yardımıyla görüntüleniyor. Omuz eklemi çevresinden küçük delikler açılarak bu iş için üretilmiş özel cerrahi ekipman kullanılıyor ve böylece cerrah, eklemin içindeki bozukluğu giderebiliyor. Bankart ameliyatı sırasında, sadece yırtılan dokular orijinal yerlerine dikiliyor.
Aynı gün taburcu olmak mümkün
Bankart Ameliyatı sayesinde kaslara çok az zarar verilmesi, hastaya pek çok konfor sağlıyor. Hastalar daha az ağrı duyuyor, daha hızlı taburcu oluyorlar, işe dönüş süreleri de kısalıyor. Ameliyat sonrasında sıklıkla hastaların aynı gün taburcu ediliyor veya bir gece hastanede kalıyor. İlk gün az bir miktarda ağrı olsa da, pek çok hastada hiç ağrı oluşmuyor. Ameliyat sonrası hastaya ilk günden itibaren bir egzersiz programı uygulanıyor. 3 hafta omuz askısı kullanımı öneriliyor. 3. haftadan itibaren Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon programı başlanıyor. Bankart ameliyatını geçiren bir hasta 3.ayda omzun tüm hareketlerini rahatlıkla yapabiliyor, 6. ayda ise spor yapabilecek hale geliyor.
Ameliyat sonrasında iyileşen hastada tekrar çıkık oluşma riski yüzde 80’den yüzde 3-20’ye düşüyor. Çıkığın tekrarının önlenmesi için hastanın ilk 6 -12 ay süresince dikkatli olması gerekiyor. Bu süre sonrasında çıkık riski minimuma iniyor.
