MERSİN ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ ÖĞRETİM ÜYESİ YRD. DOÇ. DR. ALİ EKBER DOĞAN:

Mersin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Ali Ekber Doğan, Kayseri’nin şehircilik ve sosyal yapısını değerlendirdi.
7 yıldan bu yana Kayseri şehircilik ve sosyal yapısı üzerine araştırma yapan ve araştırmalarının birinci bölümünü Eğreti Kamusallık adlı kitabında toplayan Mersin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Ali Ekber Doğan, Kayseri’nin son yıllardaki gelişimini değerlendirdi. Doğan, Kayseri’nin fiziki anlamda modern ama sosyal anlamda geleneksel bir yapısı olduğunu söyledi.
Modern şehircilik uygulamalarının, fiziki uygulamalar ve sosyal yapılanma olmak üzere iki alanda incelendiğini ifade eden Doğan, Kayseri’nin Türkiye’de birçok belediyenin yapamadığı biçimde fiziki açıdan kendini geliştirdiğini, ancak sosyal anlamda belirli ölçüdeki taşra değerlerinin hakimiyetindeki bir kent olduğunu dile getirdi. Doğan "Bu daha görünmez, sosyal ilişkiler içinde bir belirleyicilik taşıyor. Geleneğin, muhafazakar değerlerin belirleyiciliği var. Ama kamusal mekanlara ne kadar yansıyor, kadınların erkeklerin paylaştıkları, konuştukları mekanlar var. Ama yine de belli bir egemen kesim sosyal alanları, ekonomiyi belirliyor. Bu, bazı şehirlerdeki gibi birkaç ailenin elinde değil. Kayseri’ye benzer özellikler taşıyan Antep gibi değil mesela, orada 2, 3 tane zengin vardır, onların belli oranda sözü geçer. Ama Kayseri’de bir konsorsiyum, blog şeklinde bir örgütlenme var ve onlar, sosyal hayatı geleneksel değerler içerisinde devam ettirmeyi sağlayan esas unsur. Onlardan yayılan bir muhafazakarlık var. Bu anlamda geleneğin ağır bastığı bir şehir. Fiziki gelişme açısından ise bir modernlikten söz edilebilir. Düzenli ve geniş yollar var, sokaklar düzenli, çok fazla çarpık yapılaşmadan söz edilemez ve yüksek yoğunluklu bir gelişim söz konusu. Sıçramalı biçimde gelişmiyor şehir, metropolleşme ve saçaklanma yok. Daha ziyade son noktaya yeni binalar yapılarak, etrafa dengeli biçimde yayıldığı söylenebilir, bu da yapılırken oraların alt yapısının da düzenli biçimde geliştiğini söylemek mümkün. Türkiye’de birçok şehirde yönetimlerin ve belediyelerin kolay kolay yapamadığı bir şeyi yapıyor. Bu anlamda bir takım modern şehircilik uygulamalarını, fiziksel alt yapı açısından gerçekleştirmeyi başardıkları, düzenli ve derli toplu bir kentleşme olduğu görülüyor." diye konuştu.
Doğan Kayseri’nin sosyal yapısı değerlendirildiğinde mevcut politikaları eleştiren STK ya da partilerin cılızlaştığının görüldüğünü söyledi. Şehirdeki muhalefetin ve sivil toplumun, konsorsiyum olarak tanımladığı yerli, tüccar kesim tarafından denetlendiğini kaydeden Doğan "Bu şehri yönetenlerin bir başarısının sonucu olarak lanse ediliyor belki ama gücü çok paylaşmadıkları, çok katılımcı, şeffaf bir süreç izlemedikleri ve kentte üretilen değerleri de çok paylaşmadıkları görülüyor. Bu anlamda bir muhalefetin gelişebileceği söylenebilir ama ciddi biçimde kontrol ettikleri, kendilerine yakın STK’larına açıklamalar yaptırmaları, onlara daha çok yardım etmeleri şeklinde denetledikleri bir yapı var aslında." dedi.
Doğan, Kayseri’nin diğer AK Partili belediyeler ile karşılaştırıldığında, daha daraltılmış bir kamusallığın gözlemlendiğine dikkat çekti. Doğan, ’eğreti kamusallık’ diye tanımladığı söz konusu daraltılmışlığı şu şekilde açıkladı: "Belki başka birçok şehirde de AK Partili belediye var, 60’a yakın ama oralarda bu kadar daraltılmış bir kamusal alan yok. Farklı televizyonlar, gazeteler var, farklı sesler çıkıyor bunlardan, bir tartışma var, bir takım uygulamalar daha masaya yatırılıyor, farklı çevrelerin talepleri var, bunun olmayışı bir başarı gibi gösteriliyor. Her şeyin elit grup tarafından en güzel biçimde yönlendirildiği bir başarı olarak gösteriliyor ama bu aynı zamanda insanları bir vatandaş yerine koymuyor, Kayserili olarak çağırıyor, Müslüman olarak çağırıyor, hak sahibi insanların ihtiyaçlarının nasıl karşılanacağı üzerine kendilerinin söz sahibi olmadığı eğreti bir kamusallık yaratıyor yani demokratik bir kamusallık dediğimiz, hak sahibi yurttaşlar; bilinçli, gerektiğinde eylemler yapan, imza kampanyaları düzenleyen bir şeyin çok fazla olmadığı görülüyor. Bu şehrin bir avantajıyken, kimi durumlarda dezavantajlı. Buraya nitelikli iş gücünün gelmesini engelleyen bir durum. Çünkü daraltılmış bir sosyal hayat var, aşırı kontrol, aşırı gözetim altında, mahalle baskısının yoğun hissedildiği bir hayat var."