Türkiye’nin dünyaca ünlü Sultaniye Çekirdeksiz üzümüne son yıllarda alternatif olarak üretilmeye başlayan Superior Seedless çekirdeksiz üzümü bu yıl 17 Temmuz günü yağan şiddetli yağmur vurdu. Şiddetli yağmurdan sonra olgunlaşan üzümlerin çatlama yapması üründeki kaliteyi de düşürdü. İhracat yapılamayan üzümde alıcılar da fiyat düşürdü. İlk etapta ortalama 5 TL ‘ye satılan üzüm, 1 Lira 5 kuruşa kadar düştü. Fiyatların düşmesi sonucu çaresiz kalan üreticilerin bir kısmı üzümünü fiyatına bakmadan satarken, bir kısmı kurutmaya, bir kısmı da çıkma üzüm olarak satmaya yöneldi.
Dünyaca ünlü Çekirdeksiz Sultaniye üzüm ihracat tarihinden 15-20 gün önce hasat olması nedeniyle son yıllarda tercih edilen ve üreticinin yüzünü güldüren Superior üzümü, hasat döneminin başladığı tarihlerde 5 TL’den alıcı bulurken, hasat sezonunun başında üreticinin yüzünü güldürdü. 17 Temmuz tarihinde yağan şiddetli yağmur ise olgunlaşan üzümlerin çatlamasına neden oldu. Çatlayan üzümleri alan alıcılar, kesimleri yapmazken, üzümler üreticilerin elinde kaldı. 5 liradan başlayan üzüm fiyatları 1 TL 5 kuruşa kadar düşerken üreticiler kara kara düşünmeye başladı.
Başta Alaşehir, Sarıgöl, Denizli, Salihli gibi bölgelerde üretilen dünyaca ünlü çekirdeksiz sultaniye üzümün alternatifi olarak üretilen Superior Seedless üzüm üretimi son yıllarda hızla artarak, üzüm ihracatında ön sıralara çıkmaya başardı. Geçtiğimiz yıl 75 milyon dolarlık sultaniye ihracatından sonra çekirdeksiz yaş üzüm cinsi olan Superior Seedless 6 milyon dolarla üçüncü sırada yer aldı. Sultaniye üzümden 15-20 gün önce hasat edilen Superior üzüm çeşidi, aynı zamanda ihracat sezonunun erken açılmasını da sağlarken, turfanda ürün olarak işlem gördüğü için fiyatı da üreticilerin yüzünü güldürüyor.
Her sene üreticinin yüzünü güldüren Superior Seedless üzüm çeşidinin bu sene üreticiyi perişan ettiğini kaydeden Alaşehir Ziraat Odası Başkanı Necdet Türk, "Çekirdeksiz Sultaniye üzüme alternatif olarak yetiştirilen Superior Seedless türü çekirdeksiz üzüm, bu yıl üreticileri üzdü. Her yıl üreticinin yüzünü güldüren erken hasat edilen ve iyi fiyatla satılan üzüm çeşidi, bu yıl tam olgunlaşma döneminde 17 Temmuz günü yağan şiddetli yağış nedeniyle çatlamalar yaptığı için ihracat yapılamadı. Üreticiler ürünlerini ya ucuz pahalı demeden satmak zorunda kaldı, ya kurutmaya yöneldi yada çaresizlikten, halk arasında şaraplık üzüm olarak adlandırılan çıkma üzüm olarak 80 kuruştan satmak zorunda kaldı. Çatlamayı fırsat bilen alıcılar da fiyatları birden düşürdü. Çoğunluğu iç piyasaya satılan üzüm fiyatları 5 TL’den birden 1 Lira 5 kuruşlara kadar düştü. Çekirdeksiz Superior Seedless üzüm çeşidi, Sultaniye üzüme göre erken olgunlaşıyor, fiyatı iyi ve erken hasat olduğu için üretimi hızla artıyor. Ziraat Odası başkanı olarak çiftçileri temsil ettiğimden dolayı çok üzülüyorum. Çünkü böyle olmaması gerekiyor. Geçen yıl 6 milyon dolar gibi bir getirisi olmuştu." dedi.
"Üreticiler örtü ve sigortaya yönelmeli"
Tarımın her zaman risk taşıyan bir sektör olduğuna dikkat çeken Türk, "Bu açıdan üreticiler yağmurdan, doludan, sıcaktan korunmak için tek çare olan sigorta ve örtü sistemine yönelmelidir. Üreticilerimizi de hala sigorta bilinci eksik. En güvenceli ve devlet desteği olan sigorta sistemi mutlaka gelişmelidir. Ayrıca yeni yeni başlanan örtü sistemini devlet desteği ile daha da artırılabilir" diye konuştu.
"Kazalara önlem almalıyız"
Yaz döneminde Manisa bölgesinde tarım işinden dolayı yoğun bir trafik yaşandığına ve buna tedbir alınması gerektiğine vurgu yapan Türk şunları söyledi: "Gediz Havzası’nda, yaz aylarında turizm kentlerinde olduğu gibi yoğun bir trafik yaşanıyor. Özellikle işçi taşıyan minibüslerin güvenlik güçleri tarafından sık sık denetlenmesi gerekir, Eksik evrak ve güvenli olmayan, çok yaşlı araçların işçi taşımaya izin verilmemesi gerekir. Sigortasız bağlar heder olup gidiyor. Üzüm sezonu başladı, bu sezonda İzmir’in Kirazı’ndan, Manisa’nın Kula’sından işçiler gelmektedir. İşçilerin kazalara karşı güvenli olması için araçların güvenli ve yeni olması gerekir, araçların yetkililer tarafından kontrol edilmesi gerekir."
"Perişan olduk"
Üzüm üreticisi Hüseyin Gömleksiz ise, "Superior yetiştiren vatandaş perişan oldu. Piyasa yok, piyasa ölü. Üzümleri kurutmaya attık. Fiyatlarda düştü. Alan da yok. Kurutmaya mecbur kalındı. Hava şartlarından mı oldu, yoksa bu alıcıların geç kalmasından mı oldu, bende bilmiyorum. Yağmur yağdı, üzümler bozulmaya başladı. Sermeye mecbur kaldık." diye konuştu. Üretici Ufuk Yenen ise, "Üzümümü 2 lira 25 kuruştan pazarcılara verdim. Geçen sene 2 lira 50 kuruşa satmıştım. Bu sene 2 lira 25 kuruşa verdim. Tabii ki çok ucuz. Masrafını karşılamıyor. İlaç girdileri çok yüksek, amele masrafları çok yüksek ama fiyat yine aynı" dedi.
Üzümler 80 kuruşa çıkma olarak satıldı
Üzümlerini satamayan, kurutacak sergisi olmayan üreticiler halk arasında şaraplık üzüm olarak adlandırılan çıkma üzümü Sumalık olarak sattı. Çıkma üzüm alıcısı Halil Garipoğlu, "Yaklaşık on yıldır bu işi yapıyorum, ilk kez Superior üzüm çıkma olarak geldi. Superiorun bu yıl rezilliği bin para. Temmuz ayının 14-15’inde yağmur yağması süperioru ayaklara düşürdü. Şu anda 80 kuruş. Alan satan yok. Üreticinin elinde kaldığı için ilk kez bu kadar çok geliyor. Geçmiş yıllarda bu kadar superior gelmiyordu." dedi.
