Mardin’in Artuklu ilçesine bağlı Küçükköy’de çiftçilik yapan Fahri Yıldız kendisine ait 15 dönüm arazide mısır ekimine alternatif olarak lavanta ekimine yönelince hem elektrik, gübre, tohum ve ilaç gibi girdi maliyetlerinden kurtuldu hem de gelirini büyük oranda artırdı.
Dicle Elektrik Verimli Tarım Hikayelerinin bu kez konusu Mezopotamya’nın bereketli topraklarına ev sahipliği yapan Mardinli çiftçi Fahri Yıldız oldu. Artuklu ilçesine bağlı Küçükköy’de kendisine ait geniş arazilerde çiftçilik yapan Yıldız, mısır ekimine alternatif olarak lavanta ekimine yönelince hem elektrik, gübre, tohum ve ilaç gibi girdi maliyetlerinden kurtuldu hem de gelirlerini büyük oranda artırdı.
Fahri Yıldız, Türk Kızılay Toplum Merkezleri ile İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından 2018 yılında başlatılan ’Türk Kızılay Geçim Kaynağını Geliştirme Programı Tarımda İstihdam’ Projesi kapsamında aldığı destekle kendisine ait 15 dönüm arazide lavanta yetiştiriciliği yapıyor. Lavanta tarımına beş dönümle başladığını belirten Yıldız, hemen hemen hiç masrafı olmadığını ve gelirinin de yüksek olduğunu gördükten sonra yıldan yıla lavanta ekim alanını artırdığını söyledi.
“Elektrik, gübre, tohum ve ilaç masrafı yok”
Daha önce mısır ekimi yaptığı dönemde çok fazla sulama gerektiği için suyu yer altından motorla çektiğini anlatan Yıldız, bunun da büyük bir enerji maliyeti oluşturduğunu ifade etti. Yıldız, lavantanın sulama ihtiyacının çok az olmasının yanı sıra gübre, ilaç ve tohum giderlerinin de olmadığını dile getirdi. Ekilen fidenin 15 yıl toprakta kaldığını vurgulayan Yıldız, ilk yıl fidenin gelişmesi için sadece 2 kez damlama yöntemiyle suladığını, onun dışında mevsimin çok kurak geçmemesi durumunda bitkinin suya ihtiyacı olmadığını kaydetti.
Yüzde 80 kar marjı
Çiftçi Fahri Yıldız aromatik bir bitki olan lavantanın kozmetik, ilaç ve deterjan sektörlerinde kullanılan değerli bir hammadde kaynağı olduğuna dikkat çekerek, buğday ve mısıra göre yüzde 80 oranında daha iyi kar marjı olduğunu söyledi. Yıldız, “Mısır ve buğdayın aksine bu bitkinin hiçbir masrafı yok. Gübre ve ilaç istemiyor. Lavantayı tek sefer ektik ve bu 15 sene boyunca yerde kalacak. 5 dönümden yaklaşık 10 bine yakın demet lavantayı Ispartalı bir girişimciye sattım. Lavantanın kurutulmuş haliyle satılması durumunda karı yüzde 100 oluyor. Verimi ve karı iyi olduğu için her sene lavanta ektiğim dönüm miktarını artıracağım” dedi.
Pamuk ekimi yerine yem bezelyesi ve yonca önerisi
Yıldız bölgede mısırda olduğu gibi sulama ihtiyacı fazla olan pamukta da girdi maliyetlerinin yüksek olduğunu belirterek, alternatif olarak yem bezelyesi ve yonca ekimini önerdi. Kendisinin de önümüzdeki yıl bu iki bitkiyi ekeceğini aktaran Yıldız, şu bilgileri verdi:
“Kasım ayında ekilip, nisan ayı ortalarında hasat edilebiliyor. Dönüm başına bir ton kuru ot elde edilebilecek bir ürün. Kilogram fiyatı 1 liradan alıcı bulabilen yem bezelyesinin dönüm başına maliyeti sadece 15 lira. 100 dönümde maliyet 15 bin lira olurken, getirisi 75-85 bin lira arasında. 50 dönümlük alanda yaptığımız yem bezelyesi ekim denemesinin sonuçları ümit vericiydi. Ayrıca daha az maliyetli olan yonca bitkisinin de yetiştirilmesinin ülkedeki yem açığının giderilmesi ve sürdürülebilir bir tarım için tercih edilmesi gereken ürünler olduğunu düşünüyorum” diye konuştu.
“İklim değişikliğiyle mücadele için sürdürülebilir tarım gerekiyor”
Mardinli çiftçi Fahri Yıldız’ı köyünde ziyaret eden Dicle Elektrik Tarımsal Sulama Müdürü Kemal Kaçkın, bölgede mısır ve pamuğa alternatif yapılan lavanta tarımının yaygınlaşmasının ümit verici olduğunu belirterek, “Sürdürülebilir tarım uygulamaları iklim değişikliği ve kuraklıkla mücadele kapsamında da ele alınmalıdır. Su ve enerji kaynaklarının az tüketildiği çevreci tarım, dünyanın geleceği için hayati önem taşıyor. Çünkü araştırmalar su kaynaklarının yaklaşık yüzde 70’inin tarımsal sulamada kullanıldığını gösteriyor. Üstelik alternatif bitkilerin çiftçiye sağladığı gelir de çok iyi. Şirketimiz bünyesindeki tarımsal sulama uzmanları tarafından iyi tarıma yönelen çiftçilerin arazilerinde kuracakları enerji tesisatlarıyla ilgili her türlü desteği vermeye hazırız” şeklinde konuştu.
