Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde kullanılan yeni 3+ nesil teknoloji ile inşa edilen bir güç ünitesi daha hayata geçiriliyor. Rusya Federasyonu ile Belarus Cumhuriyeti arasındaki en büyük ortak proje niteliğini taşıyan Belarus Nükleer Güç Santrali’nin (NGS) 1’inci ünitesinde yakıt yüklemesi başladı. Belarus NGS’nin 1’inci güç ünitesi, yurt dışında Rus teknolojileri kullanılarak inşa edilen en yeni 3+ nesil güç santralinin ilk ünitesi oldu.
Rusya Devlet Atom Enerji Kurumu Rosatom’un Mühendislik Bölümü’nün genel tasarımcısı ve yüklenicisi olduğu Belarus NGS’de, ilk yakıt düzeneği 1’inci ünitenin reaktörüne yüklenerek, santral fiziksel olarak başlamaya hazır hale getirildi. Ay sonundan önce toplam 163 düzeneğin reaktöre yükleneceği bildirildi. Yakıt yüklemesinin ardından, reaktör toplam güç kapasitesinin yüzde 1’i olan minimum kontrol edilebilir seviyeye ulaşacak ve ilgili testlerin gerçekleştirilmesiyle reaktör, nükleer enerji tesisi statüsünü kazanacak. Güç ünitesinin tasarım parametrelerindeki güvenilirliği ve güvenliği doğrulandıktan sonra enerjinin devreye alınmasının bir sonraki aşaması başlayacak ve reaktör ilk kez şebekeye bağlanacak.
Yurt dışında hayata geçen ilk VVER 1200 ünitesi
Rosatom Genel Müdürü Alexey Likhachev, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Belarus Cumhuriyeti, en yeni 3+ nesil teknolojilere göre üretilen güç ünitesinin sahibi oldu. Bu teknoloji, Rusya’daki benzer güç ünitelerinin çalışmasıyla kanıtlanmış ve test edilmiştir. Ayrıca bu teknoloji Fukushima sonrası tüm güvenlik gereksinimlerini karşılayarak, IAEA’nın (Uluslararası Atom Enerji Kurumu) tüm misyonlarını kabul etmiştir. İyi bir komşumuz olan Belarus Cumhuriyeti’nde yurt dışındaki ilk VVER-1200 ünitesini inşa etmiş olmamız bizim için çok önemli” dedi.
Belarus NGS inşaat projesi açık ve şeffaf bir şekilde uygulanıyor ve santral tüm IAEA güvenlik gereksinimlerini karşılıyor. Belarus organizasyonunun yönetimi ve uzmanları ile düzenli olarak işbirliği içinde, ayrıca Avrupa Komisyonu ve Avrupa Nükleer Güvenlik Düzenleyicileri Grubu (ENSREG) temsilcileriyle etkileşim halinde çalışmalarını sürdürüyor. 2012-2020 yılları arasında ilk nükleer enerji santrallerini inşa eden ülkeler için önerilen yedi önemli IAEA misyonu da gerçekleştirildi.
Belarus NGS’nin 1’inci güç ünitesi, yurt dışında Rus teknolojileri kullanılarak inşa edilen en yeni 3+ nesil güç santralinin ilk ünitesi olurken, bu türden üç güç ünitesi Rusya’da başarıyla işletiliyor. İkisi Novovoronezh NGS’de ve bir diğeri Leningrad NGS’de yer alıyor. Ayrıca, temmuz ayında Leningrad NGS 6’ıncı güç ünitesindeki dördüncü Rus 3+ nesil güç ünitesinin inşaatı tamamlandı ve devreye alma işlemleri başladı.
En gelişmiş güvenlik sistemlerine sahip
Rosenergoatom Genel Müdürü ve nükleer güç santrali inşaatını yapan ASE Grup Birinci Başkan Vekili Andrey Petrov, “Bir önceki VVER-1000 reaktörleri kıyaslandığında VVER-1200 reaktörlü inovatif 3+ nesil güç ünitelerinin ekonomik performanslarını ve güvenliğini artıran pek çok avantaja sahipler. VVER-1200 güç ünitesinin ana özelliği, bir nükleer enerji santralini dış ve iç etkilere karşı oldukça dirençli hale getiren eşsiz bir aktif ve pasif güvenlik sistemlerinin benzersiz birleşimidir. Örneğin, tüm güç üniteleri kor tutucuyla donatılmıştır, nükleer reaktörün eriyik haldeki çekirdek materyalini yakalamak için bir alet vardır, elektrik kesintisinde ve operatör yardımı olmadan çalışan pasif güvenlik sistemleri bulunur. Ayrıca güç ünitesinin kapasitesi yüzde 20 civarında artmıştır, bakım personeli sayısı hatırı sayılır biçimde azalmıştır ve ana ekipmanın tasarım ömrü 30 yıldan 60 yıla uzamıştır ki, bu rakam 20 yıl daha uzama opsiyonuna sahiptir” diye konuştu.
Ülkeler, bu teknolojiyi tercih ediyor
Mersin’de inşa edilen Akkuyu NGS’de de kullanılan 3+ nesil Rus tasarımı güç ünitelerini tercih eden ülkeler arasında Türkiye’nin yanı sıra Finlandiya, Macaristan, Bangladeş ve Mısır da yer alıyor. Atomenergomash A.Ş., Belarus NGS nükleer adası için tüm anahtar ekipmanın tedarikçisi konumunda. Santralin yakıtı, Novosibirsk Kimyasal Konsantreleri Tesisi’nde (NCCP) üretildi. Yakıtın zenginleştirilme derecesi yüzde 1.3 ile yüzde 4.4 arasında değişiyor.
Rosatom, yurt dışında seri üretimle nükleer güç santrali yapan tek şirket ve bu anlamda küresel bir lider olarak kabul ediliyor. Dünya çapında Rus tasarımı olan 102 nükleer güç tesisi inşa edildi ve bu sayının içine VVER reaktörlü 78 güç ünitesi de dahil. Bugün Rosatom’un uluslararası siparişleri arasında 12 ülkede farklı uygulama aşamalarında olan 36 VVER güç ünitesi bulunuyor, 9 ülkede ise 25 ünitenin yapımı devam ediyor.
Belarus’un yerli elektrik ihtiyacının üçte birini karşılayacak
Belarus NGS’nin bir adet 3+ nesil VVER-1200 ünitesinin tasarım kapasitesi, günde yaklaşık 27 milyon kW/s ve yılda 9 bin 855 milyar kW/s enerji üretimi sağlayacak. Her iki nükleer santral ünitesinin de devreye alınmasından sonra Belarus’un yerli elektrik ihtiyacının üçte birini karşılayacak istikrarlı ve temiz bir enerji kaynağına sahip olması bekleniyor.
Nükleer enerjinin ülkenin toplam elektrik dengesi içindeki payının artması, yakıt maliyetindeki düşüş nedeniyle toplam elektrik maliyetini düşüreceği ve nükleer santralin yılda 4,5 milyar metreküp doğalgazın yerini alacağı öngörülüyor. Uzmanlara göre, Belarus NGS’nin devreye alınmasından sonra, sera gazı emisyonları yılda 7 milyon tondan fazla azalacak.
Belarus NGS Projesi, hem fabrikada hem de ona hizmet veren kuruluşlarda 2 bin 500’den fazla iş olanağı sağladı. Ayrıca, iki yeni yerleşim bölgesi, bir itfaiye istasyonu, iki okul, dört anaokulu, bir hastane, bisiklet yolları, parklar, sağlık merkezleri ve yerel futbol takımı için bir stadyum inşaatı ile Ostrovets altyapısının modernizasyonunu sağladı.
