Mustafa Kemal Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da çıktığı Samsun’un o zamanki hali cadde, sokak ve evleriyle beraber 3 boyutlu olarak modelleştirildi.
Samsunlu avukat ve araştırmacı Burhan Uyan, çocukluğunda aklına gelen “Atatürk Bandırma Vapuru ile Samsun’a çıktığında gemidekiler Samsun’a bakarken ne gördü” düşüncesini yıllar sonra hayata geçirme fırsatı buldu. 1919 yılına ait 1834 Rus Sörveyine göre yapılan uluslararası deniz haritası baz alınarak binlerce haritanın taranması sonucunda oluşan veriler değerlendirilerek elde edilen dokümanlar ışığında Samsun’un 19 Mayıs 1919 yılındaki zaman katmanı giydirilmiş topografik 3 boyutlu modellemesi yapıldı. İlk aşamada en düşük kalite baskı örneği alınan 3 boyutlu modelin 2. aşamasında masa büyüklüğünde yapılması ve üzerine Samsun’un en eski 20 yapısının 3 boyutlu modelinin yerleştirilmesi amaçlanıyor.
“Zaman katmanı giydirilmiş, topografik, 3 boyutlu modellemenin mümkün olduğunu göstermeyi amaçladık”
Proje hakkında bilgiler veren Avukat Burhan Uyan, “Projenin adı, ‘1919 Yılı Samsun Topografik 3 Boyutlu (3D) Modelleme Projesi’dir. Samsun, kurtuluş savaşının başlatan ilk adımı’ atıldığı ‘19 Mayıs’ şehridir. 19 Mayıs 1919 Pazartesi günü sabah 08.00’de Samsun Körfezi’ne çapasını bırakan Bandırma Gemisi içerisinde Mustafa Kemal Atatürk’ün de bulunduğu heyetin güverteden Samsun’a baktığında ne gördüğünü çocukluğumdan beri merak ederdim. Yıllar sonra yeterli teknoloji de gelişince bu sorunun cevabını hem buldum hem de merak edenler olursa diye somutlaştırdım. 1919 yılına veya o yıllara ait olan bütün haritaları üst üste koyarak şehrin yerleşimlerini, ana sokaklarını, caddelerini ve tarihi yapılarını işaretleyerek, Samsun’un merkez sınırlarını coğrafi olarak 3 boyutlu modelledik. Böylece 1919 yılındaki Samsun şehrinin yerleşim planını elde ettik. Bu modellemeyi yaparken olabilecek en basit teknolojiyi kullanarak ‘zaman katmanı giydirilmiş topografik 3 boyutlu modellemenin mümkün olduğunu göstermeyi amaçladık. Samsun şehrini, 1919 yılındaki halinin 3 boyutlu baskı teknolojisiyle üreterek somut bir materyal elde ettik” dedi.
“Projeyi büyütüp, 20 evi de içine yerleştirmeyi hedefliyoruz”
Bir sonraki aşamaya geçmek için sabırsızlandığını ifade eden Uyan, “1. aşamanın adından 2. aşamada ise Samsun’daki en güzel 20 tarihi evini seçip, orijinaline uygun şekilde 3 boyutlu modelledikten sonra gerçek bulundukları ada- paftanın üzerine yerleştirmeyi düşünüyoruz. Bu modeli masa büyüklüğünde büyüterek, modellediğimiz evleri doğru yerlerinde görmeyi sağlamak istiyoruz. Şu anda kullandığımız teknoloji en basit 3 boyutlu baskı teknolojisi. Projenin 2. aşamasında şehri 3 boyutlu olarak masa büyüklüğünde yaptığımızda renkli biçimde, seramik baskı netliğinde modeli göreceğiz. Böylece evlerin pencere detayları bile belli olacak. Böylece Samsun’un eski caddelerinde, evlerinde, sokaklarında bulunan güzellikleri görerek gezme imkanına kavuşacağız” diye konuştu.
“3 boyutlu modeli Samsun Kent Müzesine bağışlayacağız”
2. aşamada yapılacak olan modeli Samsun Büyükşehir Belediyesi Kent Müzesi’ne bağışlayacaklarının altını çizen Uyan, “Türkiye’de zaman katmanı giydirilmiş 3 boyutlu şehir modellemeye denk gelmedik. Daha önce yapılan çalışmalar maketler üzerinde yapılmış. Tarihi haritalar kullanılarak bir şehrin tamamının 3 boyutlu modellendiği ve üzerinde eski güzel evlerin modellenerek yerleştirileceği çalışmayı Türkiye’de görmedik. Bu basılan model bir kalıp işliği olarak değil, 3 boyutlu baskı makinesinde bioplastik malzemeden bastığımız basit bir yöntem. Bundan sonraki aşama dünyada var olan en üst düzey firmalar tarafından yapılan baskı makineleri tarafından basılacak. Elde ettiğimiz 3 boyutlu modeli de Samsun Büyükşehir Belediyesi Kent Müzesi’ne bağışlayarak, gelecek nesillerin faydalanmasını istiyoruz” şeklinde konuştu.
3 boyutlu şehir modelinin hayata geçirilmesi yaklaşık 1 yıl sürdü.
