Genel Cerrahi Uzmanı Opr. Dr. Sedat Ocak, guatrın en önemli nedeninin iyot açısından yetersiz beslenme şekli olduğunu söyledi.
Guatr, boynun şişmesine neden olan genişlemiş bir tiroit bezidir. Tiroit bezi büyüme ve metabolizmayı düzenleyen hormonların üretilmesinden ve salgılanmasından sorumludur.
Guatr hastalığının, tiroit bezinin normalden çok daha fazla büyümesi durumunda meydana gelen boğaz şişmesi olarak ortaya çıktığını belirten Samsun Büyük Anadolu Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Opr. Dr. Sedat Ocak, “Kişinin beslenme şekli, genetik yatkınlık ve bazı hastalıkların sebep olduğu guatr hastalığında, boğaz bölgesinde belirgin bir şişlik meydana gelir. Guatrın en önemli nedeni ise iyot açısından yetersiz beslenme şeklidir. İyot eksikliği, dünyada önde gelen guatr nedenleri arasında gösterilmektedir” dedi.
Guatrın nedenleri
İyot eksikliğinin, guatrın ana nedeni olduğunu kaydeden Dr. Sedat Ocak, “Tiroidin tiroit hormonları üretmesine yardımcı olmak için iyot gereklidir. Yeterince iyot almamışsanız, tiroit hormonu yapmak için fazla çalışmamakta ve bu da bezin büyümesine neden olmaktadır. İyot eksikliğinden meydana gelen guatr endemiktir; yani bölgeye özgüdür. Türkiye’de iyot tüketimi az olduğu için guatr sık görülmektedir. Tabii bunun yanında selenyum yetmezliği, genetik eğilim veya ailede guatr olması, tiroit bezinin iltihabi hastalıkları, psikiyatrik hastaların kullandığı lityum ilacı, soya yağı veya fasulyesi fazla yemek, tiroit hormon oluşumundaki genetik bozukluklar, sigara içmek, demir yetmezliğine bağlı kansızlığı olanlar, gebelik ve beyinde bulunan hipofiz bezinden aşırı TSH hormonu salgılanması gibi sayabiliriz” diye konuştu.
Guatr belirtileri
Guatr belirtileri hakkında bilgi veren Dr. Ocak şöyle devam etti:
“Guatrın belirtileri olarak büyümüş tiroit bezi, boynunuzun tabanında belirgin bir şişme ile sonuçlanır ve tıraş olduğunuzda veya makyaj uyguladığınızda özellikle belirgindir. Boğazda baskı hissi, Yutma güçlüğü, öksürme, ses kısıklığı, nefes darlığı, tiroit hormonlarının normalden fazla salgılanması durumunda baş ağrısı, baş dönmesi, çarpıntı, titreme, sinirlilik, bulantı, kusma ve ishal görülebilir. Tiroit bezinin salgıladığı hormonların normalden az olması sonucunda ise kilo alma, kabızlık, halsizlik, ciltte kuruma, saç dökülmesi gibi belirtilerdir.”
Guatr tedavisi
Guatr tedavisine değinen Dr. Ocak, “Guatr genellikle fizik muayene ile teşhis edilir ancak tiroit fonksiyon testleri ve taramaları da kullanılabilir. Tedavi, guatr büyükse ameliyat gerekli olabilir. Cerrahi müdahale nadiren bir tedavi olarak kullanılır ve en çok yutkunma veya nefes almada zorluk çeken vakalarda tercih edilir. Günümüzde en çok karşılaşılan basit guatr, iltihaplanma içermeyen ya da tiroit işlevine zarar vermeyen, semptom üretmeyen ve genellikle belirgin bir nedeni olmayan guatr türüdür. Zehirli guatr, toksik veya iç guatr olarak da bilinir. İltihaplanma ve su toplaması şeklinde görülür. Zehirli olmayan guatr normal ve düşük tiroit seviyelerinde olur. Genelde bağışıklık sistemi hastalarında meydana gelir” şeklinde konuştu.
