Büyükşehir Yasası Masaya Yatırıldı

Memur-Sen’e bağlı BEM-BİR-SEN ile Hacettepe Üniversitesi’nin birlikte düzenlediği ’6360 Sayılı Kanun’un Getirdiği Yeni Büyükşehir Modeli ve Uygulama Sonuçları’ konulu sempozyum Ankara’da gerçekleştirildi.
BEM-BİR-SEN Genel Başkanı Mürsel Turbay ile çok sayıda belediye başkanı ve akademisyenin katıldığı sempozyumun ’Yeni Büyükşehir Modelinin Değerlendirilmesi Oturumu’nda konuşan Ortahisar Belediye Başkanı Ahmet Metin Genç, Büyükşehir Yasası’nın yol, su ve kanalizasyon gibi altyapı hizmetlerinin tek elden yönetilmesi konusunda bir plan bütünlüğü sağlayarak israfı önlediğini söyledi.
6360 Sayılı kanunla belediyelerin gelirlerinin yüzde 40’ının büyükşehir belediyesine aktarılmasının ilçe belediyelerini zor duruma soktuğunu belirten Başkan Genç, bu oranın tekrar düzenlenmesinin yararlı olacağını belirterek, "Türkiye’deki belediyecilik uygulamaları, geniş kırsal alanlara hizmet vermeye uygun değildir. Yerel yönetimlerin dünyadaki gelişimi ve pratikleri incelendiğinde, kırsal alanlara ilişkin bir belediyecilik modelinin ise gelişmediği görülür. Kırsal alanlar için kırsal politikaları uygulayabilen ve gelişime açık olan yeni yönetim birimlerine ihtiyaç vardır. Kırsala hizmet götürmenin zorluğunu bizzat yaşayanlardan biri biziz. Ortahisar Belediyesi 2014 yılında Trabzon Belediyesi Mücavir Alanları kapsayan alan içinde kurulmuştur. Trabzon Belediyesi döneminde 42 olan mahalle sayısı 7 belde 36 köyün katılımı ile birlikte 85’e yükselirken, Trabzon Belediyesi döneminde 40 km² olan hizmet alanı büyükşehir olduktan sonra 232 km²’ye yükselmiştir. Yani sorumluluk bölgemizin artmasına karşılık gelirlerimizde herhangi bir artış söz konusu olmamıştır" diye konuştu.
İLÇE BELEDİYELERİNİN GELİRLERİ AZALDI
Yasayla birlikte büyükşehir belediyelerine genel bütçeden ayrılan payın artırıldığını ifade eden Başkan Genç, "Genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamından büyükşehir belediyelerine ayrılan pay ve büyükşehir belediye sınırları içinde yapılan genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamından her bir büyükşehir belediyesine kalan oran artırılmıştır. Büyükşehir belediye sınırları içindeki genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamından büyükşehir belediyesine ayrılan pay da yüzde 5’ten 6’ya çıkarılmıştır. 6360 sayılı yasa ile il ve ilçe belediyeleri ile il özel yönetimleri haricinde büyükşehir ilçe belediyeleri ve büyükşehir belediyelerinin genel bütçe vergi gelirlerinden aldığı paylar, oransal olarak artmaktadır. İlçe belediyeleri, büyükşehir statüsü içinde yer almayan, diğer ilçe belediyelerine göre mali kaynak açısından daha dezavantajlı konumda bulunmaktadırlar. Ayrıca, bu oransal artış, artırılan hizmet yükü ve genişleyen alana paralel olarak gelirleri artırmamakta ve bundan dolayı bizim gibi ilçe belediyeleri mali sorunlar yaşamaktadır. İlçe belediyelerine ait bazı yetki ve gelirlerin büyükşehir belediyelerine geçmesi nedeniyle ilçe belediyeleri ciddi gelir kaybı yaşamaktadır. Dolayısıyla yeterli kaynağa sahip olmayan ilçe belediyeleri, vatandaşa etkin hizmet götürme konusunda ciddi sıkıntılar yaşamaktadır. Örneğin; daha önce il mülki sınırları ile büyükşehir belediye sınırları arasında kalan ilçe belediyelerinin su ve kanalizasyon işleri ve bunlardan aldıkları gelirler 6360 sayılı kanundan sonra büyükşehir belediyelerine bağlı su ve kanalizasyon idarelerine aktarılmaktadır ve bu nedenle ilçe belediyeleri ciddi gelir kaybı ile karşılaşmaktadır" şeklinde konuştu.
BÜYÜKŞEHİRLERİN PAYLARI YENİDEN DÜZENLENMELİ
Konuşmasının son bölümünü Büyükşehir Yasası’nda yapılması gereken değişikliklere ayıran Başkan Genç, büyükşehir belediyelerine vergiden ayrılan payın yeniden düzenlenmesi gerektiğini belirterek “Belediyelerin tartışmalı uygulamalarına son vermek, hizmetlerin aksamasını önlemek için belediyeler yasasında kapsamlı değişiklik yapacak bir çalışma başlatılması gerekiyor. Yapılacak değişiklikle parsel bazında imar değişikliklerine son verilmesi, büyükşehir belediyelerine vergilerden aktarılan payların değiştirilmesi gibi düzenlemeler gerekiyor. Belediyeler ve büyükşehir belediye yasalarında yapılması gereken değişiklikleri üç ana başlık altında toplayabiliriz. Bunlar; mali yapı, idari yapı ve belediye başkanlarının yerel hizmetlere yönelik yetkileri olarak sıralanabilir. Yerel hizmetlerin sunumunda önemli bir role sahip olan belediyelerin üstlendikleri hizmetleri etkin bir şekilde yerine getirebilmeleri için güçlü bir mali yapıya sahip olmaları gerekmektedir. Bu noktada belediyelere görevleriyle orantılı gelir kaynaklarının sağlanması ve gelir yapılanmalarının mali özerkliği ve esnekliği sağlayacak şekilde düzenlenmesi iki önemli boyut olarak ortaya çıkmaktadır" ifadelerini kullandı.