İçişleri Bakanlığı, Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) nedeniyle 81 ilde hafta sonu uygulanacak olan sokağa çıkma kısıtlamasına yönelik genelgeyi il valiliklerine gönderdi. Cumartesi günü 09.30 ile 15.00 saatleri arasında, Pazar günü 09.30 ile 18.30 saatleri arasında kısıtlama uygulanacak.
YKS nedeniyle 81 ilde hafta sonu uygulanacak olan sokağa çıkma kısıtlamasına yönelik genelge il valiliklerine gönderildi. Buna göre Cumartesi günü 09.30 ile 15.00 saatleri arasında, Pazar günü 09.30 ile 18.30 saatleri arasında kısıtlama uygulanacak. Genelge çerçevesinde sınava girecek adayların sınav binasına ulaşımlarının toplu taşıma ile sağlanması halinde kendilerinin, bir yakını ile özel araçlarla gelinmesi halinde ise araç sürücüsü ile birlikte bir kişi sokağa çıkma kısıtlamasına tabi olmayacak. Sınava girecek adaylar ve yakınları ile sınav görevlilerinin (otobüs, minibüs, dolmuş, taksi vs.) gibi şehir içi toplu ulaşımlarında herhangi bir aksama olmaması için belediyelerce gerekli tedbirler alınacak ve ihtiyaca göre sefer sayıları artırılacak. Şehirlerarası toplu ulaşım araçlarından (uçak, otobüs, tren, vapur, feribot vs.) bilet almış olanlar sokağa çıkma kısıtlamasına tabi olmayacak. Ayrıca daha önce illere gönderilen genelgeye ek olarak gönderilen yazı ile YKS’nin yapılacağı okulların, sınav merkezlerinin etrafındaki kırtasiyeler ile çalışanları sokağa çıkma kısıtlamasından muaf tutulacak. Yine halihazırda konaklayan ya da konaklama ve tur rezervasyonları yaptırmış olan yerli ve yabancı turistler; rezervasyonları yaptırdıkları konaklama tesisine uçak, otobüs gibi toplu ulaşım araçları ve özel araçlarıyla gidebilecek. Yerli ve yabancı turistlerin konakladıkları tesise ait plaj bulunmaması halinde halk plajları dahil plajlardan yararlanabilecek, müze ve ören yerleri ile tarihi, kültürel, dini anıtlar, ibadethaneler ve türbeleri ziyaret edebilecek. Bu hizmetleri sunacak işletme veya yerlerde çalışanlar kısıtlamadan muaf tutulacak. Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak gün ve saatlerde ekmek üretiminin yapıldığı fırın ve unlu mamul ruhsatlı iş yerleri ile bu iş yerlerinin sadece ekmek satan bayileri, market, bakkal, manav, kasap, kuruyemişçi ile tatlı üretiminin yapıldığı, satıldığı iş yerleri vatandaşın zorunlu ihtiyaçlarının karşılanması ile sınırlı olmak ve araç kullanmamak şartıyla açık bulanacak.
Kısıtlama günlerinde açık olacak iş yeri, işletme ve kurumlar şöyle:
"a) Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak gün ve saatlerde; ekmek üretiminin yapıldığı fırın ve/veya unlu mamul ruhsatlı iş yerleri ile bu iş yerlerinin sadece ekmek satan bayileri, market, bakkal, manav, kasap, kuruyemişçi ile tatlı üretiminin yapıldığı/satıldığı iş yerleri (vatandaşlarımız zorunlu ihtiyaçlarının karşılanması ile sınırlı olmak ve araç kullanmamak şartıyla (engelli vatandaşlarımız hariç) ikametlerine en yakın fırın, unlu mamul ruhsatlı iş yerleri, market, bakkal, manav, kasap, kuruyemişçi ile tatlıcılara gidip gelebilecektir.),
b) İlaç, tıbbi cihaz, tıbbi maske ve dezenfektan üretimi, nakliyesi ve satışına ilişkin faaliyetleri yürüten iş yerleri,
c) Kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, eczaneler, veteriner klinikleri ve hayvan hastaneleri,
ç) Zorunlu kamu hizmetlerinin sürdürülmesi için gerekli kamu kurum ve kuruluşları ile işletmeler (Havalimanları, limanlar, sınır kapıları, gümrükler, karayolları, huzurevleri, yaşlı bakım evleri, rehabilitasyon merkezleri, Nüfus Müdürlükleri, Acil Çağrı Merkezleri, AFAD Birimleri, Vefa Sosyal Destek Birimleri, Göç İdaresi, PTT vb.),
d) Akaryakıt istasyonları,
e) Valilikler/Kaymakamlıklar tarafından yerleşim merkezleri için her 50.000 nüfusa bir adet ve il sınırları içinden geçen şehirlerarası karayolu ve varsa otoyol üzerinde her 50 km için bir adet olmak üzere belirlenecek sayıda (kura ile tespit edilecek) lastik tamircisi,
f) Doğalgaz, elektrik, petrol sektöründe stratejik olarak faaliyet yürüten büyük tesis ve işletmeler (rafineri ve petrokimya tesisleri ile termik ve doğalgaz çevrim santralleri gibi),
g) İçme suyu dolum tesisleri ile içme suyu, gazete ve mutfak tüpü dağıtımını yapan şirketler,
ğ) Hayvan barınakları, hayvan çiftlikleri ve hayvan bakım merkezleri,
h) Sağlık hizmetlerinin kapasitesini arttırmaya yönelik acil inşaat, donanım vb. faaliyetleri yürüten işletme/firmalar,
ı) Bulunduğu yerin İl/İlçe Hıfzıssıhha Kurulu tarafından izin verilmesi şartı ile makarna, un ve unlu mamuller, süt, et, balık üretimi gibi temel gıda maddelerinin üretiminin yapıldığı tesisler ve kâğıt, kolonya üretimi başta olmak üzere hijyen malzemeleri ile bu malzemelerin üretimi için ihtiyaç duyulacak hammaddelerin üretiminin yapıldığı tesisler,
i) Yurt içi ve dışı taşımacılık (ihracat/ithalat/transit geçişler dâhil) ve lojistiğini yapan firmalar,
j) Oteller ve konaklama yerleri,
k) Gıda, temizlik ve ilaç gibi sektörlere ambalaj sağlayan üretim tesisleri,
l) Çalışanları inşaat/maden alanında bulunan şantiyede konaklayarak yapımı veya çalışması devam eden büyük inşaatlar ile madenler (Bu madde kapsamında inşaat ve konaklama aynı şantiye alanı içinde ise izin verilir, başka bir yerden çalışanların gelmesine ve şantiyede kalanların başka bir yere gitmelerine izin verilmez. Çalışma alanı sadece inşaat alanı/maden sahaları ile sınırlıdır.),
m) Gazete, radyo ve televizyon kuruluşları ile gazete basım matbaaları,
n) Daha önceden sözleşmeye/taahhüde bağlanmış ve belirlenen süre içerisinde yetiştirilmesi gereken ihracata konu; mal, malzeme, ürün, araç-gereç üreten iş yerleri ve tesisler (mevcut zorunluluklarını ispatlamaları ve anılan şartlara uymaları kaydıyla),
o) Zirai amaçlı akaryakıt satışı yapılan Tarım Kredi Kooperatifleri,
ö) Valilikler/Kaymakamlıklar tarafından tespit edilecek ihtiyaca göre kura ile belirlenecek; zirai ilaç, tohum, fide, gübre vb. tarımsal üretime ilişkin ürün satışı yapan işletmeler,
p) Sebze/meyve toptancı halleri"
İstisna kapsamında olan kişiler ise şöyle:
a) Genelgede sayılan “Açık Olacak İşyeri, İşletme ve Kurumlarda” yönetici, görevli veya çalışanlar,
b) Kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanmasında görevli olanlar (Özel güvenlik görevlileri dâhil),
c) Acil Çağrı Merkezleri, Vefa Sosyal Destek Birimleri, Kızılay ve AFAD’da görev alanlar,
ç) Cenaze defin işlemlerinde görevli olanlar (din görevlileri, hastane ve belediye görevlileri vb.) ile birinci derece yakınlarının cenazelerine katılacak olanlar,
d) Elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon vb. kesintiye uğramaması gereken iletim ve altyapı sistemlerinin sürdürülmesi ve arızalarının giderilmesinde görevli olanlar,
e) Ürün ve/veya malzemelerin nakliyesinde ya da lojistiğinde (kargo dahil), yurt içi ve yurt dışı taşımacılık, depolama ve ilgili faaliyetler kapsamında görevli olanlar,
f) Yaşlı bakımevi, huzurevi, rehabilitasyon merkezleri, çocuk evleri vb. sosyal koruma/bakım merkezleri çalışanları,
g) Otizm, ağır mental retardasyon, down sendromu gibi “Özel Gereksinimi” olanlar ile bunların veli/vasi veya refakatçileri,
ğ) Demir-çelik, cam, ferrokrom vb. sektörlerde faaliyet yürüten iş yerlerinin yüksek dereceli maden/cevher eritme fırınları ile soğuk hava depoları gibi zorunlu olarak çalıştırılması gereken bölümlerinde görevli olanlar,
h) Bankalar başta olmak üzere yurt çapında yaygın hizmet ağı olan kurum, kuruluş ve işletmelerin bilgi işlem merkezlerinin çalışanları (asgari sayıda olmak kaydıyla),
ı) Bitkisel (gül, çay, meyve, hububat, kesme çiçek vb.) ve hayvansal (süt, et, yumurta, balık vb.) ürünlerin üretimi, sulaması, işlenmesi, ilaçlaması, hasatı, pazarlanması ve nakliyesinde çalışanlar,
i) Küçükbaş-büyükbaş hayvanları otlatanlar, arıcılık faaliyetini yürütenler,
j) 30 Nisan tarihinde gönderilen genelge kapsamında oluşturulan Hayvan Besleme Grubu Üyeleri ile sokak hayvanlarını besleyecek olanlar,
k) İkametinin önü ile sınırlı olmak kaydıyla evcil hayvanlarının zorunlu ihtiyacını karşılamak üzere dışarı çıkanlar,
l) Zorunlu sağlık randevusu olanlar (Kızılay’a yapılacak kan ve plazma bağışları dahil),
m) Yurt, pansiyon, şantiye vb. toplu yerlerde kalanların gereksinim duyacağı temel ihtiyaçların karşılanmasında görevli olanlar,
n) İş sağlığı ve güvenliği nedeniyle iş yerlerinden ayrılmaları riskli olan çalışanlar (iş yeri hekimi vb.),
o) Veteriner hekimler,
ö) Servis hizmeti vermek üzere dışarıda olduklarını belgelemek şartı ile teknik servis çalışanları,
p) İşyerlerinin kapalı olduğu saatlerde/günlerde sürekli olarak işyerlerini bekleyenler,
r) Belediyelerin toplu taşıma, temizlik, katı atık, su ve kanalizasyon, ilaçlama, itfaiye ve mezarlık hizmetlerini yürütmek üzere hafta sonu çalışacak personel,
s) Madencilik, inşaat ve diğer büyük yatırım projelerinde kullanılmakta olan patlayıcıların imalat ve lojistiğinde çalışanlar,
ş) Mahkeme kararı çerçevesinde çocukları ile şahsi münasebet tesis edecekler (mahkeme kararını ibraz etmeleri şartı ile),
t) Serbest muhasebeci mali müşavirler, yeminli mali müşavirler ve bu meslek mensupları ile beraber çalışanlar"
Söz konusu tedbirlere ilişkin valiler/kaymakamlar tarafından ilgili mevzuat uyarınca gerekli kararların ivedilikle alınması, uygulamada herhangi bir aksaklığa meydan verilmemesi ve mağduriyete neden olunmaması sağlanacak. Alınan kararlara uymayan vatandaşlara Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nun 282’nci maddesi gereğince idari para cezası verilecek. Aykırılığın durumuna göre Kanun’un ilgili maddeleri gereğince işlem yapılması, konusu suç teşkil eden davranışlara ilişkin Türk Ceza Kanunu’nun 195’inci maddesi kapsamında gerekli adli işlemler başlatılacak.
