Organları İflas Eden Hastaya Aynı Anda Hem Karaciğer Hem Böbrek Nakledildi

Ankara Güven Hastanesi’nde, hem karaciğer hem de böbrekleri iflas etmiş bir hastaya, kadavradan alınan organlar nakledildi. 7 kişilik bir ekip tarafından 8 saat süren bir operasyonla yapılan karaciğer ve böbrek nakli sonrası hasta sağlığına kavuştu.
Özel Güven Hastanesi Organ Nakli Merkezi, birden fazla organı değişmesi gereken hastaya umut oldu. Herşey, Ankara’daki bir devlet hastanesinde hayatını kaybeden bir hastanın organlarının yakınları tarafından bağışlanmasıyla başladı. Bağışlanan karaciğer ve böbreğin, her iki organı da iflas etmiş ve kadavra organ bekleyen bir hastayla uyum gösterdiği tespit edildi. Tetkik ve hazırlıkların ardından, kadavradan alınan karaciğer ve böbrek, 7 kişilik bir ekip tarafından alıcıya nakledildi. Üç transplant cerrahı, iki anestezi uzmanı ve iki hemşireden oluşan nakil ekibi hastanın önce karaciğer, daha sonra da böbrek naklini gerçekleştirdi.
Operasyonla ilgili bilgi veren Özel Güven Hastanesi Organ Nakli Merkezi Sorumlusu Prof. Dr. Sedat Karademir, öncelikle karaciğer naklinin gerçekleştirildiğini, bu işlem sırasında ve sonrasında hastanın kalp ve damar sisteminin düzgün ve etkin çalıştığını bildirdi. Karademir, “Sorunsuz geçen bir karaciğer naklinin sonrasındaki uygun ortamda, hastamızın kasığına yerleştirdiğimiz böbrek de ameliyat masasında idrar üretmeye başladı. Doğrusunu söylemek gerekirse, karaciğer nakli yaparken, transplant cerrahını ve anestezi uzmanını en çok rahatlatan şey, çalışan bir böbreğin varlığıdır. Çünkü, operasyon sırasında hastaya çok yüksek miktarlarda sıvı, ilaç, kan ve kan ürünü damardan verilir ve vücuda giren her bir gram sıvının bir şekilde dışarı çıkması gerekmektedir. Bu işi en sağlıklı olarak böbrekler yapar. Böbrekler, vücudun sıvı fazlası yanında toksik maddeleri de dışarıya atan en etkin organımızdır. Böbreklerin çalışmadığı bir hastada karaciğer nakli sırasında ya da sonrasında verilen sıvılar vücutta birikir, dokular ve hasta şişer, akciğerler su toplar, oksijen alması imkânsız hale gelir. Operasyon sırasında diyaliz yapmak zor bazen de imkânsızdır. Bu durum gerçekten çok sıkıntılı hale gelebilir. O nedenle, bu hastalarda karaciğer nakline ek olarak böbrek naklinin de aynı seansta yapılması başarıyı artıran, hayat kurtaran bir işlemdir. Toplam ameliyat süresini en fazla 2 saat uzatan böbrek nakli, hastaya ve organ nakil ekibine tahmin bile edilemeyecek kadar değerli katkı sağlamaktadır” dedi.
“AYNI KİŞİDEN ALINDIĞINDA KARACİĞER BÖBREĞE ANALIK EDER”
Aynı kişiden alınan karaciğer ve böbreğin birlikte aynı seansta bir alıcıya takılmasının önemli kazanımları olduğunu belirten Prof. Sedat Karademir, "Basit olarak anlatmak gerekirse, karaciğer böbreğe analık eder. Yani, onu dışardan gelen saldılara karşı korur. Burada 'dışarısı' dediğimiz şey, alıcının bağışıklık sistemidir. Kendinden olmayan karaciğer ve böbreği bir yabancı gibi görüp ona saldırmaya programlanmış bu sistemin ortasında karaciğer, büyük cüssesi sayesinde alıcının bağışıklık hücrelerini üzerine çekip, bir nevi hedef şaşırtır ki, bu sayede böbrek fark edilmekten ve reddilmekten korunur" ifadelerini kullandı.
Kadavra organ naklinde uygun bir karaciğer veya böbrek grefti bulmanın kolay olmadığını kaydeden Prof. Karademir, uygun bir karaciğer-böbrek kombinasyonuyla karşılaşmanın ise çok daha zor olduğunu belirtti. Prof. Karademir, "Nakil işleminin başarısı, nakledilen organların yapısına ve nakledildiği yerde gösterdiği uyuma bağlıdır. Organın yapısı ya da kalitesi denilince, beyin ölümü nedeninden tutun da vericinin yaşı, kilosu, tansiyonu, geçmiş ve güncel hastalıkları, enfeksiyonunun olup olmaması ve kullandığı ilaçlar gibi birçok faktör işin içine girer. Daha da ileri gidersek, vericinin hangi ilde, hangi hastanenin yoğun bakımında, hangi şartlarda bakıldığı da önemlidir. Bu hastamız için son bir yıl içinde 2 kadavra organ teklifini reddetmek zorunda kaldık. Nedeni, teklif edilen organlarla, aşırı kırılgan olan hastamızın hayatta kalma şansının çok düşük olduğunu öngörmemizdi. Buradaki mucize, bu vericinin Ankara'da, deneyimli bir merkezde, çok iyi bakılan, yaş ve organ fonksiyonları açısından çok uygun bir kişi olmasıdır. Piyango çıkması gibi bir şey" dedi.
“CANLIDAN NAKİLLERDE ÖNLERDE, KADAVRADAN NAKİLLERDE ARKA SIRALARDAYIZ”
Türkiye olarak canlı donörden organ nakli söz konusu olduğunda dünyada ön sıralarda yer alırken, kadavradan organ naklinde son sıralara indiğimize dikkat çeken Prof. Sedat Karademir, “Bu anlamda, kadavradan kombine karaciğer-böbrek nakli yapabilmemiz, bir ülkede organ dağıtımındaki organizasyonun başarısını göstermesi açısından önemlidir. Sağlık Bakanlığı bünyesindeki Ulusal ve Bölge Koordinasyon Merkezlerindeki bilinç ve yapılanma, halkımızın ve üzülerek söylüyorum hekimlerimizin çok ilerisindedir. Bizim ve hastalarımızın bu dünyada ihtiyacı varken o organları toprağa gömmek, buna karşı da hiçbir sağlık problemi olmayan insanlardan, yani canlı vericilerden organlarının bir tanesini ya da bir parçasını alıp çıkarmayı ve onları riske atmayı kabullenmek ahlaken doğru değildir. Bu, inanıp inanmamakla ilgili birşey değildir, başa gelip gelmemekle ilgili bir şeydir" diye konuştu.
“ORGAN BEKLERKEN KAYBEDİYORUZ"
Ülkemizde kadavra organ bağış oranının düşük, bekleme listeleri ve sürelerinin uzun, beklerken ölenlerin sayısının ise yüksek olduğunu bildiren Prof. Sedat Karademir, “Bu nedenle, bu tür kombine organ nakli bekleyen alıcıların sorununu çözmek için aynı canlı vericiden hem karaciğerin bir parçasını hem de bir böbreği aldığımız durumlar da olmuştur. Bu işlemi ayrı kişilerden farklı organlar alarak da yapabiliyoruz. Örneğin, bir canlı vericiden karaciğerinin sağ parçasını alırken diğer bir canlı vericiden de sol böbreği alıp aynı kişiye (alıcıya) aynı seansta nakledebiliriz. Ancak, bunlar daha önce de söylediğim gibi sınırların ve vicdanların zorlandığı zamanlardır" ifadelerini kullandı.