Sağlığı Geliştirme ve Sigara İle Mücadele Derneği tarafından hazırlanan ve yeni yayın hayatına başlayacak olan ‘Sağlık İçin Sigara Alarmı’ dergisinin lansmanı, Ankara’da bir otelde gerçekleştirildi.
Lansmanda, tütün kullanımı, dünyada tütün kullanımından dolayı hayatını kaybeden sayısı, tütün kullanımının nasıl önlenebileceği ve tütün kullanımının ekonomik tehditleri konularına dikkat çekildi.
Lansmana Eski Sağlık Bakanı Recep Akdağ’ın yanı sıra Sağlığı Geliştirme ve Sigara İle Mücadele Derneği Başkanı Prof. Dr. Yasemin Açık, Halk Sağlığı Profesörü Prof. Dr. Nazmi Bilir, Cumhurbaşkanlığı Sağlık Politikaları Kurulu Üyesi Prof. Dr. Cevdet Erdöl ile alanında uzman isimler katıldı.
"Evlerde sigara içmemenin yaygınlaşmaya başlamış olmasında en önemli etken çocuklardı"
Sigaranın bireye ve topluma verdiği zararların artırılmasına yönelik organize edilen farkındalık toplantılarının çocuklarla ve gençlerle yapılması gerektiğine de vurgu yapan Eski Sağlık Bakanı Recep Akdağ, "Evlerde sigara içme yasağı olmadığı halde toplumsal bir norm olarak evlerde de sigara içmemenin yaygınlaşmaya başlamış olmasında en önemli etken çocuklardı. Dumansız Hava Sahası kampanyasından sonra çocuklar evlerinde müthiş bir şekilde bu kampanyanın politik destekçileri haline geldiler. Babalarına, annelerine sigara içirmediler. Babam maalesef sigara kullanırdı, benim küçük kardeşim, sigara paketlerini her bulduğu yerde götürüp çöpe atıyordu. Dolayısıyla çocukları ve gençleri bu işin içine katmak çok önemli" dedi.
"Koruyucu tedbirlerle ilgili çalışmaları yaparken harcayacağımız paranın 100 mislini harcayacağız ama yetmeyecek"
Tütün kullanımının azaltılması, obezitenin önlenmesi ve hareketli bir yaşamın toplumda bir norm haline getirilmesinin çok önemli 3 konu başlığı olarak öne çıktığını söyleyen Akdağ, "Bu üçünü yapamazsak bir sağlık geleceğimiz yok. Sadece hastalık yükünün artmasından da bahsetmiyorum, bunun bir de finansal karşılığı var. Bu 3 durumun oluşturduğu hastalıkların teker teker tedavileri bulunuyor. Büyük moleküllü ilaçlar ve yenilikçi ilaçlar inanılmaz pahalı. Koruyucu tedbirlerle ilgili çalışmaları yaparken harcayacağımız paranın 100 mislini harcayacağız ama yine yetmeyecek, önümüzde böyle bir gelecek var" şeklinde konuştu.
"Sigaranın sağlığa zararlarına ilişkin tüm yayınları içeren bir dergi çıkaralım istedik"
Sağlık İçin Sigara Alarmı Dergisi’nin yayın hayatına ilk olarak 1994 yılında başladığını kaydeden Sağlığı Geliştirme ve Sigara İle Mücadele Derneği Başkanı Prof. Dr. Yasemin Açık, "Derneğimiz 1993’te Elazığ Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı bünyesinde kuruldu. Ben, fakülteden hocalarım ve bir grup arkadaşımla birlikte kurduk. Aslında derneği kurarken ülkede bir ihtiyaç vardı çünkü ilk tütün kontrol yasası, dönemin cumhurbaşkanı tarafından 1991 yılında veto edilmişti. Biz de örgütlü bir yapıya kavuşarak sesimizi ülke genelinde daha güçlü duyurmamız gerektiğini ve bu alanda çalışan bilim insanlarını bir araya getirerek güç birliği oluşturmamızın zorunlu olduğunu anladık. Bir taraftan derneğimizi kurmaya çalışırken diğer taraftan dünya genelinde ve ülkemizde bilim insanlarının yapmış olduğu sigaranın zararlarını anlatan araştırmaları, derlemeleri, haberleri hızla duyurmak ve kamuoyu oluşturmak için Sigara Alarmı Dergimizi, üyesi olduğumuz Halk Sağlığı Kurumu Derneği adı altında çıkarmaya ve ülke geneline dağıtıma başladık" ifadelerini kullandı.
"Sigara içme oranları maalesef yine artmaya başladı"
Türkiye’de sigara içme oranlarının azalmasıyla beraber derginin uzun bir aradan sonra yayın hayatına ara verdiğini söyleyen Açık, "Sigara içme ve pasif etkilenim oranları maalesef yine artmaya başladı. Yasanın yeterince uygulanmaması gibi durumları da göz önünde bulundurarak derginin yeniden yayın hayatına başlamasına karar verdik. Bugün de ilk sayımızın lansmanını yaptık. Bizim için çok mutluluk ve gurur verici bir gün" açıklamasında bulundu.
"Türkiye en yüksek sigara kullanımı olan ülkelerden bir tanesi"
Türkiye’de her 3 kişiden birinin sigara içtiğini vurgulayan Halk Sağlığı Profesörü Prof. Dr. Nazmi Bilir, "Türkiye’de her 3 kişiden 1 tanesi sigara içiyor hatta yüzde 35 oranlarına gelmiş durumda. Bu dünyanın en yüksek değerlerinden birisi. Bizden daha fazla sigara içen ülkeler var ama dünyayı saydığımız zaman Türkiye’de en yüksek sigara kullanımı olan ülkelerden bir tanesi. Bu çok zararlı bir durum. Bu gerçekten bir tehdittir. Hem sağlık, hem ekonomik hem de kalkınmayı engelleme bakımından bir tehdittir. Dolayısıyla bu tehditle mücadele etmemiz lazım. Tehdit, Türkiye’ye özgü bir tehdit değil, global bir tehdit. Bütün ülkeler de sigara içiliyor" dedi.
Bilir, başta akciğer, gırtlak olmak üzere 15 adet kanserin oluşumunda sigaranın başlıca etken olduğunu ifade ederek, sigara içen her 2 insandan 1 tanesinin sigaranın yol açtığı bir hastalık nedeniyle hayatını kaybettiğini belirtti.
"12 milyon kişi sigaraya bağlı hastalıktan dolayı hayatını kaybedecek"
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Toker Ergüder ise Türkiye’de on iki milyona yakın kişinin sigara kaynaklı bir hastalıktan dolayı hayatını kaybedeceğinin altını çizerek, "Bu on iki milyon kişi sigaraya bağlı hastalıktan dolayı hayatlarını kaybederken New York borsasında hissedarları olan sigara şirketleri bu insanların ölümlerinden milyonlarca dolar parayı kazanacaklar. Ölen biz olacağız, kazanan yabancı sigara şirketleri olacak. Umarım yeni dergimizle ve yeni bir akımlar beraber sayın Bakanımızın ve milletvekillerimizin desteğiyle bu trendi yeniden eskiye döndürüp, eski başarı hikayemizi tekrar sağlarız" diye konuştu.
"‘Türk gibi sigara içer’ cümlesi ‘Türk gibi sigara bırakır’ oldu ama 2012’den sonra bir şeyleri kaybettik"
Cumhurbaşkanlığı Sağlık Politikaları Kurulu Üyesi Prof. Dr. Cevdet Erdöl, 2008 yılında Resmi Gazete’de yayımlanan 4207 Sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü kanuna değinerek, "2008-2012 arası büyük bir ivme kazandık, başarılar elde ettik. Dünya bizi alkışladı. ‘Türk gibi sigara içer’ cümlesi ‘Türk gibi sigara bırakır’ oldu ama 2012’den sonra bir şeyleri kaybettik. Maalesef dumansız havamızı kaybettik. Bir insan bir ağaç diker, o ağacın meyveleri varken kurutulur. Çok üzüldük, üzülmeye devam ediyoruz ama ümitsiz değiliz. O zaman ki başladığımızdan en azından daha iyi noktadayız. Sağlığımızı kaybettik, paramızı kaybettik ve kaybetmeye de devam ediyoruz. 2008’de kanun çıktıktan bir yıl sonra İstanbul’un 10 büyük eğitim ve araştırma hastanesinde yapılan çalışmalar; astım, kalp hastaları ile çocuk astım krizlerinin acil servislere müracaatlarında yüzde 23 ila 32 orasında azalma olduğunu gösterdi" dedi.
Muhammed Musab Gümüşer - Gürkan Sayın
