Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, "2025 yılı Ocak-Eylül döneminde ülkemize gelen toplam ziyaretçi sayısı 50 milyon kişi olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemdeki turizm gelirimiz ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 5,7 oranında artarak, 50 milyar dolara yükselmiştir" dedi.
2026 Merkezi Yönetim Bütçe ve 2024 Kesin Hesap Kanun Teklifi görüşmelerinin devam ettiği TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Kültür ve Turizm Bakanlığı ve bağlı kuruluşların bütçeleri görüşüldü. Komisyonda konuşan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, sözlerine Gürcistan-Azerbaycan sınırında askeri uçağın düşmesi sonucu şehit olan 20 kahraman askere Allah’tan rahmet dileyerek başladı. Türkiye’nin dünya çapında bir turizm markası olduğunu söyleyen Ersoy, "2025 yılı Ocak-Eylül döneminde ülkemize gelen toplam ziyaretçi sayısı 50 milyon kişi olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemdeki turizm gelirimiz ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 5,7 oranında artarak, 50 milyar dolara yükselmiştir. Bu tüm zamanların 9 aylık gelir rekoru anlamına gelmektedir. 2017’de dünyada en çok turist çeken ülkeler arasında 8’inci iken, 2024’te 4’üncü sıraya yerleştik. Turizm gelirlerimizde de büyük bir sıçrama yaşandı. 2017’de 15’inci sırada olan ülkemiz, 2024’te 7’nciliğe yükseldi. Bu ivme, yılsonunda ulaşmayı hedeflediğimiz 64 milyar dolarlık gelir hedefine adım adım yaklaştığımızı göstermektedir" dedi.
Bakan Ersoy, YouTube kanalının 5,28 milyon abone sayısıyla rakip ülke hesapları arasında birinci sıradaki yerini koruduğunu kaydederek, "TikTok’ta 4,8 milyon takipçi ile ülke hesapları arasında birinci sırada yer alırken, Instagram’da 3,8 milyon takipçi ile ikinci sırada yer almaktayız. Go Türkiye platformu, dünyanın bu alandaki lider tanıtım portalıdır. Platformun İstanbul ve Antalya temalı iki mini dizisi toplamda 2,4 milyar görüntülenme sayısı ile Türkiye’nin marka değerini daha yukarı taşıyarak ülke tanıtımında başka bir aşamaya geçmenin de kapısını araladı. Son yıllarda büyük sıçrama kaydettiğimiz alanlardan biri de arkeolojik keşiflerimizin global çapta tanıtımıdır. Roman’ın kalbi Kolezyum’da düzenlediğimiz Göbeklitepe sergimizi 6 milyon kişi ziyaret etti. Bu etkinliklerimizi farklı ülkelere taşıyarak tanıtım çalışmalarımızı sürdüreceğiz" ifadelerini kullandı.
"Ülkemiz Mavi Bayraklı plaj sayısında da dünya üçüncüsü konumundadır"
Turizm alanında ücretsiz halk plajı projeleriyle vatandaşların yüksek kalitede hizmet almasını sağlayan nitelikli plajlar yapıldığını söyleyen Ersoy, "2019 yılında başlayan proje ile bugün itibarıyla 19 ayrı noktada halk plajlarımız hizmet vermektedir. Önümüzdeki yıl içinde 7 adet yeni ücretsiz girişli halk plajının yapılması planlanmaktadır. Ülkemiz Mavi Bayraklı plaj sayısında da dünya üçüncüsü konumundadır" şeklinde konuştu.
"2025 yılında 65 ilde 255 kazı alanına ulaştık"
Arkeolojik kazılar hakkında bilgi veren Bakan Ersoy, "2025 yılı sonunda yürütülen tüm kazı ve araştırma çalışmalarının sayısı yıllık 780’e ulaşmış olacak. Kültürel mirasımıza verdiğimiz önem ve sorumluluk bilinci ile özverili çalışmalar neticesinde ülkemizdeki tescilli taşınmaz kültür varlıklarının sayısı 129 bin 506’ya, sit alanlarının sayısı ise 27 bin 462’ye yükselmiş bulunmaktadır. 2025 yılında 65 ilde 255 kazı alanına ulaştık. Yabancı heyetlerce yürütülen 29 kazımızı da 12 aylık kazı programına dahil ederek, her birine Türk koordinatör kazı başkanı atadık. Geleceğe Miras Projesi kapsamında Anadolu’nun dört bir yanındaki 17 antik kentimizde ziyaretçi karşılama merkezi ve çevre düzenleme projelerini tamamladık. 8 noktada çevre düzenleme uygulamalarını bitirdik. Ayrıca Bitlis’te, tarihimizin dönüm noktasında dünyanın en büyük Türk İslam mezarlığı olma özelliği taşıyan Ahlat Selçuklu Meydan Mezarlığı ziyaretçi karşılama merkezinin Sayın Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle 25 Ağustos tarihinde açılışını gerçekleştirdik" diye konuştu.
"Kemer Datça’da Osmanlı donanmasından bir gemiden elde edilen bulgular, şimdiden dönemine ait önemli verileri bize sundu"
Su altında da kazı çalışmalarının devam ettiğini belirten Ersoy, "Sadece karada değil su altında da çalışmalarımız sürüyor. Kemer Datça’da ise Osmanlı donanmasından bir gemide kazı çalışmaları yapıyoruz. Bu gemiden elde edilen bulgular, şimdiden dönemine ait önemli verileri bize sundu. Tüm bu işler için 2025 yılında 3,5 milyar TL kaynak ayırdık. Proje kapsamında ilk 10 aylık süreçte bin 200’den fazla uzman, 3 binden fazla çalışanın istihdam edilmesi; 15 binden fazla envanterlik buluntunun gün yüzüne çıkarılması ve bu buluntuların bilimsel yayınlar aracılığıyla arkeoloji dünyasına kazandırılacak olması da nitelik olarak en üst seviyeye çıktığımızın göstergeleridir. 6 Ağustos 2025 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle Millet Kütüphanesi’nde açılan ’Bir Vizyonun Doğuşu: Geleceğe Miras Projesi-Arkeolojinin Altın Çağı’ adlı sergide 52’si ise yasa dışı yollarla ülkemizden çıkarılıp, daha sonra Türkiye’ye kazandırılan eserlerden oluşmak üzere 37 ilden toplam 570 eser ziyaretçilerin beğenisine sunuldu. Ülkemizin kültür varlığı kaçakçılığıyla mücadelesindeki kararlılığını tüm dünyaya göstererek, kararlı ve titiz çalışmalar sonucunda iadesi sağlanan Boubon Antik Kenti kökenli bronz Marcus Aurelius heykeli öne çıkan eserler arasındadır. 2024 yılında hayata geçirilen ’Türk İslam Dönemi Mezar Taşları ve Kitabeler Ulusal Envanter Projesi’ kapsamında İstanbul, Tokat, Diyarbakır ve Denizli illerinde belirlenen mezarlık alanlarında belgeleme çalışmaları 2025 yılında tamamlanmıştır. 2026 yılında da saha çalışmalarına ülke çapında devam edilmesi öngörülmektedir" ifadelerini kullandı.
"Tarihinde ilk kez Ayasofya-i Kebir Camii Bütüncül Projesi tamamlanmış, muhtemel risklere karşı Ayasofya’nın koruma çalışmaları devam etmektedir"
UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne kaydeden varlık sayısının 22 olduğunu ifade eden Ersoy, "2020 yılında UNESCO Geçici Listesi’ne kaydedilen ‘Zerzevan Kalesi ve Mithraeum’un adaylık dosyası, 2026 yılında değerlendirilmek üzere Dünya Miras Merkezi’ne sunulmuştur. Bunun yanı sıra Bakanlığımız ve UNESCO Türkiye Milli Komisyonu iş birliğiyle yürütülen çalışmalar neticesinde ’Ankara: Modern Bir Cumhuriyet Başkentinin Planlanması ve İnşası’, UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’ne eklenerek, listede yer alan varlık sayımız da 79’a yükselmiştir. Kültür varlıklarımızla ilgili çalışmalarımıza değinmişken ecdat yadigarı vakıf eserlerimizle ilgili çalışmalarımızdan da bahsetmek istiyorum. 2025 yılının ilk dokuz ayında 101 adet eserin onarım ve restorasyonu tamamlanırken, yıl sonuna kadar bu sayıyı 121’e çıkarmayı planlamaktayız. Son iki yılda yurt içinde İstanbul Fatih Beyazıt Camii, İstanbul Fatih Süleymaniye Külliyesi Darüşşifası ve Sıra Odalar başta olmak üzere 166 vakıf kültür varlığının onarım-restorasyonları tamamlanmıştır. 2025 yılı içerisinde tarihinde ilk kez Ayasofya-i Kebir Camii Bütüncül Projesi tamamlanmış, muhtemel risklere karşı Ayasofya’nın koruma çalışmaları devam etmektedir" şeklinde konuştu.
"1 Haziran-1 Ekim tarihleri arasında 27 müze ve ören yerinde gece ziyaret imkânı sunuldu"
‘Gece Müzeciliği’ uygulaması ile artık Anadolu’nun kadim hazinelerinin güneş battıktan sonra da medeniyet ışığıyla aydınlandığına işaret eden Ersoy, "Özenle tasarlanmış aydınlatma sistemlerimizle ışıklandırılan antik kentlerimiz ve müzelerimiz, misafirlerine gündüzden çok daha büyülü ve unutulmaz bir deneyim sunuyor. 2025 yaz döneminde, 1 Haziran-1 Ekim tarihleri arasında 27 müze ve ören yerinde gece ziyaret imkânı sunuldu. 2024 yılında başlattığımız uygulama kapsamında içinde bulunduğumuz yıl, 550 binden fazla ziyaretçi bu eşsiz deneyimden faydalandı. 2025 yılında 22 adeti proje yapımı ile 59 adeti de yeni müze binası çalışması olmak üzere 81 işi tamamladık. 105 adeti proje ve 93 adeti bakım, onarım ve restorasyon olmak üzere başlattığımız toplam 198 adet iş ise halen devam etmektedir. Tüm bu işler için de yaklaşık 6 milyar TL ödenek kullandık" diye konuştu.
"Deprem bölgesindeki özel mülkiyette bulunan tescilli taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına yönelik yardım çalışmaları için 2025 yılında 1,5 milyar TL ödenek ayırdık"
Ersoy şöyle konuştu:
"Hatay’da eski Meclis binası ve Gastronomi binalarında restorasyon çalışmaları, Kurtuluş Caddesi’nin tarihi dokusunu ayağa kaldırmak amacıyla başlatılan kentsel tasarım uygulamalarının 1. ve 2 Etap çalışmaları devam etmektedir. Aslına uygun olarak yeniden inşa edilen tarihi Meclis binasının önümüzdeki dönemde Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğümüze bağlı yerleşik bir sahne olarak hizmet vereceği bilgisini de sizlerle paylaşmak isterim. Bakanlığımızca özel mülkiyetteki kültür varlıklarının korunması noktasında Mayıs 2023’de yapılan yönetmelik değişikliği ile afet bölgesinde proje yardımı üst limitini 5 kat, uygulama yardımı üst limitini ise 10 kat arttırarak, deprem bölgesindeki özel mülkiyette bulunan tescilli taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına yönelik yardım çalışmaları için 2025 yılında 1,5 milyar TL ödenek ayırdık. 2026 yılında da 1,5 milyar TL ödenek ayırmayı planlıyoruz. Müze ve kültür merkezine dönüştürülmek üzere restorasyon çalışmalarına başladığımız Diyarbakır E Tipi Kapalı Cezaevi’ni müze, tiyatro salonu, konferans salonu, atölyeler, kütüphane ve açık hava etkinlik alanlarını içeren bir kompleks olarak 2026 yılı içerisinde vatandaşlarımızın ziyaretine açacağız. Yenilenmesinin ardından bulunduğu bölgede bir odak noktası haline gelecek olan Antalya Müzesi’ni çok daha fazla eserimizin sergilenmesine imkan verecek çağdaş müzecilik anlayışı ile 2026 yılında halkımızla buluşturacağız. Çağdaş müzecilik sembolü haline gelecek yeni Antalya Müzesi’nde kapalı alan 9 bin 500 metrekareden tam 19 bin 500 metrekareye çıkacak. Mevcut alan böylece neredeyse ikiye katlanacak. Açık alan da modern müzecilik anlayışı ile 22 bin 677 metrekare ile güncellenecek. Yeni müzenin sergi alanlarında yaklaşık yüzde 164’lük bir artış olacak. Mevcut 4 bin 172 metrekarelik sergi alanı, 11 bin metrekareye yükselecek. Böylelikle depoda sergilenmeyi bekleyen eserlerin büyük bölümü ziyaretçilerini ağırlamaya başlayacak."
"UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri’ne kayıtlı 31 yaşayan kültür değeriyle Türkiye, Sözleşme’ye taraf olan devletler arasında listelere en çok unsur kaydettiren ikinci ülkedir"
Ersoy, müze ve ören yerleri hakkında bilgi vererek, "2025 yılı itibarıyla 217 müze, 146 düzenlenmiş ören yeri ile hizmet vermekteyiz. Bunların yanı sıra bugün sayısı 448’e ulaşan Bakanlığımız denetiminde faaliyet gösteren özel müze bulunmaktadır. Bu özel müzelerde toplamda 285 bin 348 kayıtlı eser yer almaktadır. 2025 yılı Ekim ayı sonu itibarı ile Bakanlığımıza bağlı müze ve ören yerlerini yaklaşık 29 milyon 700 bin kişi ziyaret etmiştir. Kültür yolu festivallerimizin ilk günden beri vizyonu ‘Kültür ve sanatla bütünleşmiş bir turizm’dir. Bu vizyonla ortaya konan kültür politikalarının bir sonucu olan Türkiye Kültür Yolu Festivali, kapsadığı alan ve katılımcı sayısı ile bugün dünyanın en büyük festivalidir. 2021 yılında 2 binden fazla sanatçının katılımıyla başlayan Türkiye Kültür Yolu Festivali’ne her yıl ülkemizden ve dünyadan farklı sanatçılar ve sanat kurumları dâhil edilmiştir. Bu yıl Manisa, Kayseri, Mardin ve Malatya ile Türkiye Kültür Yolu Festivali rotasında yer alan şehir sayısı 20’ye çıkmıştır. Ulusal düzeyde Somut Olmayan Kültürel Miras Türkiye Ulusal Envanteri’ne 352 yaşayan kültür değerimiz kaydedilmiştir. Uluslararası düzeyde ise UNESCO 2003 Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi’nin belirlediği en önemli koruma araçları olarak öne çıkan UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri’ne kayıtlı 31 yaşayan kültür değeriyle Türkiye, Sözleşme’ye taraf olan devletler arasında listelere en çok unsur kaydettiren ikinci ülkedir. 2025 yılı sonunda bir kültürel değerimizin daha listelere kaydedilmesiyle birlikte kayıtlı unsur sayımızın 32’ye çıkması beklenmektedir" şeklinde konuştu.
