KÜLTÜR SANAT - 01 Ağustos 2025 Cuma 09:58

İlk planlı şehir Priene, UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girmeyi bekliyor

A
A
A
İlk planlı şehir Priene, UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girmeyi bekliyor

Milattan Önce 4. yüzyılda kurulduğu ve ilk planlı şehir olarak bilinen, ayrıca Anadolu’nun Pompeisi olarak nitelendirilen Priene Antik Kenti, 2 metre kalınlığındaki taş duvarları ve savunma stratejileriyle dikkat çekerken, kentin UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınması için bölgede çalışmalar devam ediyor.



Geçmişinde birçok medeniyete ev sahipliği yapan Aydın’ın Söke ilçesinde bulunan ve ilk planlı şehir olma özelliği taşıyan Priene Antik Kenti, savunma stratejisiyle de dikkat çekiyor. 2018 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’ne dahil olmasının ardından tanınırlığını arttıran Priene Antik Kenti’ne ilgi her geçen gün artarken, antik kentin kalıcı olarak UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınması için bölgede çalışmalar aralıksız sürüyor. Bu kapsamda bölgeye giden Aydın İl Kültür ve Turizm Müdürü Ahmet Demir, kazı ekibinden çalışmalar hakkında bilgi alarak incelemelerde bulundu. Antik kentin Dünya Mirası Listesi’ne girmesi için çalışmaların aralıksız sürdüğünü ifade eden Demir; "Priene Ören Yeri’nin UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınmasına yönelik çalışmalara ilişkin değerlendirme ve istişarelerde bulunduk" dedi. Yaklaşık 40 hektarlık bir alanda bulunan antik kent, araziye uyumlu yapılaşması ve 2 metre kalınlığındaki taş duvarları ile savunma açısında da stratejik bir öneme sahip olurken, aynı zamanda kayaları oyup oluşturulan doğal merdivenler de günümüzde yürüyüş meraklıların "Z-Yolu" olarak kullanılıyor.



Pompei Antik Kenti ile benzerlik taşıyor


Söke ilçe merkezine 15 kilometre mesafede Güllübahçe Mahallesi’nde bulunan Priene Antik Kenti’nin, M.Ö. 4’üncü yüzyılda kurulduğu, kendine özgü kent planı ile ilk planlı şehir sisteminin öncüsü olarak kabul edildiği biliniyor. Athena Tapınağı, Tiyatrosu, Demeter Tapınağı, Zeus Tapınağı, Gymnasion, Mısır Tapınağı, Kilisesi ve konut alanlarıyla dikkati çeken antik kent, ayrıca İtalya’da bulunan Pompei Antik Kenti’ne olan benzerliğiyle de dikkat çekiyor.



Modern şehrin ilk örneklerini barındırıyor


Doğa ve tarihin iç içe olduğu Priene Antik Kenti, günümüz modern şehir planının da öncülüğünü yapıyor. Şehrin üzerine kurulduğu dik yamaç güneye bakarken, şehrin akropolisi 230 metre yukarıda bulunuyor. Şehir güvenlik kuleleri olan 2 metre kalınlığında taş duvar ile çevrilirken, şehre giriş, üç ana kapıdan yapılıyor. Şehrin 7 metre genişliğinde doğu-batı doğrultusunda altı ana yolu ve bunları dik kesen genişliği 3,5 metre olan 15 tali yolu bulunuyor. Şehirdeki tüm kavşaklar arasındaki mesafenin aynı olması, modern şehrin ilk örneklerine emsal teşkil ediyor. Ayrıca yapılan çalışmalarda şehirde temiz su ve kanalizasyon yapıları açıkça görülebiliyor.



İlk planlı şehir Priene, UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girmeyi bekliyor

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Ankara Bakan Tunç’tan DEM Parti ziyaretine ilişkin açıklama Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, DEM Parti İmralı Heyeti üyelerinin gerçekleştirdiği ziyarete ilişkin, "Ülkemizin ve milletimizin geleceği için büyük bir öneme sahip olan ‘Terörsüz Türkiye’ sürecine ilişkin geniş kapsamlı değerlendirmelerde bulunduk" dedi. DEM Parti İmralı Heyeti üyeleri Van Milletvekili Pervin Buldan, Şanlıurfa Milletvekili Mithat Sancar ve avukat Faik Özgür Erol, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’u ziyaret etti. "‘Terörsüz Türkiye’ sürecine ilişkin geniş kapsamlı değerlendirmelerde bulunduk" Bakan Tunç, ziyaretin ardından sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, görüşmede kapsamlı değerlendirmelerde bulunduklarını aktararak, "Ülkemizin ve milletimizin geleceği için büyük bir öneme sahip olan ‘Terörsüz Türkiye’ sürecine ilişkin geniş kapsamlı değerlendirmelerde bulunduk. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın güçlü liderliğinde Devletimizin ilgili kurumları tarafından büyük bir koordinasyon içerisinde yürütülen çalışmalar ile TBMM Millî Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nun ortaya koyacağı yol haritası kapsamında atılacak adımları konuştuk" ifadelerini kullandı. "Türkiye Yüzyılını terör olmadan daha güçlü bir şekilde inşa edeceğiz" Huzurlu ve güvenli bir geleceğe kavuşmanın herkesin arzusu olduğunu belirten Tunç, "Millet olarak hepimize büyük acılar yaşatan, ülkemizin kalkınmasının ve daha da güçlenmesinin önündeki en büyük engellerden biri olan terörün tamamen sona ermesi; gençlerimizin, çocuklarımızın, milletimizin daha huzurlu ve güvenli bir geleceğe kavuşması hepimizin ortak arzusudur. Aziz şehitlerimizin ve gazilerimizin emanetine daima sahip çıkacak, süreci hassasiyetle yürütmeye devam edeceğiz. Ülkemizi geleceğe emin adımlarla taşıyacak, Türkiye Yüzyılını terör olmadan daha güçlü bir şekilde inşa edeceğiz" açıklamasında bulundu.
Samsun Düşük puan, yüksek risk: Kuryeler hız yapmak zorunda kalıyor, kazalar artıyor Türkiye’de yemek ve paket teslimat sektöründe faaliyet gösteren dijital platformlarda uygulanan puanlama ve teslimat süreleri kuryelerin kazalara daha fazla maruz kalmasına neden oluyor. Platformlar, kuryelerin performansını değerlendirmek için "puan ve slot sistemi" kullanıyor. Düşük puan alan kuryeler, görünürlüklerini kaybediyor ve daha az sipariş alıyor. Bu da kuryelerin hız yapmasına yol açıyor. Sektör uzmanları ve kuryeler, firmaların reklamlarında hız ve hızlı teslimat vaat etmesinin, kuryeler üzerinde ek baskı oluşturduğunu belirtiyor. Müşteriler paketlerini kısa sürede almayı beklerken, algoritmalar kuryelerin her siparişi belirli bir sürede teslim etmesini şart koşuyor. Bu durum, özellikle yoğun saatlerde trafik ve yaya güvenliği açısından ciddi riskler oluşturuyor. "Hız reklamları ve puanlama sistemi kazaya yol açıyor" Samsun’da kurye Cem Burak Karagülle, "Sipariş verildiğinde sizle kurye arasındaki iletişimi sağlayan bu platformlara dijital platformlar deniliyor. Bu platformların bir algoritması var. Algoritma baskısı adı altında bir süreç yaşanıyor. Bu reklamlar kuryeleri hıza teşvik ediyor. Müşteri, 30-40 dakika içinde paketinin geleceğini zannediyor. Örneğin bir AVM’den sipariş verdiniz. Uygun kuryeye bu sipariş atanıyor. Sipariş hazırlanması ve kuryenin teslim alması gibi süreçlerden sonra kuryeye teslimat için yaklaşık 10 dakika kalıyor. Bu da algoritma baskısına sebep oluyor. Firmalar hız reklamı yapıyor. Aslında hız reklamı yapmaları, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yasaklandı. Hâlâ müşteriler bunu görüyor ve 30-40 dakikada elimde olacak diye sipariş veriyor. Müşteriler kuryelere puan veriyor. Algoritma, kuryenin bir noktadan diğerine kaç dakikada gittiğini bildiği için daha uzun sürede giden, kurallara uyan kuryeyi sistemin dışında bırakıyor. Dolayısıyla denetleme kurulunun bunları denetlemesi gerekiyor" dedi. "Teslimat süresi ve puanlama sistemiyle kurye arkadaşlarımız zor şartlarda çalışıyor" Kurye Cemal Uz ise, "Bu aralar motosiklet kazaları çoğalmaya başladı. Öncelikle motokurye arkadaşlarımız ne kadar dikkatli olursa olsun bazı firmalar, ‘şu paketi şu kadar dakikada götürmen lazım’ diyor. Götürürsen, bu kadar bonus kazanırsın. Kurye arkadaşlar da ister istemez yaya ihlali ve kırmızı ışıkta geçme gibi sorunlarla karşı karşıya kalıyor. Bunlar sonucunda kurye arkadaşlarımız ölümlü veya yaralanmalı kazalara karışıyor. Bakanlık hızlı teslimat süresini kaldırdı; ancak 15-20 dakikalık teslimat süresi ve puanlama sistemiyle kurye arkadaşlarımız zor şartlarda çalışıyor" diye konuştu. "Geç götürüldüğünde slot açılmıyor" Kurye Şenol Bilgin de, "Popüler yemek sipariş platformlarında her siparişin altında süre yazıyor. Bu süre Bakanlık tarafından kaldırıldı. Herhangi bir kurye, baskı altında olmadan paketini teslim etmesi gerekirken firmaların yaptıkları reklamlardan dolayı kuryeler canlarını tehlikeye atıyor. A noktasından B noktasına 15-20 dakikada gitmesi gereken bir kurye, firmaların paket bonusları nedeniyle 5-10 dakikada gitmeye çalışıyor. Geç götürüldüğünde slot açılmıyor. Slot en alta düşüyor ve görünmez hâle geldiği için kazanç düşüyor" ifadelerini kullandı.
Aydın Aydın Büyükşehir Belediyesi Efeler’de çalışmalarını sürdürüyor Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu’nun kent genelinde yürüttüğü çevre bakım ve düzenleme çalışmaları, 17 ilçenin tamamında hız kesmeden devam ediyor. Büyükşehir Belediyesi ekiplerinin yoğun çalışmaları vatandaşlar tarafından da memnuniyetle karşılanıyor. Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı ekipleri tarafından Efeler ilçesinde kapsamlı çevre bakım çalışmaları gerçekleştirildi. İlçe genelindeki cadde ve bulvarlarda temizlik ve çevre düzenleme çalışmaları yapılırken, yaya kaldırımları ile üst geçitler de titizlikle temizlendi. Çalışmalar kapsamında Park ve Bahçeler Dairesi Başkanlığı ekipleri de ana arterlerde peyzaj düzenlemeleri gerçekleştirdi. Ağaç budama, trimör, bakım ve temizlik çalışmaları eş zamanlı olarak yürütülürken, cadde ve bulvarlar Büyükşehir Belediyesi fidanlıklarında yetiştirilen mevsimlik çiçeklerle süslendi. Efeler’in farklı noktalarında eş zamanlı olarak sürdürülen çalışmalardan duydukları memnuniyeti dile getiren vatandaşlar, Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu’na teşekkür etti. Çalışmaların tüm ilçelerde devam edeceğini belirten Başkan Çerçioğlu, "Mesai mefhumu gözetmeksizin sürdürdüğümüz hizmetlerimizi vatandaşlarımız ile buluşturmaya devam ediyoruz. 17 ilçemizin tamamında çalışmalarımızı sürdüreceğiz" ifadelerini kullandı.