Balıkesir’in meşhur kaymağının elde edildiği mandaların doğal ortamında beslenmesi ve dere içinde geçirdiği keyifli dakikalar, belgesellerin çekildiği Tanzanya’nın Serengeti Milli Parkı’nı andırdı. Manda sürülerinin suya yolculuğu bufalo sürülerini aratmadı.
Balıkesir genelinde bulunan 5 bine yakın mandadan elde edilen kaymak Türkiye’nin bir çok şehrine satılıyor. Balıkesir’in Altıeylül, Karesi ve Gönen ilçe kırsalında çayırlarda otlayan mandalardan elde edilen yağlı süt ile yapılan kaymak gıda sektörünün vazgeçilmezleri arasında. Balıkesir’in Altıeylül ilçesine bağlı Yakupköy’de bir çok aile geçimini mandacılıktan sağlıyor. Sabah saatlerinde mandalar çobana emanet edilirken, merada otlayan mandalar ilkbaharın gelmesi ile taze otlarla besleniyor. Meralık alanda geniş araziye yayılan mandaların beslenmesi uzaktan bakıldığında belgesellere konu olan bufalo sürülerini andırıyor.
Kaymağın sırrı bitki örtüsünde
Mandaların sabah saatlerinden itibaren meraya yayıldığını söyleyen çiftçi Ali Çırpıcı, mandaların öğle saatlerine kadar taze otlarla beslendiğini, daha sonra ise gerek su ihtiyacı, gerekse serinlemek için dereye girerek yüzdüğünü söyledi. Mandaları ’doğal yüzücü’ olarak adlandıran Çırpıcı, mandaların ter bezi olmadığından dolayı serinlemek ihtiyacı duyduğunu kaydetti.
Çay Deresi’nin geçtiği kırsal alana adeta akın eden mandalar, kendilerini serin sulara bırakarak zamanlarının bir kısmını ise buz gibi soğuk suda geçirdi. Sudan çıkan mandalar bir yandan otlamaya devam ederken, diğer yandan da ahırın yolunu tuttu.
Sütün kaymak yolculuğu
Ahırda mandalardan elde edilen sütün kaymağa dönüşmesi için bir kaç aşamadan geçmesi gerekiyor. Yakupköy’de elde edilen manda sütünü işleyen Zehra Çırpıcı, "2 buçuk kilogram su ile 7 buçuk kilogram sütü karıştırıyor ve kaynamaya bırakıyoruz. Süt kabarıp kaynadıktan sonra ocaktan alıyoruz. Soğumaya bırakırken üstünü sepet ile örtüyoruz. Buharın sütü etkilemesi için üzeri örtülüyor" dedi.
Kaymağın oluşumu hakkında bilgi veren Ali Çırpıcı ise, "Su ve sütü kaynattıktan sonra dinlenmeye bırakıyoruz. 3-4 saat üstü kapalı olarak duran süt fermantasyona uğruyor. 3 saat sonra sütü buzdolabına koyuyor ve 24 saate yakın burada tutuyoruz. Daha sonra kaymağımız oluşmuş oluyor, keserek kaymağı alıyoruz" şeklinde konuştu.
Bir kilogram kaymağın maliyetinin 40 TL civarında olduğunu söyleyen Ali Çırpıcı, kaymak adı altında piyasada krema satıldığını, 10 TL’ye kaymak elde edilemeyeceğini kaydetti.
