Doğu ve Güneydoğu’nun özellikle kırsal bölgelerinde ve köylerinde yaşayan kadınlar geçmişten günümüze kadar gelen zorlu tandır ekmeği yapımı telaşını sürdürüyor. Bitlis’te de köyde yaşayan kadınlar, kendi ürettikleri buğdayları una çevirerek tandır ekmeği yapıyor.
Bitlis’in Ahlat ilçesine bağlı Cemalettin köyünde yaşayan kadınlar, ayda 3-4 defa toplu halde tandır ekmeği pişiriyor. Sabahın erken saatlerinde hamur mayalayan kadınlar, öğle saatlerinde tandırlarını yakarak ekmek pişirmek için hazır hale getiriyor. Mayalanan ve hazır hale getirilen hamurlar imece usulü ile tandır evlerine taşınarak burada ekmek haline getirilip pişiriliyor. Yakılan tandırla birlikte yoğun duman altında zorlu bir ekmek pişirme telaşına düşen kadınlar, arada bir tandır evlerinden dışarı çıkarak temiz hava alıyor. Tandır evlerinin üstünde bulunan havalandırma deliklerinden içeriye süzülen ışığın dumanla oluşturduğu ambiyansla ortaya çıkan görüntülerle birlikte 2-3 saat boyunca zorlu bir emek harcayan kadınlar gün sonunda kendilerine 1 hafta veya 10 gün yetecek tandır ekmeklerini pişiriyor.
Cemalettin köyünde tandır ekmeği pişiren kadınlardan Herdem Güvendik, “Cemalettin köyünde oturuyoruz. Haftada bir tandır ekmeği yapıyoruz. 24 senedir ben bu köydeyim. 20 senedir ben bu işi yapıyorum. Bir hamurda 200 tane ekmek çıkıyor. On güne kadar bize yetiyor. Tandır ekmeği yapmanın zorluğu çok ama mecbur yapıyoruz” dedi.
