Bitlis’in Ahlat ilçesinde yer alan Selçuklu Kalesi’nin (Eski Kale) dış surlarında ilk kez gerçekleştirilen kazı çalışmalarında, tarihi açıdan önemli buluntular gün yüzüne çıkarıldı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izni ve mali desteğiyle yürütülen kazılar, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Kulaz başkanlığında; Van YYÜ Sanat Tarihi Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Yalçın Karaca ve Bitlis Eren Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nden Dr. Öğretim Üyesi Emre Günay’ın kazı başkan yardımcılıklarında başlatıldı. Selçuklu Meydan Mezarlığı’nın hemen yanında, kalenin dış surları boyunca sürdürülen çalışmalarda ilk etapta yaklaşık 600 metrekarelik bir alanda büyük bir burç yapısı ortaya çıkarıldı. Kazı alanında Osmanlı, Akkoyunlu, İlhanlı ve Ahlatşahlar dönemlerine ait kültürel tabakalara ulaşıldı. Alt tabakalara inildikçe, burcun hemen dışında bir kiler ya da tandır evi olarak kullanılmış olabileceği düşünülen mimari birimler tespit edildi. Bu alanda yer alan tandırlar, erzak küpleri ve çok sayıda seramik parçalar ile sikkeler gün yüzüne çıktı.
Kazıda bulunan sikkelerin dönemin tarihlendirilmesi açısından önemli bilgiler sağladığını belirten Kazı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Kulaz, "Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izni ve maddi desteğiyle Ahlat’ta halk arasında ‘Eski Kale’ ya da ‘Selçuklu Kalesi’ olarak bilinen yapının dış surlarında ilk kez kazı çalışması başlattık. Yaklaşık 1,5 aydır devam eden kazıların amacı, bu tarihi alanı gün yüzüne çıkararak turizme kazandırmak. Çalışmalara kalenin güneydoğu köşesinden başladık ve burada büyük bir burç ortaya çıkardık. Kazılarımız peyderpey ilerliyor. Şimdiden Osmanlı, Akkoyunlu, İlhanlı ve Ahlatşahlar dönemlerine ait çok katmanlı kültürel tabakalar tespit ettik. Henüz zemine inmiş değiliz, ancak elimizdeki veriler umut verici" dedi.
Burcun hemen yanında, kiler ya da tandır evi olarak kullanıldığı düşünülen bir yapı ortaya çıktığını belirten Kulaz, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu alanda mimari kalıntıların yanı sıra tandırlar ve erzak küpleri bulundu; bu da yapının depolama amaçlı kullanıldığını gösteriyor. Ayrıca seramik parçaları ve sikkeler ele geçirdik. Bu buluntular, kazının kronolojisini belirlememize önemli katkı sağlayacak."
Çalışmaların titizlikle devam ettiğini belirten Kazı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Kulaz, "Bunun dışında mezar yapıları da var. Zaman zaman karşımıza çıkıyorlar çünkü çalıştığımız alan Meydan Mezarlığıyla komşu. Dolayısıyla bu tür buluntular ortaya çıkabiliyor. Şu ana kadar iki mezar tespit ettik. İncelemeleri sürüyor ve muhtemelen karbon 14 testine tabi tutacağız. Bu analizler, tarihlendirme açısından önemli veriler sağlayacak" diye konuştu.
Ahlat’ın sadece mezarlıktan ibaret olmadığının altını çizen Kazı Başkanı Kulaz, şöyle devam etti:
"Bizim temel amacımız Ahlat’ın turizmine katkıda bulunmak. Ahlat’a gelen ziyaretçilerin büyük genellikle Selçuklu Meydan Mezarlığı’nı geziyor. Ancak Ahlat’ta, özellikle Ortaçağ’dan kalan Ahlatşahlar, Eyyubiler, İlhanlılar, Akkoyunlular, Karakoyunlular ve Osmanlılardan kalma çok önemli kültür varlıklarımız mevcut. Bizim hedefimiz, bu mezarlıkla birlikte bu kültür varlıklarına da dikkat çekmek. Eski Ahlat Kalesi’ni, halkın deyimiyle Selçuklu Kalesi’ni dış surlarıyla ortaya çıkararak, ileride restorasyonunu gerçekleştirmek istiyoruz. İnşallah bu hedefimize ulaşacağız. Bu çalışmalar, Cumhurbaşkanımızın himayesinde yürütülüyor. Cumhurbaşkanımız başta olmak üzere Kültür ve Turizm Bakanlığı’na ve emeği geçen herkese, özellikle kazı ekibime teşekkür ediyorum."
(ÖO-MSA-Y)
