Burdur’da yetiştirecek çırak bulamayan esnaflar, dükkanlarına ‘Ölü ya da Diri Çırak Aranıyor’ gibi afişler asarak, çırak yokluğuna dikkat çekti. Burdur Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Recep Kalkan ise mesleklerin bölümlerinin açılarak eğitim ve öğretime kazandırılmasını istedi.
Burdur merkez Berberoğlu pasajında 40 yıldır terzilik yapan İsmet Erkan, yeni neslin meslek edinmediğini ifade etti. Burdur’da çıraklığın sona erdiğini anlatan Erkan, "Çırak olayı bitti, eskiden vardı, şimdi herkes okuyor, herkes öğretmen, subay, doktor, avukat olacak ama kimse bakkal, manav, fırıncı, şoförlük yapan olmayacak. Şu anki görüntü o. Herkes okumak istiyor ama nereye kadar ne zamana kadar okur onu da zaman gösterecek" dedi.
"Biz son nesiliz, altyapımız yok"
Kendilerinin terzilik mesleğinin son temsilcileri olduğunu anlatan Erkan, "Eskiden bir altyapı vardı, herkes çıraklığa gönderilirdi, berberliğe, kuaförlüğe, terziliğe, demirciliğe, ayakkabıcılığa şimdi o olaylar bitti, herkes okumak istiyor, altyapı olmayınca çıraklık olayı da bitti, hiçbir esnafta şu anda çırak yok, kalfa zaten yok, emekli olmuş kişiler var, onlarla çalışıyoruz yada çalıştırıyoruz, öbür türlü başka yok, gelen yok ki, anne baba kabul etmiyor, herkes okumak ve okutmak istiyor. Onun için maalesef çıraklık olayı bitti" diye konuştu.
"Bizden sonra herkes uzun paçalı, bol kıyafetler giyecek"
Terzilik mesleğinin bitmesiyle vatandaşların paçalarını kesecek, kıyafetlerini daraltacak kimsenin kalmayacağını işaret eden Terzi İsmet Erkan, "Bundan 10 sene sonra hem Burdur’da hem de ülkemizde, çırak ve kalfa olmayacağı için, yeni yetişen nesil olmadığı için kimse pantolonun paçasını, kemerini, fermuarını taktıracak kişi bulma şansları yok çünkü bizler son nesilleriz. Bizden sonra artık altyapımız yok, kimde de gelmiyor. Bakalım bu iş nereye varır, nereye gider, ne olur, bilemeyiz ya herkes kendi evinde yapıp dikecek veya uzun paçalı, bol pantolonlar giyecek, şu anki görüntü o" ifadelerini kullandı.
Dükkanının camına ‘Ölü ya da Diri Çırak Kalfa Aranıyor’ afişi astı
Burdur’da berberlik yapan Mustafa Var ise, çırak sorununa afişle tepki gösterdi. Burdur Merkez Gazi Camii Sokak’ta hizmet veren Berber Mustafa Var, dükkanının camına "Ölü ya da Diri Çırak Kalfa Aranıyor" afişi astı. Yaz dönemi geldiğini ve meslek sahibi olacak, yetişecek elemanlar aradıklarını anlatan Berber Mustafa Var, "20 yıldır berberlik mesleğini yapıyorum. Son 5-6 yıldır artık mesleğimizde eleman bulamamaktayız. Artık ölüsüne bile rastlayamaz olduk, mesleğin zorluğundan olsa gerek, mesleği bırakanlar var, fabrikalarda çeşitli yerlerde çalışanlar var. Liseler zorunlu, artık eleman bulamadığımız için, ölüsüne bile rastlayamadığımız için böyle bir afiş astık. 4 yıldır iş yerim var, ara ara elemanlarım oldu, kimi dükkanını açıyor, bazıları mesleğini bırakıyor, yazlık çok gelen oluyor ama yazlık istemiyoruz çünkü vakit geçirmek için geliyorlar. Bize mesleği öğrenecek, devam ettirecek elemanlar lazım" diye konuştu.
Zorunlu eğitimden kaynaklı çırak yetiştiremediklerini işaret eden Berber Mustafa Var, "Eğitim sisteminden dolayı, 12 yıllık zorunlu eğitimle beraber bazı meslekler son buldu diyebiliriz. Öncellikle kuaförlük, lise okumak zorunlu olduğu için çalışan kişi önce bize başvurması gerekiyor. Biz mesleki eğitim merkezlerine gönderip, mesleği öğrenmesi gerekiyor ve aynı zamanda açık öğretimden de okumak zorunda, liseyi bitirmek zorunda, o yüzden okumak daha mantıklı geliyor öğrenciye. Ben 11 yaşında başladım mesleğe, 20 yıldır da yapıyorum" dedi.
"Vakit geçirmek için geliyorlar"
Küçük yaştaki çocukların meslek öğrenmek yerine vakit geçirmek için çalışmaya geldiklerini anlatan Var, "O yıllarda bizi arı soksa, ustamızın yanında kıpırdayamazdık, aşırı derecede disiplin vardı. Şimdi lakayt, meslek öğrenmek için gelen yok ama küçük yaşta gelenler vakit geçirmek için geliyorlar, biz bir yemek parasına çalışırdık" dedi.
Çıraklık sorununun meslek liselerinde bölümlerin açılmasıyla son bulacağını düşünen Var, "Çıraklık sorunu nasıl biter, meslek liselerinde bizim bölümlerimiz açılırsa, ben öyle zannediyorum son bulur. Talep de olur diye düşünüyorum" sözlerine yer verdi.
Başkan Kalkan, çırak yokluğunu değerlendirdi
Burdur esnafının yaşadığı çırak sorununu yakından takip ettiğini ifade eden Burdur Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Recep Kalkan, "Çırak olmadığı için yetişmiyor çıraklar, eskiden bir yaz döneminde bile herkes okul çıkışı 3 aylık, 2 aylık çocukların çıraklık yapmasını ve toplumda biraz sosyal hayata alışması sağlanırdı. İnsanlar daha iyi yetişirdi ama şimdi okullaşmanın verdiği imkanlarla, okullaşma çıraklığı biraz unutturdu ve çıraklık çok gerilerde kaldı. Bir de tabi ki insanlara para hükmediyor. Her çalışan para karşılığında iş yapmaya çalışıyor, çıraklıkta o kadar para ve imkan sağlanmaz. Köylerimizde çıraklığa heves eden olmuyor ve gelip buralarda bir de imkan meselesi, barınacak yerin olmaması bundan kaynaklanan eksiler çıraklıkta görünen şeyler" dedi.
"Çıraklık yurtları oluşturulmalıdır"
Mesleki Eğitim Merkezlerinde çocukların barınmaları için Çıraklık Yurtlarının oluşturulması gerektiğini belirten BESOB Başkanı Recep Kalkan, "Artık çıraklık eğitim merkezleri biraz daha geliştirilmelidir. Çıraklık Eğitim Merkezlerinde Çıraklık Yurtları oluşturulmalıdır. Bu Çıraklık Yurtlarında çocuklar barınabilmeli, hem eğitim görmeli hem de çıraklığına devam etmeli, çırak, kalfa, usta olarak devam etmeliler, bu imkanlar sağlanmazsa, işte eskisi gibi eti senin kemiği benim gibi çırak teslim eden kimse olmaz, olmuyor da, şimdi bir de insanlar mutlaka tahsil yapması lazım, herkesin bir diploması olması lazım, şimdi diplomasız insan fuzuli insan gibi görülmektedir dolayısıyla mutlaka herkesin diploması olacak ve eğitimli esnafların yetişmesinden yanayız, eğitimli esnafların oluşması lazımdır. Çıraklık Eğitim Merkezlerini de diğer okullar seviyesine, lise veya ortaokul seviyesinde imkanlar sağlanmalı, çıraklar hem eğitim görmeli hem de mesleği öğrenmeli, eğitimli esnafların yetişmesi geleceğe ışık tutacak, daha da bilgili, becerili ve daha teknik insanların ortaya çıkması sağlanacaktır" ifadelerini kaydetti.
"Mesleklerin okullara taşınması lazımdır"
Mesleklerin okulda eğitim olarak verilmesi gerektiğini savunan Başkan Kalkan, "Herkesin eğitim görmesi lazım, eğitimli insan başarılı olur. İnsanların başarılı olması için okullaşması lazım, mesleklerin okullara taşınması lazım, okullaşması lazım. Eğer okullarda bu meslekler verilir, mesleki eğitim alırlarsa, esnaf daha rahat çalışır, daha rahat bilgi ve beceriye sahip olur ve geleceğin esnaf, sanayici ve tüccarları bu şekilde yetişmesi lazım. Eğitimsiz bir insan mutlaka boş bir insandır, mutlaka eğitim olmalı, meslekler okullarda ders olarak verilmeli ve hatta bizim gelenek ve göreneklerimizde Türk İslam geleneğinde Ahilik kültürü vardır. Ahilik kültürü esnaflar üzerinden gelmiştir, aslında tüm insanlığa hitap eden bir gelenektir ancak esnaflar üzerinde daha uygun yapılabildiği için esnaflara var edilmiştir. Esnaf çünkü bu ocaklardan yetişmiş, ahilik kültürünü almış ve geçmişte bu şekilde çırağı, kalfası, ustası bu şekilde belgeli olarak çıkıp, iş sahibi olmuşlardır" şeklinde konuştu.
