Dünyada sadece Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 3 ülkede fabrikaları bulunan karbon kompozit malzeme kullanılarak yapılan bina 7.4 şiddetindeki depreme dayanırken yanındaki beton bina yerle bir oldu. Yalova’da imar barışı ile birlikte binalar tamamen ücretsiz karbon liftli kompozitler ile güçlendirilecek.
Birinci derecede deprem bölgesi olan ve 99 depreminde 18 binden fazla kişinin hayatını kaybettiği Yalova’da imar barışı vatandaşlara çifte şans sunacak. İmar barışı sayesinde vatandaşlar hem binalarını mevzuata uygun hale getirip kayıt altına aldırabilecek hem de uygun görülen binalarını çelikten 4 kat daha sağlam karbon elyaf malzeme ile depreme dayanıklı hale dönüştürebilecek. Vatandaşlar tüm bunları yaparken hiçbir ücret de ödemeyecek.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca, kamuoyunda "imar barışı" olarak bilinen ve 13 milyon konutun imar ve iskan sorununu çözmesi hedeflenen Yapı Kayıt Belgesi verilmesine ilişkin düzenleme birinci derece deprem bölgesi sayılan Yalova’da meyvelerini vermeye başladı. Yalova Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü imar barışıyla birlikte yeni bir proje daha başlattı. Proje kapsamında güçlendirme yapılması heyetçe uygun görülen yapılar karbon lifli kompozitler ile güçlendirilerek depreme karşı hazır hale getirilecek.
Karbon liftli bina 7,4 şiddetindeki depreme dayandı
Dünyada sadece 3 ülkede Amerika, Japonya ve Türkiye’de fabrikaları bulunan karbon kompozit Yalova’da üretiliyor. Karbon liftli karbon elyaf çelikten 4 kat daha güçlü, 5 kat daha hafif bir malzeme. Pek çok üstünlükleri olan karbon elyaf uzay teknolojilerinde, otomotiv sanayinde, insansız hava araçlarının yapımında kullanıldığı gibi özellikle inşaat sektöründe de bu anlamda çok cazip bir malzeme haline geldi. Karbon kompozit testlerinde Yalova’da iki bina yapıldı. Birinde sıradan malzemeler kullanılırken diğerinde ise karbon kompozit kullanıldı. Proje kapsamında bir araya gelen uzman ekip, karbon elyaf kompozitlerle güçlendirilmiş bir binanın olası bir depremde nasıl başarıyla ayakta kaldığını karşılaştırmalı olarak gösteren bir test gerçekleştirdi. Hedefi, geleneksel yöntemlerle inşa edilmiş bir binanın güçlü sismik etkilere dayanacak şekilde nasıl güçlendirilebileceğini ölçmek olan test için bir bina yüksek mukavemetli CFRP (karbon elyaf takviyeli polimer) teknolojisiyle güçlendirilirken, ikinci bina ise olduğu gibi bırakıldı. Ardından, binalara hidrolik pistonlarla sismik şok uygulandı. 7,4 şiddetinde sismik sarsıntı verilen binalardan karbon elyaf takviyeli güçlendirilmiş bina ayakta kalırken diğer bina yerle bir oldu.
Deprem üzerine 24 ayrı Ar-Ge projesi yaptıklarını belirten Çevre ve Şehircilik Yalova İl Müdürü Osman Ulukaya, "Müdürlüğümüzce 24 adet Ar-Ge projesi yapıyoruz. Bu projelerimizden bir tanesi de binaların güçlendirilme ve onarılmasında yeni malzeme ve metotlarını yöntemlerin araştırılması bu kapsamda. Biz karbon elyafı da araştırdık ve gördük ki hakikaten çok sağlam ve nitelikli bir malzeme. Testlerde güçlendirme yapılmayan bina hemen ilk dakikalarda yıkılırken güçlendirme yapılan bina ayakta kaldı. Yalova’da her başvuran vatandaşımıza şartları uygunsa ücretsiz olarak binalarını güçlendirme yapmayı taahhüt ettik ve uygulamaya koyduk. Bu uygulama özellikle 8 Haziran’da başlayan imar barışı ile birleştiğinde çifte bir şans sunuyor vatandaşlarımıza. Çünkü milat olan, devrim niteliğindeki bu imar barışı sayesinde vatandaşlarımız hem binalarını mevzuata uygun hale getirip kayıt altına aldırabiliyorlar, hem de bizim projemize katılırlarsa binaları can güvenliği açısından, deprem güvenliği açısından da sağlam hale gelmiş oluyor. Bakanımızın her zaman söylediği bir söz var ’Depremden önce yapılan bir birimlik bir masraf bir birimlik bir harcama depremden sonrası oluşacak en az 7 birimlik hasarı önler.’ Bu anlamda biz bütün vatandaşlarımızın talebini bekliyoruz ve ülkemize örnek bir projeyi başlatmanın da mutluluğu içindeyiz" diye konuştu.
