KÜLTÜR SANAT - 26 Nisan 2025 Cumartesi 10:01

Çanakkale Savaşları’nda Trablusgarp modeli uygulandı

A
A
A
Çanakkale Savaşları’nda Trablusgarp modeli uygulandı

-Atatürk ve Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi (AÇASAM) Müdürü Doç. Dr. Barış Borlat, 25 Nisan 1915 günü Çanakkale Kara Savaşlarında Arıburnu bölgesinden çıkarma yapan düşman askerine karşı Çanakkale Kara Muharebelerinin savunma konseptinin ilk defa Trablusgarp harbinde birebir ölçekli ve neredeyse aynı gerçeklikle hazırlandığını söyledi.



Çanakkale Savaşları’nın yaşandığı, Tarihi Gelibolu Yarımadası’nda Kahraman Mehmetçik 110 yıl önce dünyanın en güçlü donanmalarına geçit vermeyerek ’Çanakkale Geçilmez Destanı’ yazdı. 18 Mart 1915 tarihinde Çanakkale Boğazı’nı donanmanın zorlamasıyla geçemeyen İtilaf güçleri 25 Nisan tarihinde karaya asker çıkararak kara muharebeleri başladı. 19’uncu Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal Bey idaresinde 57’nci Alay karadan çıkarma yapan İtilaf Devletleri’ne geçit vermeyerek, büyük bir destan yazdı.


ÇOMÜ Atatürk ve Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi (AÇASAM) Müdürü Doç. Dr. Barış Borlat, 25 Nisan 1915 günü Çanakkale Kara Savaşlarında Arıburnu bölgesinden çıkarma yapan düşman askerine karşı Çanakkale Kara Muharebelerinin savunma konseptinin ilk defa Trablusgarp harbinde ve birebir ölçekli ve neredeyse aynı gerçeklikle hazırlandığını söyledi.


Çanakkale bölgesinin antik dönemden başlamak üzere birçok savaşa sahne olduğunu ifade eden Doç. Dr. Barış Borlat, "Bu sene 110. yılını kutladığımız, hatırladığımız, andığımız Çanakkale Muharebelerinin öncesinde ise en önemli savaşlardan bir tanesi Trablusgarp harbi yani Libya içerisinde gerçekleşen savaş olduğunu söyleyebiliriz. Aslında ilk anda bakıldığında ikisi arasındaki bağlantının kurulması zor olsa bile altında yatan tarihi sürece şu olduğunu eklemekte büyük fayda var. Özellikle Osmanlı topraklarının-Trablusgarp’ın-İtalyanlar tarafından işgali esnasında Osmanlı Devleti’ni barış anlaşması yapmaya zorlamak için İtalya Çanakkale Boğazı‘na kadar gelmiş, donanma unsurlarını buraya getirmiş ve hatta Kilitbahir Kalesi önüne kadar ulaşmak suretiyle Nara Kalesi açığındaki Osmanlı donanması ile ilk temasını sağlamış olduğunu göreceğiz. Bu haliyle İtalyan Donanması’nın Çanakkale Boğazı’na kadar girmesi Osmanlı Harbiye Nezareti’nde şu tehlikenin varlığını ortaya koymuştur. Çanakkale bölgesine düşman asker çıkarabilir, bu nedenle Gelibolu Yarımadası’ndaki çıkarma koyları ile ilgili bir planlama yapılmış, bu planlama dahilinde şu ortaya koyulacaktır. Çanakkale’ye bir kara saldırısı olur ve düşman çıkarması yapılır ise hangi noktalara asker çıkarılabilir. Bu amaçla Osmanlı Genel Kurmayı planlamasındaki ilk hedef noktası Seddülbahir’dir. İkinci hedef noktası Arıburnu bölgesi, üçüncü Kumkale bölgesi dördüncü ve hatta Osmanlı Genel Kurmayının ısrarla vurguladığı şey şudur. Bolayır bölgesine herhangi bir çıkarma olmaz" dedi.


Çanakkale Savaşı’ndan üç yıl önce yazılan raporda Çanakkale bölgesinin çıkarmak koylarının büyük oranda belirlendiğini ifade eden Doç. Dr. Barış Borlat, sözlerine şöyle devam etti:


"Aynı zamanda olur da düşman eğer bu kıyı hattını aşabilirse, geride hangi noktalara saldırı yapabilir, yani burada belirlenen özellikle geri hattaki noktaların da tespiti yapılmış, buna göre direnek noktaları, projektörlerin kurulacağı yerler, mayınlanması gereken noktalar belirlenmiş aynı zamanda düşmanın Kabatepe açığında bulunması halinde özellikle Nara-Bigalı Kalesi açığından Turgutreis ve Barbaros gemilerinin aşırtma atış yapılması ile ilgili ilk tecrübelerinin de bu esnada hazırlanmış olduğunu göreceğiz. 25 Nisan 1915 günü Çanakkale Boğazı’nda yaşanan muharebenin öncesindeki tüm savunma planlarının ve hatta neredeyse birebir ölçekte aynısını aslında biz savaştan sadece üç sene önce Trablusgarp harbi esnasında Çanakkale Boğazı’nda yaşanmış olduğunu göreceğiz. Çanakkale Kara Muharebelerinin savunma konsepti ilk defa Trablusgarp harbinde birebir ölçekli ve neredeyse aynı gerçeklikle hazırlanmış olduğunu söyleyebiliriz."


(MS

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Tekirdağ Çarptığı motosiklet devrildi, sonra kaçtı: O anlar araç kamerasında Tekirdağ’da bir otomobilin motosiklete çarpıp kaçtığı anlar araç kamerasına yansıdı. Yaralanan motosikletli hastaneye kaldırılarak tedavi altına alınırken, kaza anına tanık olan taksi şoförü ise kaçan sürücünün duyarsızlığına tepki gösterdi. Kaza, geçtiğimiz günlerde Çorlu ilçesi Alipaşa Mahallesi İsmetpaşa Bulvarı üzeri Ali Kayan ışıklar mevkiinde meydana geldi. Bülent Ecevit Bulvarı’ndan İsmetpaşa Bulvarı’na geçiş yapan bir otomobil, yokuş yukarı Çetin Emeç yönüne seyreden bir motosikletliye çarpıp devrilmesine neden oldu. Kaza sonrası motosikletin sürücüsü yaralanırken, kazaya karışan otomobilin ise olay yerinden kaçtığı görüldü. Yaralı motosiklet sürücüsü, hastaneye kaldırılarak tedavi altına alındı. Öte yandan kaza anı ise araç kamerasına anbean yansıdı. Kazayla ilgili polis tarafından inceleme başlatıldı. "Durmaya tenezzül bile etmedi" Kaza anına tanık olan taksi şoförü Ferhat Gülmez, "Müşteriyi bırakıp durağa doğru yola çıktığım esnada kazayla karşılaştım. Önümde seyreden ve normal istikametinde giden motorcu arkadaşa, yan yoldan çıkan suv tarzı bir araç çarpıp yere yığdı. Durmaya bile tenezzül etmedi, kaçtı. Yaralı arkadaşımızın da sağ bacağında biraz problem varmış diye duydum. Çok şükür evde ve durumu iyiymiş. Tabi kaza kaçınılmazdır ama keşke bekleseydi. O motorda sonuçta bir can vardı, hayvana da vursan beklersin. Cidden insanlık, merhamet kalmamış" dedi.