Medical Park Gaziantep Hastanesi Tıbbi Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Gökmen Aktaş, Covid-19 salgın sürecinde kanser hastalarının enfekte olma ihtimali genel popülasyona göre iki kat daha fazla olduğunu belirterek, “Enfekte olan hastaların ölme oranı önemli ölçüde daha yüksektir” dedi.
Tıbbi Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Gökmen Aktaş, Covid-19 salgınının, tüm dünyayı kasıp kavurarak ve hayatın her yönünü etkileyerek, korku ve endişe yaratmaya devam ettiğine dikkat çekti. Salgının tüm ülkelerin sağlık sistemlerinde ve ekonomik parametrelerinde ciddi zarara yol açtığına dikkat çeken Aktaş, “Virüs toplum içinde dolaşırken yeni bir “normal” ile karşı karşıyayız. Bununla birlikte, bilimsel alanda yeni virüsü daha iyi anlamamız için ilerleme kaydediyor. Birkaç ay içerisinde elimizde etkili aşıların mevcut olacağını umuyoruz ve araştırmacılar etkili anti-viral ilaçlar geliştirmek için çalışıyorlar. Ayrıca bu hastalıkla bağlantılı ölümlerin büyük bir kısmından sorumlu olan ‘Sitokin fırtınasını’ tedavi etmek için bazı ilaçlar kullanılmaya başlandı” ifadelerini kullandı.
“Kanser hastaları daha fazla etkileniyor”
Kanser hastaları, aileleri ve bakımını sağlayan kişiler COVID salgınından daha fazla etkilendiğini belirten Aktaş, “Kanser hastalarının enfekte olma ihtimali genel popülasyona göre iki kat daha fazladır ve enfekte olduktan sonra COVID-19’dan ölme ihtimali önemli ölçüde daha yüksektir. Kanser teşhisi olan bireyler, pandemi sırasında risklerini azaltmak için iki farklı strateji uygulamalıdır. Birincisi, virüse gereksiz yere maruz kalmamak için uygun önlemleri almalarını sağlamaktır. İkincisi, enfeksiyon riskini azaltmak için tedavi stratejilerinde değişikliklerin uygulanıp uygulanamayacağına doktoru ile birlikte karar vermektir” şeklinde konuştu.
Covid-19 enfeksiyonunun belirtileri neler?
Doç. Dr. Gökmen Aktaş, Covid-19’un semptomlarının, kanser hastalarında genel popülasyonla aynı olduğunu sözlerine ekledi. Steroid tedavisi gören hastalarda ateşin gelişimi baskılanmış olabileceğini aktaran Aktaş, “Sık görülen semptomlar; ateş, öksürük- tipik olarak kuru, balgamlı olmayan öksürük, yorgunluk, kas ağrıları, baş ağrısı, nefes darlığı, bazı hastalarda mide bulantısı ve ishal olabilir. Yeni veriler, hastalığa yakalanan bazı kişilerin semptom geliştirmeden önce bile bulaşıcı olduğunu öne sürmesine rağmen, semptomlar genellikle sonraki 2-14 gün içinde ortaya çıkar” dedi.
Hastaların, soğuk algınlığı ve grip diğer yaygın hastalıklar için uygulanması gereken aynı önleyici tedbirleri almaları gerektiğine dikkat çeken Aktaş, kanser hastalarının hijyene ve vakaların yoğun yaşandığı yerlere seyahat etmekten kaçınmalarını önerdi.
Tüm kanser hastaları Covid-19 enfeksiyonu için eşit riskte midir?
Bağışıklık sistemi zayıflamış hastaların, enfeksiyona karşı savunmalarının azaldığı için Covid-19 riski daha yüksek olabildiği uyarılarında bulunan Aktaş, “Lösemi, lenfoma veya multipl miyelom gibi kanla ilişkili kanserler, kemoterapi tedavisi görenler, daha ilerlemiş hastalığı olan kişiler ve akciğerleri içeren kanserli kişilerde risk daha yüksektir. 70 yaşın üzerindeki hastalar, aynı zamanda kardiyovasküler hastalığı, diyabeti veya yüksek tansiyonu olan veya aktif sigara içicisi olanlar, ciddi COVID-19 semptomları geliştirme ihtimali daha yüksek olan kişilerdir” ifadelerine yer verdi.
Covid-19 semptomları olanlar ne yapmalı?
Doç. Dr. Gökmen Aktaş, kanser hastalarının salgın sürecinde neler yapması, nasıl bir tedavi sürecine girmesi ve ne gibi önlemler alması konusunda da ise, “Belirtilerinizi bildirmek için önce tedavi merkezinizi veya doktorunuzu arayın. Bu, doktorunuzun hangi değerlendirmenin gerekli olduğunu ve bu değerlendirmenin nerede yapılması gerektiğini belirlemesini sağlar. Pek çok kanser merkezi, semptomatik hastaları test ve değerlendirme için belirli yerlere yönlendirmektedir. Tedavi esas olarak, gripte olduğu gibi semptomları ve solunum komplikasyonlarını azaltmak için destekleyici önlemlerden oluşmaktadır. Araştırmacılar, mevcut herhangi bir ilacın hastalığı ortadan kaldırmaya yardımcı olup olmayacağını belirlemek için ilaçları hızla değerlendirmekte ve COVID-19’u hedef almak için tasarlanmış yeni ilaçlar geliştirilmektedir” dedi.
Hastalara yaklaşım nasıl olmalı?
Kanser tedavisi alan veya yeni başlanacak olan hastalarda Türk Tıbbi Onkoloji Derneği Covid-19 Danışma Kurulunun da önerdiği ve genel olarak tüm tıbbi onkologlar tarafından benimsenen tedavi önerileri uygulanması gerektiğinin altını çizen Dr. Aktaş, “Enfeksiyon açısından risk faktörü olmayan hastalarda, kanser tedavisi başlanması ve devam edilmesi önerilir. Bununla birlikte yeni tanı almış hastalarda tedavi başlama kararı, tedavi hedefleri, hastanın genel durumu, tedavi tolerasyonu ve ilerleyen günlerde Covid-19 enfeksiyon riski göz önüne alınarak bireysel olarak verilmelidir. Erken evre veya metastatik kanserli hastalarda tedavi şemalarının hastaları hastaneye en az sıklıkta getirecek şekilde ve mümkünse oral tedavi seçeneklerinin uygulanması önerilir. Sistemik kemoterapi alan hastalarda potansiyel COVID-19 komplikasyonları nedeni ile profilaktik G-CSF ve antiemetik kullanımı öncelikli olarak önerilir. Palyatif tedavi alan kanser hastalarının hastaneye geliş sıklığının azaltılması amacı ile ağrı ve beslenme gibi destek tedavilerine özen gösterilmesi önerilir” diye konuştu.
