Hem çay, hem ilaç niyetine kullanılıyor
Muğla yöresinde özellikle kırsal alanlarda Mayıs-Haziran ayı içinde doğal ortamda altın sarısı çiçekleri ile dikkat çeken kantaron bitkisi vatandaşlar tarafından hem çay, hem de ilaç niyetine kullanılıyor. Güneşte cam kavanoz içinde zeytinyağı ile 40 gün bekletilen kantaron yağı; Yara, kanama, yanık, pişik ve saçlarda etkili olurken, gölgede cam kavanozda yine 40 gün bekletilen kantaron yağı ise mide, enfeksiyon ve solunum yolları rahatsızlıklarında kullanılıyor.
Muğla’da bölge halkı tarafından sarı altın olarak da adlandırılan kantaron bitkisi Muğla’daki halk pazarlarında demeti 5 liradan satılıyor. Yeşil yapraklı ve altın sarısı çiçekleri ile taze olarak satılan kantaron bitkisi vatandaşlar tarafından kurutulmuşu çay niyetine, zeytinyağı ile yapılanlar da şifa niyetine kullanılıyor.
Halk pazarında demedi 5 lira
Menteşe Halk Pazarı'nda kantaron otu satışı yapan Elif Tolkay, “Mide ağrısına, yanığa, yaraya, pişiğe, bıçak kesmesinde iki günde yarayı kapatıyor. Günlük bazen alan çok oluyor, bazen olmuyor. Çiçeklerini bir kavanoza koyuyorsunuz. İçine çiçeklerin üzerine çıktığı miktarda zeytinyağı katıyorsunuz. 40 gün güneşte veya gölgede bekletiliyor. Altın sarısı olunca ister iç, ister yara-bereyi sür” dedi.
“Saçları yumuşatır”
Kantaron yağı kullanan Dilek Çimen ise, “Kantaron otunun mideye faydası vardır. Saçlarınıza sürerseniz saçlarınızı yumuşatır. Ayaklarda ağrı olduğunda ayaklara masaj olarak sürülür. Çay niyetine içilir. Faydası çoktur” dedi.
Sarı kantaronun tıbbi değeri var
Muğla Orman Bölge Müdürlüğü Orman Dışı Ürünler Şube Müdürü Yüksel Yanmadık, kantaron bitkisinin ömrünün bir yıl olduğunu söylerken, Muğla bölgesinde sarı kantaronun zeytinyağı ile yapılan karışımının halk tarafından şifa niyetine kullanıldığını açıkladı. Kantaron yağını değişik amaçlar için kullanan vatandaşların mutlaka hekimlere danışması gerektiği söyleyen Yanmadık, “Muğla bölgemizde iki kantaron türümüz var. Bunlardan sarı kantaron türümüz tıbbi değeri olan bir bitkimiz. Mayıs-Haziran aylarında çiçek açar. Çiçek açma döneminde halk tarafından toplanır. Toplanırken sürdürülebilirliğinin sağlanması için hepsinin toplanmaması gerekir. Çünkü nesillerinin devam etmesi için yüzde 20’sinin toplanmaması gerekir” dedi.
Zeytinyağı ile 40 cam kavanozda bekletiliyor
Kantaron bitkisinin toplandıktan sonra zeytinyağı ile karışım yapılıp cilt için 40 gün güneşte, iç hastalıklar için gölgede bekletilmesi gerektiğini belirten Yanmadık, “Kantaron bitkisi ile zeytinyağı karışımı güneşte bekletilen açık yaralarda kullanılıyor. Bu çay olarak da içilebiliyor. Çay olarak içilmesi için kurutulması gerekiyor. Bu bitkilerin mutlaka gölgede kurutulması gerekiyor. Bilim insanları güneşte kurutulduğu zaman kanserojen madde oluşturduğunu söylüyor. Eğer çay olarak içilmesi gerekiyorsa mutlaka gölgede kurutmaları gerekiyor. Kantaron yağı yapılması için çiçekler tek tek koparılarak cam kavanoza yerleştiriliyor. Üzerine kaliteli zeytinyağı ile örtecek şekilde dolduruluyor. Yaklaşık 40 gün kalıyor. Kavanozdaki Kantaron yağı süzülerek gölgede saklanarak harici yaralarda, gölgede yapıldı ise vatandaşlarımız bunu iç yaralarda kullanıyor” dedi.
Osmanlı döneminde kılıç yaralarının tedavisinde kullanıldı
Kantaron yağının geçmişte Osmanlı döneminde de kullanıldığını belirten Yüksel Yanmadık, “Osmanlı döneminde askerlerimizin kılıç yaralarını Kantaron yağı ile iyileştirdiklerini literatürde okudum. Bunun daha kaliteli olabilmesi için zeytinyağı içine iki defa ayrı ayrı çiçek koydukları konusunda bilgiler var” dedi.
Bekir Tosun
