Denizli’de, uzay araştırmaları hakkında yapılan bir konferansa katıldıkları sonra tanışan Denizli Anadolu Lisesi’nden Mustafa Fikret Uğur(16), Fevzi Enes Baytemir(16), Hüseyin Akyol(16), Mehmet Ali Kaspanoğlu (16), Oğuzhan İbrahimoğlu (17), Sarp Gökdağ (13) 6 öğrenci, maddi imkansızlar içinde kendi yaptıkları yazılımla ‘Vezir Tonyukuk’ adında bir robot yaparak, Avrupa’nın en büyük robotik yarışması ‘European Rover Challenge’ katılmayı başardı. NASA’da görevli Türk Hoca Umut Yıldız’ın verdiği bir konferanstan sonra bir araya gelen gençler, üzerinde 7 ay çalışarak kendi imkanlarıyla 25 dakika çalışan bir robot üretti. ‘Vezir Tonyukuk’u geliştirerek Amerika’da yapılacak üniversiteler arası robot yarışmasına katılmak isteyen 6 lise öğrencisi, maddi imkansızlar yüzünden yarışmaya katılamama endişesi taşıdıklarını belirtti. Üretim sürecinde maddi sıkıntı yaşadıklarını ve projelerini eski Bakan Sema Ramazanoğlu’na sunduklarını belirten Mustafa Fikret Uğur, maddi imkansızlıklar yüzünden NASA’dan kazandığım bir haftalık eğitim bursuna bile gidemediğini söyledi.
Çocukluktan gelen robotiye merakının olduğunu artık bir şeyleri yapması gerektiğini için bu işe başladığını belirten 16 yaşındaki lise öğrencisi Mustafa Fikret Uğur, “Küçüklükten beri zaten bu işlere, uzaya, robotiye ve yazılımla ilgileniyorduk. Geçen sene bugünlerde NASA’da görevli bir hocamız olan Umut Yıldız’ın bir konferansına katıldıktan sonra ekip arkadaşları edindim. Bu ekip arkadaşları yani 6 kişilik ekiple beraber hem uzay sanayisinde, hem de teknoloji sanayisinde kullanılmak üzere Mars robotu yapmaya karar verdik. Bu hedef şeklinde çalışmaya başladık. Sonra yarışmaları araştırdık. Baktık ki, Avrupa’nın en büyük robotik yarışması varmış. Bu yarışmaya gitmek için başvuru yaptık, fakat üniversiteler arası bir yarışmaydı. Sonra dünyanın en geç takımı olarak oraya kabul edildik. Polonya’da sergici görevlisi olarak gittik. Türkiye’den buraya katılan bir üniversite var ama dünyada lise düzeyinde katılan hiç lise yok” dedi.
Yarışmaya katıldıktan sonra en geç takım oldukları için çok sıcak karşılandıklarını, oraya gelenlerin robota ve kendilerine baktıktan bunu siz mi yaptınız tepkileriyle karşılaştıklarını belirten Uğur, “Tabi çok güzel, Türkiye’yi temsil etmek çok onur vericiydi. Çok kompleks bir sistem yaptık. Bu sistemi yaparken, bir bütçeye ihtiyacımız vardı. Eski bakanımız sayın Sema Ramazanoğlu’na projemizi sunduk. Beğenildi ve bize 15 bin TL kadar bir bütçe verildi. Tüm takımın maliyeti yaklaşık 30 bin TL ediyordu, biz de kendi cebimizden 15 bin TL harcama yaparak, bir şekilde Türkiye’yi temsil etmeye gittik. Önümüzde bir ‘University Rover Challenge’ yarışması var Amerika’da, bu yarışmaya gitmek istiyoruz ama elimizde hiçbir bütçe kalmadı. Destekleri bekliyoruz” şeklinde konuştu.
“Maddi sıkıntı yüzünde yarışmaya 2 kişi gittik”
Çalışmalarda zaman zaman maddi imkan sıkıntısı çektiklerini belirten lise 3 öğrencisi Uğur, “Tabi lise öğrencisiyiz, arkamızda gelen, bize verilen bir bütçe, para yoktu. Paramız kalmadığı zamanlarda bir şekilde biriktirdiğimiz paraları harcayarak bir şeyler yapmaya çalıştık. Zaten son zamanlarda bizde para kalmadığı için Polonya’ya da uçak bileti alacak paramız olmadığı için 6 kişilik bir ekipten 2 kişi gitmek zorunda kaldık. Ama ne oldu kendi imkanlarımızla bir şekilde Polonya’ya gitmeyi başardık” diye konuştu.
“NASA’dan bursu kazandım, gidemiyorum”
NASA’dan kendisine bir haftalık astronotluk eğitim bursu çıktığını ve çok gitmeyi istemesine rağmen maddi sıkıntılar yüzünden gidemediğini anlatan Uğur, “Geçen sene NASA ile ortak olan dünyanın en büyük uzay kampına için bursa başvuru yaptım. Uzay kampından burs kazanan tek kişi bendim. Bir haftalık astronotluk eğitimi alacaktım. Fakat yol masrafları biraz maliyetli olduğu için ne yazık ki gidemedim. Ama hala NASA’dan bir hocamız olan Umut Yıldız’la iletişimimiz devam ediyor. Bizi başka bölümde çalışan Oktay Arslan hocamıza yönlendirdi. Bu hocalarımızla robotlar hakkında istişareler yapıyoruz. Bursum 30 Mart 2017’ye kadar devam ediyor fakat maddi imkan sıkıntısı çektiğim için ne yazık ki, gidemiyorum” ifadelerini kullandı.
“Roket ve füze alanlarında yoğunlaşmak istiyoruz”
Ekiplerinin ileriye dönük hedeflerini ve robota neden Vezir Tonyukuk ismini verdiklerini anlatan 16 yaşındaki Fevzi Enes Baytemir, “Öncelikle Amerika’da olacak ‘University Rover Challenge’ yarışmasına Vezir Tonyukuk’u geliştirerek ve dünyanın en geç takımı olarak katılmayı planlıyoruz. Ardından roket ve füze alanlarında yoğunlaşmak istiyoruz. Tonyukuk Göktürklerde bir vezirin ismi ve dişi kurt anlamına geliyor. Bu bizi çok etkiledi. Türklerin gücünü göstermek için Tonyukuk ismini kullandık. Türkiye’de uzay araştırmaları kısıtlı ama ilerleyeceğini düşünüyoruz. Yapacağımız projelerle buna destek olmak istiyoruz” diye konuştu.
“7 ay boyunca üzerinde çalıştık”
Robot hakkında teknik bilgileri veren ve takımla nasıl tanıştıklarını anlatan 16 yaşındaki Hüseyin Akyol, “Öncelikle Fikret ile tanıştık. Bize böyle böyle projelerimiz var dedi. Bize anlattı ve biz de inanıyoruz, bunları yapabiliriz dedik. Bu roverda eksik malzemelerimiz olduğunda, 3 boyutlu mekanik kısmımız, 3 boyutlu yazıcılarla, bunları temin etti ve üzerinde iki tane geliştirici kart bulunuyor. Robot, 25 dakika boyunca durmadan çalışabiliyor. Herkesin düzenli ve programlı çalışabilmesi için ilk önce gruplara ayrıldık. Herkesin kendine göre departmanı vardı. Mekanik departmanız, eksik malzeme bulunduğunda 3 boyutlu yazıcılarla temin ediyordu. İki tane geliştirici ana kart kullandık. Roverımız için 7 ay boyunca çalıştık. Yazılımını da kendimiz yaptık. Bunun için hiçbir yerden yardım almadık, kendimiz başardık” şeklinde konuştu.
“Hiç kimse bize inanmadı”
Robotu ilk yapmaya çalıştıklarında kimsenin kendilerine inanmadıklarını belirten Akyol, “Hiç kimse inanmadı, yapamazsınız dediler. Orası Avrupa’nın en büyük yarışması gidemezsiniz gibi cümleler sarf ettiler. Tabi biz bunun üzerine daha da hırs kazandık. Bunun için çalıştık, hatta bazen sınavlarımıza bile çalışmadık, bu Rover üzerine çalıştık ve sonunda başardık. Sonra herkes de bize hayretle baktı, herkes tebrik etti” dedi.
Medeni Topaloğlu
