DÜNYA - 23 Kasım 2019 Cumartesi 10:48

ABD ve Avrupa ülkeleri, İstanbul’u geride bıraktı

A
A
A
ABD ve Avrupa ülkeleri, İstanbul’u geride bıraktı

ABD ve Avrupa ülkelerinde elde edilen veriler, suç oranı yüksek olduğu düşünülen İstanbul’u geride bıraktı. ABD’de 2019 yılı içinde 81 bin 489 suç polis tarafından kayıt altına alınırken Avrupa’da Belçika ve Fransa suç oranlarının en yüksek olduğu ülkelerin başında geliyor.

İstanbul Valiliğinin asayiş olaylarına ilişkin 2019 verilerini açıklamasının ardından gözler ABD ve Avrupa ülkelerindeki verilere çevirdi. ABD’de büyük şehirlerdeki suç oranları İstanbul’un suç oranlarının üzerinde seyrediyor. Son yıllarda ciddi düşüş göstermesine rağmen özellikle ABD’de Los Angeles, New York ve Chicago gibi büyük şehirlerde evden hırsızlıktan, araçtan hırsızlığa, gasptan iş yeri hırsızlığına kadar hırsızlık türevi suçlardaki yüksek oranlar dikkat çekiyor.

Los Angeles’ta 2019 yılında 81 bin 489 suç işlendi

Los Angeles’ta 2019 yılında bugüne kadar 8 bin 407 kişiye yönelik şiddet içeren hırsızlık suçu işlenirken toplamda 81 bin 489 suç polis tarafından kayıt altına alınmış durumda. 2017 yılı sayımlarına göre yaklaşık 4 milyon kişinin yaşadığı Los Angeles’ta genel hırsızlık suçlarının nüfusa oranı ise yüzde 2.
New York’ta ise benzer bir durum yaşanıyor. New York polis departmanı verilerine göre hırsızlık içerikli suçlarda geçtiğimiz seneye göre 2019 yılında yaklaşık yüzde 10’luk bir artış yaşanırken bugüne kadar toplam 63 bin 396 hırsızlık içerikli suç gerçekleşti.

Chicago’da 35 binden fazla hırsızlık olayı

ABD’nin doğu ve batı yakasındaki en büyük şehirlerdeki suç oranları bir başka büyük şehir olan Chicago ile benzerlik gösteriyor. 2019 yılında Chicago’da Chicago polis departmanının verilerine göre hırsızlık ile alakalı 35 bin 654 olay yaşanırken Chicago’da şu ana kadar gerçekleşen suçların nüfusa oranı ise yüzde 2 olarak kaydedildi.

2019 yılında 34 binden fazla kişi ateşli silahlar sonucu hayatını kaybetti

Hırsızlık olaylarının yanı sıra ABD’de silahlı saldırı suçlarındaki oranlar da korkutuyor. Cinayetler dışında ABD’nin gündemindeki bir konu olan toplu silahlı saldırılar ile ilgili olarak sivil toplum kuruluşu Silah Şiddet Arşivi - GVA’Nın verdiği bilgilere göre 17 Kasım tarihine kadar yılın ilk 321 gününde 369 toplu silahlı saldırı olayı gerçekleşti. Bir toplu saldırı olayının toplu silahlı cinayet olarak tanımlanması için 4 ya da daha fazla kişinin aynı olayın sonucu olarak hayatını kaybetmiş olması gerekiyor. Gene GVA’nın verilerine göre cinayet, intihar ve kaza sonucu ölümler dahil olarak ateşli silah ile ölenlerin sayısı 2019 yılında 34 bin 365 iken 25 bin 929 kişi ateşli silahla yaralanmış.

Avrupa’da da durum farklı değil

AB’nin resmi kurumlarından yapılan açıklamalara ve resmi verilere göre AB ülkelerinde suç oranları giderek artıyor. AB Polis koordinasyon teşkilatı Europol’ün verilerine göre organize suçlar, özellikle çocuklara yönelik cinsel suçlar, silah kaçakçılığı ve uyuşturucuya bağlı suçlar artıyor. Eurostat’ın 2018’de güncellediği verilere göre AB ülkeleri içinde en yüksek suç oranları Baltık ülkelerinde kaydedildi. Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra bağımsızlıklarını ilan eden Estonya, Litvanya ve Letonya, 2004 yılında Avrupa Birliği’ne, 2005 yılında ise de NATO’ya üye olmuşlardı.

Fransa ve Belçika başı çekiyor

AB’nin kurucu ülkeleri arasında suç oranlarının en yüksek olduğu ülkeler ise Fransa ve Belçika olarak kaydedildi. Eurostat verilerine göre kasten işlenen cinayetlerde Fransa yüksek suç oranlarıyla üst sıralarda dikkat çekiyor. Fransa’da sadece bu yılın başından bu yana 121 kadın cinayeti işlendi. Suç oranlarında ciddi artışın yaşandığı Fransa’nın başkenti Paris’te ise resmi istatistik yayınlayan ONDRP adlı kuruluş, ortalamanın 16 katı daha fazla hırsızlığın yaşandığını duyurdu. Paris’in en tehlikeli mahallelerinin en turistik mahalleler olduğu belirtilen rapora göre uyuşturucu kaçakçılığı da ciddi boyutlarda seyrediyor.

Eurostat verilerine göre suç oranları istatistiklerinde Fransa’nın hemen ardından ise Güney Kıbrıs geliyor. 2016 yılında yaşanan terör saldırıları sonrasında Charles Michel (MR) hükümetinin aldığı güvenlik önlemleri sayesinde sokaklarda askerlerin nöbet tuttuğu Belçika’da suç oranlarında ise Avrupa genelinin aksine düşüş yaşandı.

Cinsel suçlarda keskin bir artış yaşanıyor

AB üyesi ülkelerde işlenen cinsel suçlar ise artış göstermeye devam ediyor. Sadece 2013-2016 yılları arasında resmen kayda geçen cinsel suç içeren olay sayısı 197 binden 248 bine yükseldi. Yine sadece bu dönemde AB ülkelerinde cinsel suçlarda ortalama yüzde sekiz oranında artış kaydedildi. Gelişmiş ülkelerde ihbar oranlarının yüksek olmasına rağmen AB genelinde birçok suçun ise kayıt altına alınamadığı düşünülüyor.

AB istatistik kurumu Eurostat, en son 2016 yılına kadar kesin veriler sunan AB ülkelerindeki suç oranları verilerini önümüzdeki ay güncellemeye hazırlanıyor. Açıklanacak olan güncel verilerde artan ekonomik krizin de etkisiyle suç oranlarının daha da yüksek çıkması bekleniyor.

Aydın Tuna Palabıyıkoğlu - Mustafa Ulusoy

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Balıkesir Dünden Kalanlar Konseri izleyenleri coşturdu Balıkesir’in Burhaniye ilçesinde, Körfez Gönül Dostları Derneği Korosunun Reha Yurdakul Salonunda düzenlediği "Dünden Kalanlar Konseri" ilgi gürdü. Şefliğini Tuğrul Atatüre’nin yaptığı konseri izleyen yaklaşık 250 müziksever şarkılara eşlik etti. Reha Yurdakul Salonundaki konserin ilk bölümünde Muhayyerkurdi eserler seslendirilirken, ikinci bölümde de Osman Nihat Akın Besteleri ile Hicaz Makamı eserlere yer verildi. Konseri İlçe Milli Eğitim Müdürü Bora Zihni ile İYİ Parti önceki ilçe Başkanı Erdoğan Kahya ve yönetim Turgay Yıldız ve yaklaşık 250 müziksever izledi. İzleyiciler, konserin sonunda Şef Tuğrul Atatüre ile koro üyelerine teşekkür etti. Konseri beğendiğini kaydeden emekli müzik öğretmeni Cahit Baylav, "Bu akşam güzel bir konser izliyoruz. Bu tip konserlerin daha çok yapılmasını istiyoruz. Körfez Gönül Dostları topluluğu gerçekten güzel bir konser hazırlamış., Genellikle popüler eserler var. Çokta başarılı. Çok memnununum burada olduğuma. Çok teşekkür ederim" dedi. Ali Gültekin de, "Konseri izledik. Çok çok güzeldi. Ben çok keyif aldım. Hele saz heyeti, hocamız süper idi. Seyircilerde çok keyif aldı. Hepimiz söyledik. Çok keyif aldık" diye konuştu. Emekli öğretmen Eser Baylav ise, "Konser çok güzeldi. Gerçekten çok güzel hazırlanmışlar. Profesyoneller gibi buldum. Çok beğendin ben. Özenle seçilmiş parçalar. Sazlar solistler gerçekten çok güzeldi. Böyle bir programın, böyle çalışmaların Burhaniye’de olması takdire değer ve çok kıymetli" dedi.
Kütahya Kütahyalı Abdullah Dede’den çevreye örnek temizlik dersi Kütahya’nın Tavşanlı ilçesinde yaşayan 83 yaşındaki Abdullah Kulluk, ilerleyen yaşına rağmen sokakların temiz kalması için gösterdiği çabayla takdir topluyor. Durak Mahallesi İkbal Sokak üzerinde oturan Kulluk, adeta mahallesinin gönüllü temizlik işçisi oldu. Durak Mahallesi’nin sakinlerinden olan Abdullah Kulluk, yaşlılığına aldırmadan her sabah sokağa çıkarak çevresindeki temizliği bizzat üstleniyor. Kulluk’un günlük rutinleri arasında, özellikle sonbahar mevsiminde İkbal Sokak’a dökülen yapraklar ve çevreye atılan çöpleri toplamak bulunuyor. Mahalle sakinleri, 83 yaşındaki Abdullah Dede’nin bu özverili davranışını hayranlıkla izliyor. Elinde süpürgesi ve faraşıyla sokakları pırıl pırıl yapan Abdullah Kulluk, gençlere de çevre temizliği konusunda önemli bir ders veriyor. Temizliğin önemine dikkat çeken esnaflıktan emekli Abdullah Kulluk, "Bu yaşımda bile elimden geldiğince sokağımı temiz tutmaya çalışıyorum. Temizlik, Uzunçarşı’da esnaflıktan gelen bir alışkanlığım. Temiz çevre, sağlıklı yaşam demektir. Herkes kendi kapısının önünü temiz tutsa, tüm mahalle tertemiz olur" sözleriyle çevre bilincine vurgu yaptı. Komşulardan inşaat çalışanı İsmail Karaduman, " Yan tarafta inşaatta çalışıyoruz. Hacı amcayı da burada temizlik yaparken görüyoruz. Güzel bir hareket inşallah herkese örnek olur ve vatandaşlar da duyarlı olur bu konuda" dedi.
Kütahya Evliya Çelebi’nin kimliği ve göreviyle ilgili tarihi keşif Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Domaniç Hayme Ana Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Dr. Salih Aytemur, 2002 yılından bu yana sürdürdüğü "Geçmişten Günümüze Seyitömer ve Seyitömer Hazretleri" başlıklı tarihi araştırmaları kapsamında, dünyaca ünlü seyyah Evliya Çelebi’nin Uyvar’daki kimliği ve devlet görevine ilişkin daha önce tespit edilmemiş önemli bilgilere ulaştı. Dr. Aytemur, Osmanlı arşiv vesikalarına dayanan bu yeni keşifleri, III. Uluslararası Eskişehir Kongresinde bildiri olarak sundu. Eskişehir Anadolu Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi’nde düzenlenen kongrede konuşan Aytemur, elde edilen belgelerin Evliya Çelebi araştırmalarına yeni bir boyut kazandıracağını ifade etti. Aytemur, Evliya Çelebi’nin sanılanın aksine yalnızca bir gezgin olmadığını, devlet tarafından görevlendirilen bir bürokrat olduğunu vurgulayarak, "Ulaştığım tarihi vesikalar ilk kez gün yüzüne çıkan bilgilerdir. Evliya Çelebi, seyahatlerini sadece gezmek ve yazmak için değil, üstlendiği devlet görevleri kapsamında gerçekleştirmiştir. Hesap uzmanı olmasının yanı sıra savaşçı ve cengâver bir kişiliğe sahiptir" dedi. Araştırmalar sonucunda, Evliya Çelebi’nin asıl adının Mehmed olduğu, seyahatnamesinde kullandığı "Evliya Çelebi" isminin ise müstear olduğu belirtildi. Dr. Aytemur, Uyvar’da bulunduğu döneme ait Osmanlı arşiv belgelerinde Evliya Çelebi’nin adının "Uyvar Defterdarı Şeyhi Mehmed" olarak geçtiğini tespit ettiğini açıkladı. Ayrıca Uyvar sonrası İstanbul’a döndüğünde Hazine-i Birun Defterdarı olarak, yani devlet hazinesinden sorumlu üst düzey bir bürokrat olarak görev yaptığının da belgelerle ortaya konulduğunu söyledi. Belgelerde Evliya Çelebi ile Şeyhi Mehmed’in dönem ve bazı kişisel özelliklerinin örtüştüğünü kaydeden Aytemur, Uyvar’da savaş sırasında gösterdiği yararlılıklar nedeniyle Serdar Ali Paşa tarafından kendisine ve maiyetindekilere Kütahya’da bazı zeametler verildiğini de belirtti. Dr. Aytemur, bu çalışmanın Evliya Çelebi’nin kimliği ve devlet görevine dair yeni tartışmaların önünü açacağını ve tarih araştırmalarına yeni bir çalışma alanı kazandıracağını ifade etti. Aytemur, söz konusu araştırmasının ayrıntılarının makale olarak yayımlanacağını da sözlerine ekledi.