SAĞLIK - 10 Ağustos 2019 Cumartesi 14:40

Bayramda sağlığınızdan olmayın

A
A
A
Bayramda sağlığınızdan olmayın

Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Diyetisyeni Banu Özbingül Arslansoyu, kişilerin bayramda güne hafif bir kahvaltı ile başlaması gerektiğini, şerbetli tatlılar yerine sütlü ve meyveli tatlıları tercih etmesi gerektiğini, Kişilerin bol su tüketilmesi ve aç karnına bayram ziyaretine gidilmemesi gerektiğini söyledi.

Kırmızı etin doymuş yağ ve kolesterolden zengin bir besin olduğunu söyleyen Arslansoyu, üzerinde görünen yağlı kısmının etten ayrılsa bile kırmızı etteki ortalama yağ oranının yüzde 20 olduğunu belirtti. Kronik hastalığı olan bireylerin yağsız ya da az yağlı etleri tercih etmesi gerektiğini söyleyen Arslansoyu, etlerin haşlama, fırında ya da ızgara şeklinde tüketilmesine dikkat edilmesi gerektiğini, kızartmadan kaçınılması gerektiğini belirtti. Arslansoyu sözlerine şöyle devam etti: “Etle yapılan yemekler kendi yağı ile pişirilmeli, ilave yağ eklenmemelidir. Etler E ve C vitamini içermezler. Bu nedenle etlerin mutlaka sebzelerle beraber pişirilmesi önemlidir. Bu yöntem hem besin çeşitliliğini sağlayacak hem de bazı minerallerin vücut tarafından emilimini arttıracaktır.”

Türkiye'de bayram denilince akla ilk gelenin mangal olduğunu söyleyen Arslansoyu, mangalda pişirilen etlere uygulanan yöntemin yanlış olduğunu belirtti. Uygulanan yanlış yöntemle ette kanserojen maddelerin oluşmasına sebep olunduğunu söyleyen Arslansoyu, etin yüksek sıcaklıkta pişip yanması sonucunda, heterosiklik amin ve polisiklik aromatik hidrokarbon (PAH) denilen kanserojen maddelerin ortaya çıktığını söyleyen Arslansoyu, bu maddelerin etten ateşe damlayan yağlardan ve çıkan dumanın etle temasından oluştuğunu belirtti.

Mangalda pişirilen etleri kanserojen maddelerden korumak için kömür kullanımında çok yüksek ateşi tercih etmemek gerektiğini, yüksek ateşin ette kanserojen maddelerin açığa çıkmasına ve B grubu vitaminlerin de kaybına yol açtığını söyleyen Arslansoyu, kömür közüyle et arasında en az 15 santimetrelik bir mesafenin bulunması gerektiğini ve etlerin alevle yakılarak pişirilmemesi gerektiğini belirtti. Arslansoyu, pişirme önerileri ile ilgili şunları söyledi: “Pişirme öncesi etlerin bazı baharat ve otlarla marine edilmesi kanserojen madde oluşumunu azaltmaktadır. Bu yüzden etlerinizi marine edin. Mangal ve ızgaralarınızı her kullanımdan sonra çok iyi temizleyerek, oluşmuş kanserojen maddelerin bir sonraki yemeğinize aktarılmasını önleyin. Ateşe damlayan yağ ile açığa çıkan kanserojen maddelerin oluşumunu azaltmak için yağlı etlerden kaçının.”

“Çözünen et hemen pişirilmeli, tekrar dondurulmamalıdır”
Özellikle kurban bayramında çok sayıda hayvanın kesilmesi ile kesim öncesi ve sonrasında gereken kontrol ve hijyen kurallarına uyulmaması ile hastalıkların ortaya çıktığını söyleyen Arslansoyu, kurbanlık hayvanın kesiminden sonra “rigor mortis” adı verilen ölüm sertliğinin ortaya çıktığını ve etlerin bekletilmeden bu sertlikle tüketilmesi durumunda midede şişkinlik, hazımsızlık gibi sıkıntılara yol açacağını belirtti. Arslansoyu şöyle devam etti: “Bunu önlemek için etler kesildikten hemen sonra 5-6 saat serin bir yerde (14-16 C), sonrasında 18-19 saat da buzdolabında bekletilmeli, toplamda 24 saat beklettikten sonra tüketmelidir. Etler kesinlikle çiğ ya da az pişmiş olarak tüketilmemeli, büyük parçalar halinde değil, birer yemeklik olacak şekilde küçük parçalara ayrılarak buzdolabı poşetinde, buzdolabında ya da derin dondurucuda saklanmalıdır. Bu şekilde hazırlanan etler buzdolabında 3 gün, derin dondurucuda 3 ay muhafaza edilebilmektedir. Kıyma olarak saklanacaksa bu sürenin daha da kısa olduğunu unutmayın. Etler dondurulduktan sonra buzdolabında çözdürülmeli, çözünen et hemen pişirilmeli, tekrar dondurulmamalıdır.”  

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Gümüşhane Gümüşhane’nin yüksekleri 5 Mayıs’ta beyaza büründü Gümüşhane il genelinde dün etkili olan yağmur yağışı yüksek kesimlerde gece yerini kar yağışına bıraktı ve günler sonra yüksek kesimler yeniden beyaza büründü. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün tahminlerinde sarı uyarı verdiği Gümüşhane’de beklenen kar yağışı gerçekleşti. Kentin yüksek kesimleri beyaz gelinliğini yeniden giydi. Dün akşama kadar devam eden ve kent merkezinde metrekareye 26 kilogram yağışın düştüğü Gümüşhane’de sabaha karşı yağmur yağışı yerini kar yağışına bıraktı. Bazı noktalarda kar kalınlığı 5 santimetreyi geçerken, kar yağışının bu gece de devam etmesi bekleniyor. Merkeze bağlı Yağmurdere Vadisi’nde yer alan köylere ulaşımı sağlayan 2 bin 280 metre rakımlı Kostan Dağı geçidinde kar ve tipi etkili olurken denizden 2 bin 24 metre yükseklikte yer alan Limni Gölü Tabiat Parkı’nda ise kar kalınlığı 5 santimetreye ulaştı. Torul ilçesine bağlı Zigana köyü sınırlarındaki “Zigana’nın nazar boncuğu” olarak nitelendirilen Limni Gölü’nde yağışın ardından gölün etrafını sarmalayan çam ağaçları beyaz örtüyle kaplanırken eşsiz bir manzara oluştu. Tesis işletmecisi Mustafa Eroğlu, her yıl olduğu gibi Hıdırellez gününe denk gelen 5 Mayıs tarihinde yine kar yağışı gerçekleştiğini belirterek, “Akşamdan itibaren şiddetli yağışın ardından gerçekleşen kar yağışıyla beyaz örtüye büründü. Her yıl Gümüşhane’nin yüksek kesimleri ve Limni Gölü böyle bir kar yağışı gerçekleşiyor. Bu yıl da yine aynısı oldu. Kar yağışının ardından ortaya çıkan güzel görüntüyü gelen turistler görebiliyor” dedi.