Sağlık Bakanlığı Toplum Bilimleri Kurulu Üyesi ve Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, son zamanlarda İstanbul başta olmak üzere Doğu Marmara bölgesinde Covid-19 hasta sayılarında oluşan artışın bu iller arasında geçişkenliğin çok fazla olması ile bağlantılı olabileceğini söyledi. Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. İlhan, ayrıca Türkiye genelinde havaların soğuması ile beraber kapalı alanlarda toplanmaların arttığını ve bu sebeple de hasta sayılarında bir artış yaşandığını vurguladı.
“Ankara’da son dönemde başlayan artışta kapalı alanlarda daha çok bir araya gelmenin etkisi var”
Ankara’da son haftalarda az da olsa bir hasta artışı olduğunu ve bunun en büyük sebebinin kapalı ortamlarda kalabalık buluşmaların artması olduğunu belirten Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. İlhan, “Korona virüs gibi solunum yoluyla bulaşan hastalıkların rezervuarı insan olduğu için insan hareketliliğinden çok etkileniyor. Örneğin Ankara’da biliyorsunuz Eylül ayının başlarında çok zor zamanlar yaşadık. Son 3-4 haftadır daha iyi gidiyorduk açıkçası. Ama geçen haftadan itibaren biz de gözlemledik. Kendi Gazi Üniversitesi Tıp Fakültemizde de yüzde 4-5’lik artışlar oldu başvurularda. Aynı şey Ankara’da diğer hastanelerde de oldu. Bakan Koca da bunu söylemişti. Burada tabi Ankara’daki kontrol sisteminden sonra, özellikle sahada yapılan filyasyonun Ankara’da salgının azalmasında çok büyük etkisi oldu. Sahada tek tek araç içerisinde bekledi filyasyon ekibindekiler. Bunlar içerisinde, Sağlık Bakanlığı çalışanları var, merkez teşkilattan var. Hatta bizim üniversiteden asistanlarımız, halk sağlığı, aile hekimliği, diş hekimliği asistanlarımız da Sağlık Bakanlığı’nın filyasyon sistemine destek oldular. Saha da gidilip tek tek temaslı taraması yapıldığı için, Ankara’da iyi bir kontrol sağlandı. Fakat son dönem artışta ise aynı şart İstanbul için de geçerli. Ama son dönem artışta Ankara’da kapalı alanlarda daha çok bir araya gelmenin, bulunulan yerlerde havalandırmanın yapılmamasının çok etkisi var. Bunu çok net görüyoruz. Havaların soğuması ile birlikte insan davranışları üşüme yaklaşımını daha çok benimsiyor ve bu şekilde de havalandırma da olmayınca hastalık artıyor” şeklinde konuştu.
“İstanbul ve Doğu Marmara’da iller arası geçişler ile birlikte vakaların arttığını görüyoruz”
İstanbul’da son dönemde yaşanan hasta artışının Ankara’da da bir süre önce yaşandığını hatırlatan Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. İlhan, “İstanbul’da da aslında benzer bir süreç oldu. Fakat İstanbul bu sürecini geç yaşadı. Çünkü İstanbul’da biliyorsunuz hala tatil beldelerinde insanlar devam ediyordu izinlerine. Veya geçişkenlik çok fazlaydı. Yani bakıyorsunuz, Selim Paşa’da, Silivri’de veya Çeşme’de, Bodrum’da İstanbul’da yaşayan insanlar var. Bunların dönmesi ile beraber, örneğin İzmir bölgesinde hasta sayıları azaldı. Hepimizin gözlemlediği gibi Muğla bölgesinde azaldı. Bunların dönüşü ile beraber bu defa İstanbul’da bir hasta sayısında artış meydana geldi. Aynı zamanda İstanbul’da hatta şöyle düşünmek gerekiyor, Tekirdağ, İstanbul, Kocaeli ve Bursa. Burada iller arası geçiş çok fazla. Bursa’da insan oturuyor, gelip Kocaeli’nde çalışıyor. Ya da Kocaeli’nde çalışıyor, İstanbul’da ikamet ediyor. Tekirdağ’a gidip geliyor. Böyle baktığımız zaman bu geçişler ile birlikte vakaların arttığını görüyoruz. Sadece İstanbul olarak değil, İstanbul ve Doğu Marmara olarak bunu tanımlamak gerekiyor” ifadelerini kullandı.
“İstanbul’da sosyal yaşamın Ankara ve diğer bölgelere göre çok daha fazla olması ve genelde de havalandırmanın yapılmaması şuan ki artışın nedeni gibi görünüyor”
İstanbul özelinde salgının son zamanlarda çok yayılmasının, şehirdeki sosyal yaşantının diğer illere göre çok daha fazla olması ve kapalı alanlarda toplanmaların artmasının önemli etken olduğunu belirten Prof. Dr. İlhan, “Aslında devlet pek çok önlem aldı biliyorsunuz. Kamuda esnek çalışma söz konusu oldu. Yine özel sektör için de uygulanabilecek şekilde kademeli çalışma söz konusu oldu. Özellikle İstanbul için 8 buçukta mesaiye başlayanların, 9 buçuk, 10 buçuk gibi kademelendirilmesi istendi ama çalışma hayatında buna çok uyum gösterilmediğini görüyoruz. Buna uyum gösterilmemesi ile beraber, insanların daha çok toplu taşıma araçlarında beraber olması, bunun üzerine kapalı ortamlarda bulunulan yerlerde havalandırılmanın yapılmaması ve yine özellikle İstanbul özelinde söylüyoruz, sosyal yaşamın Ankara ve diğer bölgelere göre çok daha fazla olması ve genelde de havalandırmanın yapılmaması şuan ki artışın nedeni gibi görünüyor. Aslında 2 bin, ya da bin 800 ya da 2 bin 200, günlük rakamlardan değil de trendden konuşmak gerekiyor. Son 1 haftaya baktığımızda, pazartesi gününden bugüne bin 800, 2 bin gibi bir artış söz konusu. Tabi önlememiz gereken en önemli konu yeni hastaların oluşmasını engellemek” diye konuştu.
Utku Şimşek
