Boşnak Komutan Naser Oriç, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin Bosnalı Sırp General Ratko Mladiç hakkındaki kararının tatmin edici olmadığını söyledi.
Boşnak edebiyatının önde gelen isimlerinden İsnam Talyiç'in kendisinden "O (Srebrenitsa'da) olsaydı, kendilerini neyin beklediğini bilen Çetnikler saldırmaya cesaret edemezlerdi" ifadeleriyle bahsettiği Boşnak komutan Naser Oriç, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin Ratko Mladiç hakkındaki kararını değerlendirdi. Uluslararası topluma ait en yüksek adli kurum konumundaki mahkemenin kararının Mladiç'i soykırımdan suçlu bulması açısından önemli olduğunu söyleyen Oriç, "Keşke savcılık, soykırım gayesinin daha 1992 yılından itibaren mevcut olduğunu gösterebilseydi. Rakamlara bakacak olursak, 1992 yılından başlayan vetirede öldürülen Boşnak sayısının 1995'ten sonraki dönemde katledilenlerden çok daha fazla olduğunu görebiliriz. Srebrenitsa'da soykırımı, sadece iki gün içerisinde 8 bini aşkın insanın öldürülmesi şeklinde, sınırlı ve münferit bir olay gibi naklediyorlar. Sadece 8 bin 372 kişinin öldürüldüğü şeklindeki verilere de asla katılmıyorum. Öldürülen insan sayısı çok daha fazla" diye konuştu.
“Mladiç, ahirette de hesap verecek”
Ratko Mladiç'in artık yaşlı bir "kötürümden" öte bir şey olmadığını ve kendisinin uzun yıllar daha hayatta kalmasını umut ettiğini söyleyen Oriç, "Yaptıkları için bu dünyada yargılandığı gibi ahrette de muhakeme edilecek. Bu hususta benim asıl endişem biz Boşnakların bu hasta ruhlu insanların 1990'lı yıllarda ne yapmak istediklerini anlayıp anlamamış olmamız. Bugün dahi bu ruh hastası insanların o dönemde ne istediklerini ve aynı şekilde günümüzde de hangi gaye çerçevesinde hareket ettiklerini millet olarak idrak etmiş olduğumuzu düşünmüyorum" dedi.
“Artık Büyük Sırbistan mümkün değil”
Sırp lider Milorad Dodik'in "Bosna Kasabı" olarak bilinen eski Sırp komutan Mladiç'e ilişkin olarak "O bizim komutanımız ve kahramanımız. Kendisini her zaman öyle göreceğiz" şeklindeki açıklamalarına da değinen Oriç, "Dodik'in gayesi Bosna Hersek ordusunu bölerek Dayton Sulh Muahedesi'nde ‘Sırp Cumhuriyeti’ olarak anılan yapıya ait bir ordu oluşturmaktır. Dodik'in kendi halkının menfaatleri aleyhinde hareket eden, kendi halkına düşman bir şahıs olduğu kanaatindeyim. Çünkü kendisinin de içinde bulundukları realitenin farkında olduğuna inanıyorum. Artık ‘Büyük Sırbistan’ diyebir şey mümkün değil. Bu nedenle de Dodik'in açıklamaları beni hiç endişelendirmiyor" ifadelerini kullandı.
"Soykırım, savaşın başından itibaren planlı bir şekilde yürütüldü"
Soykırımın savaşın başından itibaren planlı bir şekilde yürütüldüğünü vurgulayan Oriç, "Sırplar savaş suçlarının sadece askeri unsurlar tarafından gerçekleştirildiğini ileri sürüyorlar. Lakin hem siyasi, hem sivil hem de askeri unsurlar aynı plan dahilinde hareket ettiler. Bunun delilleri de mevcut. Lahey'de soykırıma ilişkin vesikaları bizzat gördüm. Daha 1992 yılından itibaren tüm bu unsurlar aynı plan dahilinde, soykırım gayesiyle hareket ettiler" diye konuştu.
Kaplan: “Soykırım sadece Srebrenitsa'da olmadı”
Eski Bakan ve SDA'lı siyasetçi Salmir Kaplan ise kararın Srebrenitsa'da yaşananların soykırım olduğunun bir kez daha uluslararası toplum tarafından tasdik edilmiş olması açısından önemli olduğunu, lakin diğer kentlerde yaşanan katliamların soykırım olarak tanınmamasının üzücü olduğunu söyledi. Kaplan, "Bugünkü karar, şimdiye kadar verilen kararlardan pek farklı değil. Tabii biz Boşnaklar olarak bu müebbet kararından memnunuz. Çünkü en ağır ceza bu. Ama ne için cezalandırılacağı konusu önemli. İddianamenin birinci maddesinde sadece Srebenitsa'da değil Priyedor, Sanski Most, Foça ve Vişegrad'ın da dahil olduğu 6 şehirde daha soykırım yapıldığı ifade ediliyordu. Lakin mahkeme iddianamenin bu maddesini reddederek bu şehirlerde soykırım yapılmadığına hükmetti. Bu davanın en mühim yönü bu idi ve bu konuda bir sonuç çıksaydı, bu karar daha önceki kararlardan farklı olabilirdi. Radovan Karaciç, 40 yıl ceza aldı. Mladiç'in aldığı müebbet cezası da bundan pek farklı değil. Ömür boyu hapis cezası alması elbette bizim için sevindirici ama söz konusu 6 beldede soykırım yapıldığına ilişkin maddenin reddedilmesi çok üzücü" diye konuştu.
