Güroymak ilçesine 7 kilometre uzaklıktaki Budaklı köyünde bulunan ve 40 derece sıcaklıktaki suyuyla özellikle yaz döneminde şifa arayan yerli ve yabancı turistleri ağırlayan Budaklı kaplıcası, kışın ise manda ve atların uğrak yeri haline geliyor.
Hava sıcaklığının sıfırın altında 15 dereceye kadar düştüğü köyde kış şartlarının ağır geçmesinden dolayı, dışarıya çıkarılamadığı için ahırlarda kirlenen mandalar, süt veriminde artış sağladığı düşüncesiyle belli aralıklarla kaplıca suyunda yıkanıyor. Kaplıcada temizlenen manda ve atlar, tekrar köye getiriliyor.
Nemrut Dağı kraterinin hemen eteklerinde bulunan kaplıcada mandalar ve atlar kışın soğuğuna aldırış etmeksizin eksi derecelerde olan dondurucu havalarda bile 40 dereceyi bulan sıcak suda saatlerce keyifle vakit geçirebiliyorlar. Kaplıcanın bulunduğu alanda herhangi bir yapılaşma olmadığından bu durum, mandalar açısından şimdilik bir şans. Çünkü ticari bir kullanım alanı değil. Dolayısıyla kaplıcanın müdavimleri yazın insanlar, kışın da mandalar olmaktadır.
Köyde hayvancılıkla uğraşan Maşallah Erbay isimli çiftçi, kaplıca suyundan hayvanları birçok şekilde faydalandığını söyledi. Suyun hem şifalı olduğu için hemde hayvanların temizlenmesinde ve yaralarının iyileşmesinde önemli bir etken olduğunu kaydeden Erbay, “Mandalar artık kaplıcanın yolunu biliyorlar biz zorla çıkarmazsak akşama kadar suda kalırlar” dedi.
Erbay, ayrıca kaplıcacının süt ve kalite oranına da iyi geldiğini ifade ederek, normal zamanlarda 2 kilo süt verimi olurken kaplıcaya giren bir manda dan 3 kiloya yakın süt aldıklarını belirtti. Yaklaşık 40’a yakın mandasının olduğunu söyleyen Erbaş, “Mandalarımız kaplıca suyuna o kadar alışmışlar ki önceleri zorla temizlemek ve yaralarının iyileşmesi için suya sokardık ama şimdi artık kendileri kaplıcanın yolunu biliyorlar ve suya giriyorlar. Kış mevsiminde hayvanlar sürekli içeride oldukları için bacaklarında ve sırtlarında yaraları oluyor. Bizlerde bu suya getirerek hem temizliyoruz. Hemde yaralarının iyileşmesini sağlıyoruz. İki saat suda kaldıktan sonra bir nevi bu su onlara bir merhem oluyor” diye konuştu.
Süt verimin ve kalitesinin de arttığını söyleyen Erbaş, “Haftada bir veya ikiz kez hayvanları bu suya getiriyoruz. Çünkü hayvanların süt verimini de etkiliyor. Bir mandadan normal şartlar altında 2 kilo süt alırken sudan faydalandıkları zaman 3 kiloya yakın süt verimleri oluyor” dedi.
Erbaş, son olarak köyde bulunan kaplıcaya il dışında ve içinden insanlar tarafından olukça rağbet gördüğünü belirtirken, hayvanların girdiği su ile insanların girdiği suyun ayrı ayrı yerlerde olduğunu da sözlerine ekledi.
Genç yaşta hayvancılık yapan Berkan Töre ise, mandalar ile birlikte keyif olsun diye atını da suya sokarak eğlendiğini söyledi.
Vahit Olcay - Gürkan Olcay
