MURAT YALÇIN
MUĞLA
Dünyadaki en önemli üreme alanlarından biri Fethiye sahilleri olan caretta carettalar, yumurtalarını kumsala genellikle geceleri bırakırken sahilde gezen vatandaşlar ve insanların aşırı ilgisi ile restorant ve otel ışıkları bu hayvanların yumurtlayamadan kaçmasına neden oluyor. Dün gece Muğla’nın Fethiye ilçesindeki Çalış Plajı kumsalına çıkan bir caretta caretta kaplumbağa , yumurtalarını kumsalda açtığı çukura bırakmak isterken carettayı gören vatandaşların sahile koşmasıyla yumurtlayamadan tekrar denize döndü.Gece geç saatlerde caretta carettayı plajda yumurtlamaya geldiğini görenler bir anda çevresini sarıp flaşlar patlatarak fotoğraf çekmeye başlayınca dişi caretta caretta bir sure bekleyip ardından geri döndü. Çoluk çocuk kadın erkek pek çok kişi caretta carettaya dokunabilmek için iyice yanaşınca hayvan yumurtlamaktan vazgeçti. Vatandaşlar 10 dakika boyunca fotoğraf çekip yüksek sesle caretta caretta hakkında konuşmaya da başlayınca bu hayvan yönünü denize doğrultup sulara kavuşmak için ağır ağır yol almaya başladı. Bu sırada hem fotoğraflarını çeken hem de dokunmak isteyenler yüzünden caretta caretta soluğu denizde aldı.
Fethiye’nin çalış plajında görevli Denizli Pamukkale Üniversitesi gönüllü öğrencileri ve yetkilileri bu carettaya ulaşıncaya kadar caretta caretta denize dönerken Doç. Dr. Eyüp Başkale, "Çalış plajında gerekli tedbirler alınmazsa 10 yıla kadar bu plaja oldukça nadir caretta caretta çıkar. Çalış Plajına geçtiğimiz yıllarda caretta caretta kaplumbağalarının daha fazla yuva yaparak yumurta bıraktığını belirtip bu yıl henüz 10 yuva bulunmaktadır. Bu anaç kaplumbağa insanların aşırı ilgisi aşırı ışık kaynağı nedeniyle yumurtlayamadan geri dönmek zorunda kaldı. Anaç kaplumbağa büyük stres yaşadı. Çalış Plajında ışıklar en aza indirilmeli. Sahilde dolaşanların kaplumbağa gördüklerinde flaşla fotoğraf çekmeleri önlenmeli. Bu konuda biz üzerimize düşeni yapıyoruz. Öğrencilerimizle gece boyunca Çalış Plajı, Yanıklar Plajı, Akköprü Kumsalına kadar tedbir alıyoruz. Plajdaki şezlongların da gündüz kullanıldıktan sonra kumsaldan alınıp daha yukarıya duvar diplerine toplanması gerekir. Fethiye sahillerinde bu tedbirler alınmazsa 10 yıla kadar gördüğümüz kaplumbağaları göremeyiz” dedi.
CARETTALAR BİR SEFERDE 100 YUMURTA BIRAKABİLİYOR
Yumurtlamak haricinde karaya hiç çıkmayan caretta carettalar oksijeni havadan almasına rağmen uzun süre su altında kalabilir. Yumurtalarını gece kumsallarda açtıkları çukurlara gömer, bir defasında 100 yumurta bırakabilirler. Yavrular 2 aylık kuluçka döneminden sonra yumurtadan gece çıkarak denize gider. En önemli yumurtlama bölgesi Fethiye Çalış Plajı Sahilleri, Köyceğiz, Dalyan, Adana Yumurtalık ve Belek, Anamur, sahilleri olan caretta carettalar, nesli tükenme tehlikesi altında olduğu için koruma altında bulunuyorlar.
