Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ankara’da bir otelde gerçekleşen programda 2023 Yılı İhracat Rakamlarını açıkladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan,” Bugün 2023 yılının dış ticaret verilerini değerlendirmek üzere bir araya gelmiş bulunuyoruz. Öncelikle sizlerin şahsında Türk iş dünyamızın milletimizin her bir ferdinin yeni miladi yılını tebrik ediyorum. Yeni yıla gerek Gazze başta olmak üzere bölgemizdeki savaşlar gerekli depremlerle ve terörle mücadelede kaybettiğimiz şehitlerimizin acısı sebebiyle buruk girdik. Rabbim tüm şehitlerimizi cennetiyle cemaliyle müşerref eylesin diyorum. Bununla birlikte 2024'ün ülkemize, milletimize ve bütün insanlığa hayırlar getirmesini yüce Allah'tan niyaz ediyorum” dedi.
Yeni yılın ilk iş gününde ihracatçılarla ve iş dünyası temsilcileriyle bir arada olmaktan mutluluk duyduğunu belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, programda dış ticaret alanında Türkiye’nin 2023 karnesini tüm yönleriyle ayrıntılı bir şekilde ele alacaklarını aktardı.
“Türkiye olarak gerçekten stratejik olduğu kadar meşakkatli bir coğrafyada yaşıyoruz” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan,” Tarih boyunca olduğu gibi bugün de, küresel güç mücadelesinin odağında ülkemizin merkezinde yer aldığı bir bölge vardır. Petrol ve doğal gaz başta olmak üzere, dünya ekonomisini ayakta tutan yeraltı kaynaklarının kahir ekseriyeti bu coğrafyada yer alıyor. Doğal zenginliklerin yanı sıra bölgemiz, dünya ticaret yollarının da tüm geneli itibariyle kalbinde bulunuyor” diye konuştu.
Karadeniz'i Akdeniz'e bağlayan İstanbul ve Çanakkale Boğazları, Akdeniz'i Hint Okyanusu'na bağlayan Süveyş Kanalı, Basra Körfezi'ni Hint Okyanusu'na bağlayan Hürmüz Boğazı, Akdeniz'in Atlas Okyanusu'na açılan kapısı olan Cebelitarık Boğazı’nın dünya ticareti için hayati öneme sahip bağlantı noktalarından sadece birkaçı olduğunu vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Küresel ticaret arttıkça bu boğazların ehemmiyetinin de özellikle artmakta ve Türkiye'nin durumunu da öne çıkarmakta olduğunu belirtti.
Son dönemde patlak veren krizlerin, gerilimlerin ve sıcak çatışmaların hemen hepsinin ülkemizin yakın çevresinde yaşanmakta olduğuna dikkat çeken Cumhurbaşkanı Erdoğan,” Bu muhataralı tablo karşısında amacımız, ülkemizin ekonomik, diplomatik ve ticari kazanımlarını korumak ve daha da geliştirmektir. Şimdiye kadar hamdolsun bunda muvaffak da olduk. Ülkemizi, kuzeyimizdeki ve güneyimizdeki kanlı çatışmaların tarafı haline getirmek isteyen savaş baronlarına müsaade etmedik. Üçüncü tarafların aksi yöndeki müdahalelerine rağmen komşularımızla ilişkilerimizi kazan-kazan anlayışı temelinde güçlendirmeye gayret ettik. Kimi bölge ülkeleriyle aramızda ortaya çıkan görüş ayrılıklarını gidererek işbirliğimizi yeniden olması gereken seviyelere taşıdık. Türk dünyasıyla münasebetlerimizi tarihi zirvelere ulaştırırken, Avrupa ve Amerika'yla da karşılıklı saygıya dayalı iş birlikleri geliştirmeye çalıştık” dedi.
Ülkemize uzanan hiçbir dostluk elini geri çevirmedik”
Afrika ve Latin Amerika ülkeleriyle ilişkilerin zaten olumlu bir mücadele ve mecrada yeni boyutlar kazanarak ilerlediğini aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ülkemize uzanan hiçbir dostluk elini geri çevirmedik. Bize bir adım gelene biz gerektiğinde koşarak gittik. Türkiye merkezli ama küresel perspektifli bir anlayışla dış siyasetimizi şekillendirdik. Bundan geriye gidiş kesinlikle olmayacak. Türkiye dostlarının sayısını arttırmaya devam edecek” diye konuştu.
Çeşitli provokasyonlarla ve art niyetli söylemlerle Türkiye’yi bölgesinden, bölgedeki ortaklarından çok güçlü tarihi, dini, beşeri, ekonomik ve ticari bağlarının olduğu kardeş ülkelerden koparma girişimlerinin farkında olduklarını dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, ”Yaz aylarında ülkemizin en önemli gelir kalemlerinden biri olan turizmi baltalamaya yönelik dış bağlantılı bir kampanya yürütülmüştü. Şimdi benzer bir dalganın muhalefet partilerinin de desteğiyle bu sefer spor üzerinden oluşturulmaya çalışıldığını görüyoruz. Asla tasvip etmeyeceğimiz nefret söylemleriyle insanlar, toplumlar, inançlar, ülkeler hedef alınıyor. Sırf kökeninden dolayı insanlar horlanıyor, aşağılanıyor, hakarete maruz bırakılıyor. İslam düşmanlığına ve yabancı karşıtlığına varan bir furyayla karşı karşıyayız” diye konuştu.
Erdoğan, muhalefetin tutumunu eleştirerek, “Muhalefet aktörleri de gündeme gelmek uğruna maalesef bu pespaye, bu son derece tehlikeli nefret siyasetine gönüllü figüranlık yapmaktadır. Bu nefret dalgasının Türkiye'ye yatırım yapan, deprem felaketi dahil zor zamanlarımızda yanımızda olan ülkemizin en önemli ticari ortakları arasında yer alan kardeş ülkeleri hedef alması asla tesadüfi değildir. Burada Türkiye'ye ve Türkiye'nin çıkarlarına yönelik sinsi bir operasyon, çok açık bir sabotaj girişimi vardır. Nasıl daha önceki kirli senaryoları yırtıp attıysak Allah'ın izniyle bu oyunu da mutlaka boşa çıkaracağız. Türkiye ve Türk düşmanı çevreler tarafından körüklenen nefret siyasetiyle mücadelede siz ihracatçılarımıza da çok önemli görevler düşüyor. Kamuoyunu, özellikle gençlerimizi doğru bilgilendirme konusunda sizlerin de elini taşın altına koyması gerekiyor. İhracatçılarımızdan ve iş dünyamızdan bu noktada daha fazla çaba harcamalarını, daha fazla görünür olmalarını, daha fazla inisiyatif almalarını beklediğimizi burada özellikle vurgulamak istiyorum” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin yatırım, istihdam, üretim ve ihracat yoluyla büyüme ilkeleri doğrultusunda gelişmeye, yeni başarı hikayeleri yazmaya devam ettiğini kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan,” Rahatsız olanlar var, ama bu rahatsız olanlara bakmayacağız, biz işimize bakacağız. Terörden darbe girişimine sokak olaylarından kur ataklarına kadar yakın geçmişimizde maruz kaldığımız sıkıntıları dikkate aldığımızda ekonomide elde ettiğimiz başarıların ne denli önemli olduğu daha iyi anlaşılacaktır. Tüm bu olayların yaşandığı 2012-2022 döneminde dünya ekonomisi yıllık ortalama yüzde 3,4 oranında büyürken, Türkiye ekonomisi yıllık ortalama yüzde 6 oranında büyüme kaydetti” dedi.
“G20 ülkeleri içinde en hızlı büyüyen ikinci ülke olduk”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, son birkaç yıla bakıldığında tüm dünyayı derinden etkileyen Kovid 19 salgını, küresel tedarik zinciri aksaklıkları, Rusya-Ukrayna Savaşı, hammadde ve enerji krizinin bile ülke ekonomisinin hızını kesemediğini belirterek, Önceki yıl yani 2022'de yüzde 5,5 oranında büyüdük. Bu büyüme oranına en büyük katkı ise, 2,4 dört puanla ihracatçımızdan geldi. 2023 yılının üçüncü çeyreğinde yüzde 5,9 oranında büyüyerek son 13 çeyrektir süren kesintisiz büyüme trendimizi devam ettirdik. Böylece G20 ülkeleri içinde en hızlı büyüyen ikinci ülke olduk. İhracat tarafında da benzer bir tablo karşımıza çıkıyor. İlk defa 2021 yılında yüzde 1 seviyesini aşan küresel ihracattan aldığımız pay, 2022 yılında yüzde 1,02'ye yükseldi. Geçtiğimiz yılın ilk iki çeyreğinde ise bu oran yüzde 1,03'e çıktı. Güçlü büyüme performansının yanında büyüme kompozisyonumuz olumlu yönde gelişti. Nitekim 2023 yılının üçüncü çeyreğinde yatırımlarda yaşanan yüzde 14,7 oranındaki artış son iki yılın en yüksek seviyesini ifade ediyor. Mal ve hizmet ihracatının Gayri Safi Yurt İçi Hasıla büyümesine katkısı 2023 yılı üçüncü çeyreğinde yüzde 0,3 puan oldu.Üretimin güçlü etkilerini son açıklanan istihdam verilerine de yansıdığını memnuniyetle görüyoruz” dedi.
Salgın öncesi döneme göre, son üç yılda dört milyonun üzerinde ilave istihdam oluşturduklarını söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan şunları kaydetti;
“ Yalnızca 2022 yılı Ocak ayına kıyasla dahi bakıldığında sağlanan ilave istihdam 1 milyon 848 bin kişinin üzerindedir. Ekim ayında işsizlik oranımız yüzde 8,5 olarak gerçekleşerek son 11 yılın en düşük seviyesine geriledi. Dünyadaki diğer ekonomiler gibi bizim de en büyük baş ağrımız hayat pahalılığının tetiklediği enflasyondur. Avrupa'sından Amerika'sına son 60-70 yılın zirvelerinde çıkan enflasyon oranları, alınan onca tedbire rağmen yüksek seyretmeye devam ediyor.”
Üretim, istihdam ve ekonomik büyümeden taviz vermeden, enflasyonu tekrar tek haneli rakamlara indirmeyi hedeflediklerini ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan,” Son dönemde uygulamaya koyduğumuz tedbirler enflasyonun ateşini düşürmeye başlamıştır. Özellikle yılın ikinci yarısından itibaren küresel ekonomide yeni bir olağanüstülük yaşanmazsa, politikalarımızın etkilerini daha net göreceğiz. Tabii bu süreçte çeşitli bahanelerle milletimizin, çoluk çocuğunun rızkına, refahına, malına, mülküne, cebindeki parasına kasteden açgözlülere kesinlikle fırsat vermeyeceğiz. Hayat pahalılığına karşı mücadelemizi bir tarafta denetimlerin diğer tarafta tedbir ve düzenlemelerin olduğu çift kulvarlı bir şekilde yürütüyoruz. Yatırımı, istihdamı ve üretimi gözeten ihracatçının finansmana erişimine öncelik veren bu sürecin sonunda, daha önce olduğu gibi inşallah enflasyon meselesini vatandaşımızın günlük hayatından çıkaracağız” dedi.
2023 senesinin ülke açısından gerçekten zorluklarla, sıkıntılarla deprem başta olmak üzere pek çok imtihanla geçen sancılı bir yıl olduğunu aktaran Erdoğan, bu süreçte sadece bölgemizdeki belirsizliklerle mücadele edilmediğini aynı zamanda Ülke ekonomisine 104 milyar dolarlık ilave fatura yükleyen 6 Şubat depremlerinin de olumsuz sonuçlarıyla da mücadele edildiğini söyledi.
50 binden fazla insanın kaybedildiği 11 ilde çok ciddi yıkıma ve tahribata yol açan bir tabii afetin altından kalkmanın kolay olmadığını kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan,” Depremin yaralarını sarma konusunda devleti ve milletiyle Türkiye'nin elde ettiği başarıyı dünyada başka hiçbir ülke gösteremezdi.
Asrın felaketi olarak gördüğümüz, bildiğimiz bu olayda ve dün de şiddetli bir depremle sarsılan Japonya'ya ve dost Japon halkına, ülkem ve milletim adına geçmiş olsun dileklerimi ilettim, iletiyorum.Asrın felaketi denen bir tabii afetin hemen ardından üretim başta olmak üzere her alanda hızla toparlanmayı başardık. Depremin ihracatımıza etkisi eksi 6 milyar doları buluyor. Küresel ekonomide Kovid 19 salgınıyla başlayan Rusya-Ukrayna savaşıyla derinleşen, Gazze'deki katliamlarla yeni boyutlar kazanan sarsıntılar halen devam ediyor” dedi.
Küresel ekonomide Covid- 19 salgını ile başlayan Rusya, Ukrayna savaşıyla derinleşen, Gazze'deki katliamlarla yeni boyutlar kazanan sarsıntıların halen devam ettiğini belirten Erdoğan,tüm bunlara rağmen dış ticareti geliştirmeye verdikleri emeğin ve önemli meyvelerinin özellikle ihracatta toplandığını söyledi.
2023 yılı ihracat rakamlarını paylaşan Erdoğan,”2023 yılı ihracatımız geçen yıla göre yüzde 0. 6 oranında artışla 255 milyar 809 milyon dolara ulaşarak Cumhuriyet tarihimizin rekorunu kırmıştır.Bu rakamla orta vadeli programdaki 255 milyar dolarlık ihracat hedefimizi de aştık.2023 yılı Aralık ay ihracatımız yüzde 0, 44 dört artışla 23 milyar dolar oldu. 2023 senesinde ihracatın ithalatı karşılama oranı 0,8 puan artışla yüzde 70, 7’ye yükseldi. Bakınız bu oran biz göreve geldiğimizde sadece yüzde 50 civarındaydı. Ülkemizin dış ticaret açığı geçen yıla göre yüzde 3, 2 oranında geriledi. Temmuz, ağustos, ekim, kasım ve aralık ayında en yüksek ihracat rakamına ulaştı. Temmuz hariç yılın son 7 ayında dış ticaret açığımız bir önceki yılın aynı ayına göre azaldı” şeklinde konuştu.
2023 yılı ekim ayı itibariyle yıllık hizmet ihracatının tarihi rekor seviyeyle 99 milyar 254 milyon dolar olarak gerçekleştiğini diile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan,”Yılın ikinci yarısında dış ticaret açığındaki düşüş ve hizmet ticaretinde verilen fazla ile cari işlemler açığında düşüş yaşandı. Eylül ve ekim aylarında cari işlemler hesabında 2 milyar doların üzerinde fazla verildi. Kasım ve Aralık aylarında dış ticaret açığındaki düşüşün etkisiyle cari işlemler açığındaki kapanmanın devam etmesini bekliyoruz. Son 5 aydır dış ticaret açığı ve cari işlemler açığının kalıcı olarak düşmeye başladığını görüyoruz. Önümüzdeki dönemde iyileşmenin süreceğine inanıyoruz. Bu rekora ulaşılmasında payı olan herkesi canı gönülden tebrik ediyorum. Günümüzün belirsiz siyasi ve ekonomik şartlarından ihracat yapan üreten, istihdam oluşturan ülke ekonomisine katkı sağlayan tüm ihracatçılar gurur duyuyorum.Yola çıktığımız 2002 yılında aylık ortalama 3 milyar dolar ihracat yaparken bugün aylık ortalama 21,3 milyar dolar ihracat gerçekleştiriyoruz. Geçtiğimiz sene ihracat yapmayan ilimiz kalmadı.
Bunun yanında daha önce bir milyar doların üzerinde ihracat yapan il sayımız 5’ten 30’a yükseldi. 2023 yılında fazla ihracat yapan 5 ilimiz sırasıyla şu şekildedir; Toplam 59,4 milyar dolarlık ihracatla İstanbul birinci oldu. İstanbul'u 30,7 milyar dolar ile Kocaeli takip ediyor. İzmir, 23, 8 milyar dolar ile ihracattan yüzde 9.3 oy aldı. Bursa 17.7 milyar dolarla dördüncü, Tekirdağ 12 buçuk milyar dolarla beşinci sırada yer aldı. İhracatta en büyük ortağımız olan Avrupa Birliği, toplam 104,3 milyar dolarla yönelik sırada bulunuyor. Avrupa Birliği ve dışı, Avrupa ülkelerine olan ihracatımız yüzde 8,3 oranında Yakın Doğu ve Orta Doğu ülkelerine olan ihracatımız yüzde 1,7 oranında artmıştır. Küresel talepte ve bilhassa Avrupa Birliği'nde görülen yavaşlamaya rağmen ihracatta bu performansın yakalanmış olması çok önemlidir.
İhracatımızda değer bazında artışta öne çıkan ilk üç ülke şu şehirdedir. Yüzde 63,4 ile Birleşik Arap Emirlikleri, Yüzde 16,9 ile Rusya Federasyonu ve yüzde 150,4 oranında artışla Suudi Arabistan. İhracatımızın değer bazında en çok arttığı ilk üç fasıl da şöyledir. Yüzde 15, 1 artış ve 30, 8 milyar dolarla motorlu kara taşıtları, yüzde 33,7 artış 13,7 milyar dolarla kıymetli ve yarı kıymetli taşlar, yüzde 11,3 artış ve 25,2 milyar dolarla elektriksiz makine var. Katma değer olarak artan ihracatımızın kilogram birim kıymeti yüzde 8,8’lik yükselişte 1,6 dolara çıkmıştır” ifadelerini kullandı.
Hükümete geldiklerinde yalnızca 14 milyar dolar olan hizmet ihracatını 2023 yılı Ekim döneminde 85 milyar doların üzerine taşıdıklarını bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan,” Gerek mal ticaretinde izlenen performans. Gerekse hizmet sektörünün güçlü, katkısı, cari işlemler dengemize olumlu etki ediyor. Son iki aydır fazla verilen cari işlemler dengesindeki tablonun sürmesiyle ekonomimizin sağlam temelleri daha da güçlenecektir. Ülkemizin medarı iftiharı olan siz ihracatçılarımızla el ele verdik. Çok çalıştık. Ve başardık. İnşallah 2024 yılında çok daha büyük başarılara birlikte imza atacağız. Bugün sadece 2023 yılının değerlendirmesini yapmıyoruz. Aynı zamanda 2024’ün de hedeflerini belirliyoruz. Ben sizlere inanıyorum. Sizlere güveniyorum. 2024 yılında mal ve hizmet ihracatımızı 375 milyar doların üstüne çıkarabileceğimize inanıyorum Türkiye bunu başaracak güce kabiliyete ve imkana fazlasıyla sahiptir. İnşallah sene sonunda belirlediğimiz hedefleri de aşan bir ihracat rekorunu kırmanın gururunu hep birlikte yaşayacağız.Buna yürekten inanıyorum.
Bu hedefe yürürken sizlerin yanında olmayı hep sürdüreceğiz. Devlet olarak 2023 yılında mal ve hizmet ihracatçılarımıza 11,6 milyar lira destek sağladık. İhracat desteklerine tahsis ettiğimiz bütçeyi 2024 iki katına çıkartıyoruz. Mevcut desteklerimizi güçlendirirken, ihracatçılarımıza yeni destek paketleri ve yeni hizmetler sunmanın hazırlıklarını yapıyoruz” diye konuştu.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın finansmana erişimi desteklemek amacıyla reeskont kredilerinin günlük limitini 3 milyar liraya çıkardığını söyleyen Erdoğan,” Şimdi de yurt dışındaki ithalatçılar ile ihracatçılarımızı bir araya getirecek İhracat süreçlerinin dijitalleşmesine katkı sağlayacak yerli ve milli bir platform olan Türkiye Elektronik İhracat Platformu'nun hayata geçiriyoruz.
Amacımız; Türk ürünlerinin tanınmadığı, ihracatçımızın ayak basmadığı ülke bırakmamaktır. . Sizler çalıştıkça, yatırım yaptıkça, ürettikçe ihracat gerçekleştirdikçe bizler tüm imkanlarımızla, tüm kurumlarımızdan sizlerin yanında olacağız. Bugün elde ettiğimiz başarılar sadece birer başlangıçtır. İnşallah çok daha yüksek rakamlara, çok daha göz kamaştırıcı neticelere hep birlikte ulaşacağız. Cumhurbaşkanınız olarak sizlere sesleniyorum. Ve güveniyorum Rabbim yolumuzu bahtımızı açık etsin diyorum. Geçtiğimiz yıl geçtiğimiz yıl gerçekleştirdiğimiz rekor İhracatımızın milletimize ve sizlere hayırlı olmasını diliyorum.Türk bayrağını gururla dalgalandıran tüm ihracatçılarımıza her birinize bu rekor için şükranlarımı sunuyorum. Önümüzdeki yıl yeniden bir araya geldiğimizde hedeflerimizi de aşan bir ihracat rakamını paylaşacağımıza yürekten inanıyorum” dedi.
Hülya Keklik
